‘Houding VRT over boek Vande Lanotte is onbegrijpelijk’

Dat de twee auteurs van De Keizer van Oostende, het boek over Johan Vande Lanotte, op non-actief gezet werden, brengt de VRT onmetelijke schade toe, zegt Ides Debruyne van het Fonds Pascal Decroos.

VRT-hoofdredacteur Luk Rademakers brengt onmetelijke schade toe aan de geloofwaardigheid van zijn redacteurs en de VRT door twee van zijn topjournalisten op non-actief te zetten, zegt Ides Debruyne, directeur van het Fonds Pascal Decroos voor Bijzondere Journalistiek.

“Nog vóór iemand De Keizer van Oostende heeft gelezen, zet de VRT-hoofdredacteur Luc Rademakers de twee auteurs, Wim Van den Eynde en Luc Pauwels, op non-actief en slaat daarmee de schaarse onderzoeksjournalisten van het eigen instituut de tanden uit”, zo schrijft Ides Debruyne, directeur van het Fonds Pascal Decroos voor Bijzondere Journalistiek in een opiniebijdrage in De Standaard.

Dat fonds wil journalisten de vrijheid bieden om aan onderzoeksjournalistiek te doen. De Keizer van Oostende had een relevant onderwerp. Komt daarbij dat de auteurs ervoor kozen buiten de VRT te werken. En dus steunde het fonds met een beurs van 5.000 euro.

“Dat dit in Vlaanderen kan, is op zich schitterend te noemen,” zo betoogt Debruyne. “Zeker als je weet dat dat het Fonds Pascal Decroos voor een deel wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Overheid.” Daarbij, haalt Debruyne aan, heet minister van Media Ingrid Lieten van meer onderzoeksjournalistiek bij de VRT een doelstelling gemaakt. De VRT speelt een belangrijke rol bij onderzoeksjournalistiek – waarvan het belang binnen een moderne democratie “niet voldoende kan onderstreept worden”.

Geen groentjes

In dat opzicht vindt Debruyne het onbegrijpelijk dat “de VRT-hoofdredacteur – met pakken ervaring en een schitterende staat van dienst binnen de Vlaamse media – twee van zijn topjournalisten op non-actief zet.” De twee Panorama-journalisten zijn immers “geen groentjes en hebben al heel wat spraakmakende projecten op hun palmares: Electrabel, Hazodi, de rechtszaak-Filip Meert, de ziekenhuisbacterie.”

Zij vielen in de prijzen met hun werk, “en genieten veel vertrouwen en prestige bij een breed publiek en binnen de journalistieke doelgroep.” Een kernvoorwaarde voor goede (onderzoeks)journalistiek, dat vertrouwen en die geloofwaardigheid, weet Debruyne.

Foutenlijstje

“Uiteraard is het een beproefde techniek van een politicus om die geloofwaardigheid onderuit te halen. Dat is het spel.” Dat spel heeft Johan Vande Lanotte slim gespeeld, analyseert Debruyne: “Timing speelt een belangrijke rol. Nog voor iemand het boek heeft gelezen, stuurde de vice-eerste minister een foutenlijst naar een select groepje journalisten. De felheid en snelheid waarmee Johan Vande Lanotte reageerde, is op zijn minst slim.”

Vande Lanotte speelde het “interessant spel dat tactisch gespeeld wordt” slim en ook de journalisten deden wat hun taak is in dat spel: “Ze nemen hun taak ernstig, vlooien uit en proberen een beeld te schetsen, om het publiek te informeren. Het is aan het publiek om het zijne ervan te denken.”

‘VRT-hoofdredacteur brengt onmetelijke schade toe aan geloofwaardigheid journalisten en VRT’

Rademakers echter “brengt onmetelijke schade toe aan de geloofwaardigheid van zijn redacteurs en aan het instituut dat de VRT toch sinds jaar en dag is” door twee van zijn topjournalisten op non-actief te zetten. “Ook onbegrijpelijk, wetende dat De Keizer van Oostendein alle onafhankelijkheid en buiten de VRT werd gerealiseerd. Maar ook onbegrijpelijk omdat de hoofdredactie er volledig van op de hoogte was.”

Debruyne besluit: “Als een hoofdredacteur zijn journalisten niet meer kan beschermen, dan vrees ik dat de minister van media een van haar doelstellingen niet zal halen. De schrik bij de collega’s zal er nu wel inzitten en van harde onderzoeksjournalistiek zal er bij de VRT een tijdje geen sprake meer zijn. Dat is op zich niet zo erg voor de minister, maar wel voor het publiek en de geloofwaardigheid van de VRT.” (SD)