Het beeld van de eeuwige liefde: ‘Ze was een supervrouw, maar dat besef je altijd te laat’

Stef Moeyaert zocht tussen 600.000 beeldjes een exemplaar met de naam van zijn overleden vrouw op. ‘Ik dacht dat het hopeloos was’, zegt hij. Een liefdesverhaal uit Veldegem.

Die dag stond er een speciaal verzoek op Facebook. Een man zocht een beeldje tussen 600.000 andere in Niemandsland, in de velden van de Eerste Wereldoorlog. Op het beeldhouwwerkje stond de naam van zijn overleden echtgenote. ‘Ze was een supervrouw,’ zegt hij, ‘maar dat besef je altijd te laat.’

Stef Moeyaert en Ann Lema kenden elkaar al lang. Hun eerste ontmoeting was op de luchthaven van Zaventem, toen ze een gemeenschappelijk familielid gingen uitwuiven. Hij was twaalf, zij negen. Hij keek naar de vliegtuigen, zij had vooral oog voor hem.

Soms gaan leerlingen of leraren iets tegen de herdenkingsboom zeggen. Alsof Ann nooit echt verdwenen is.

Jaren later begonnen ze een relatie. ‘Onze liefde sprak vanzelf’, zegt Stef. In 1985 besloten ze te trouwen. Want ‘je kunt niet eeuwig met je vrienden aan de toog blijven hangen.’ Eigenlijk wilde Stef dat jaar met een vriend naar Mexico reizen, maar hij stapte met Ann in het vliegtuig.

Toen ze terugkwamen, nam hij de garage van zijn vader over op de Torhoutsesteenweg in Veldegem. Zij ging verderop in de straat lesgeven aan de buso-school Tordale. Twee jaar later ging de directeur daar met pensioen en nam zij zijn plaats in. ‘Ze was een workaholic’, zegt Stef. ‘Veel zagen we elkaar niet. Zij moest vaak vergaderen op school, ik zat in veel verenigingen.’

Het leven liep zoals het liep. Op 3 februari 2015 zei Ann: ‘Ik voel me niet goed, ik ga naar het ziekenhuis.’ Een paar jaar eerder had ze borstkanker overwonnen, maar deze keer was ze weerloos tegen de ziekte. Drieëntwintig dagen later was ze er niet meer. Zijn 58e verjaardag vierde Stef niet, hij schreef doodsbrieven en organiseerde de begrafenis.

De leerkrachten van Tordale vroegen of ze een herdenkingsboom mochten meenemen naar de viering, die haar zou verbeelden. Later zouden ze die planten op de speelplaats.

Drie jaar later staat de boom er nog. ‘Soms gaan leerlingen of leraren er iets tegen zeggen’, zegt Stef. ‘Alsof Ann nooit echt verdwenen is. Ik besef nu pas hoe populair ze was in Tordale. “Zorg goed voor elkaar”, zei ik tegen de leerkrachten. Toen werd het stil in de leraarskamer. “Dat was ook wat Ann altijd zei”, antwoordden ze.’

Een van haar laatste beslissingen als directrice was om mee te doen aan een project van Koen Vanmechelen, ComingWorldRememberMe. De kunstenaar wilde 600.000 beeldjes laten maken, om de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog te symboliseren. Anderhalf jaar na de dood van Ann kwam de kleipers van Vanmechelen naar Tordale. Ook Stef boetseerde twee beeldjes uit klei. Op een ervan schreef hij: ANN LEMA. Daarna werden zijn beeldjes naar Niemandsland in Ieper gestuurd, zoals alle andere.

Deze zomer trok de helft van de wereld naar ComingWorldRememberMe, maar Stef reisde naar Zweden. Samen met zijn zoon reed hij meer dan 1700 kilometer op de motor, langs verlaten banen. ‘Iets wat ik vroeger nooit zou hebben gedaan. Maar ik besef nu dat alles eindig is.’

In de herfst las Stef in de krant dat ComingWorldRememberMe afgebroken zou worden, omdat op die plek bedreigde salamanders leven. Iedereen mocht een beeldje komen halen. Stef wilde zijn beeldhouwwerkje terug, dat hij geboetseerd had na Anns dood.

Ik ben iedereen die mij geholpen heeft zo dankbaar. Het voelde beter dan de Lotto winnen, want dat is vergankelijk.

Hij trok drie keer naar ComingWorldRememberMe. Maar elke keer als hij in Niemandsland die honderdduizenden identieke exemplaren aanschouwde, wist hij het niet meer. Overal zag hij mensen beeldjes meenemen, soms wel dertig tegelijk. Het leken wel roofdieren.

Zijn zoon en dochter raadden hem aan om de foto op Facebook te zetten. ‘Nooit had ik gedacht dat mijn oproep 1513 keer gedeeld zou worden’, zegt hij. Zes dagen later zat er een bericht in zijn mailbox. Een koppel uit Loker had zijn beeldje gevonden. ‘Ik ben hen en iedereen die mij geholpen heeft zo dankbaar’, zegt Stef. ‘Het voelde beter dan de Lotto winnen, want dat is vergankelijk.’

Het beeld met haar naam staat nu bij hem thuis, naast haar foto. Een ander beeldje uit Niemandsland ligt in Tordale, onder de wilg. Als bewijs van de eeuwige liefde tussen Stef en Ann. Maar ook om te tonen dat niets in het leven vanzelf spreekt.