Herman Van Goethem over Kazerne Dossin: ‘Irrationeel en ongehoord’

Kazerne Dossin weigert op allerlaatste moment prijsuitreiking Pax Christi © belga

Een prijsuitreiking van vredesorganisatie Pax Christi die donderdagavond had moeten plaatsvinden in Kazerne Dossin in Mechelen, is in allerijl verhuisd naar de Predikherenbibliotheek vlakbij omdat Kazerne Dossin plots geen toestemming meer gaf voor het evenement.

Dat meldde de voorzitter van Pax Christi op Facebook en Kazerne Dossin bevestigt het nieuws. Een van de laureaten, met name Brigitte Herremans, ligt ‘gevoelig bij een deel van de joodse gemeenschap’.

Pax Christi Vlaanderen reikt jaarlijks de titel ‘Ambassadeur voor de vrede’ uit aan twee personen of organisaties voor hun ‘volgehouden inspanningen voor vrede, verbondenheid en respect voor de mensenrechten’. Dit jaar gaat de 20ste editie van de prijs naar enerzijds Artsen Zonder Grenzen en anderzijds Midden-Oosten-experte Brigitte Herremans.

De winnaars werden al op 24 oktober bekendgemaakt, maar de eigenlijke prijsuitreiking zou donderdagavond plaatsvinden in Kazerne Dossin. De raad van bestuur van Kazerne Dossin stak daar donderdagmiddag echter op het allerlaatste moment een stokje voor. ‘Een van de laureaten, Brigitte Herremans, ligt blijkbaar gevoelig bij een deel van de joodse gemeenschap’, klinkt het bij het memoriaal en museum rond de Holocaust en mensenrechten. ‘Het beslissingsproces heeft jammer genoeg lang geduurd.’

‘Beschamend evenement’

De joodse koepelorganisatie CCOJB liet donderdagavond weten de beslissing toe te juichen en heeft het over een ‘beschamend evenement’. Volgens de koepelorganisatie heeft Herremans ‘gesuggereerd dat de joden het antisemitisme overdrijven als afleidingsmanoeuvre voor wandaden van Israël’. Dat zij uitgerekend in Kazerne Dossin een prijs zou krijgen, noemde het CCOJB ‘extreem choquerend’.

De leden van het dagelijks bestuur van Kazerne Dossin, Diane Verstraeten, André Gantman en Claude Marinower, waren niet bereikbaar voor commentaar.

De voorbije maanden is Kazerne Dossin in zwaar weer, en wordt een interne strijd gevoerd tussen degenen die de Kazerne enkel als een memoriaal voor de Holocaust zien, en zij die het instituut tegelijk ook als een kenniscentrum voor mensenrechten willen behouden. Christophe Busch nam ontslag als directeur. De voorstelling van een boek van Ludo Abicht mocht niet in Dossin doorgaan omdat Brigitte Herremans het nawoord had geschreven. Herremans is een vredesactiviste en criticus van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. Maar, zei Abicht in gesprek met Knack, wie haar beschuldigt van antisemitisme ‘heeft nooit iets van haar gelezen’.

‘Dit is ongehoord’

Herman Van Goethem, de voormalige directeur van de Dossin Kazerne, is gechoqueerd over de afgelasting van de prijsuitreiking. ‘Dit is ongehoord. Ik heb altijd geweten en gevoeld dat zo’n incidenten mogelijk zouden zijn, door de ingebakken spanning van het museum. Het feit dat de joodse gemeenschap mee participeert in een concept waarin naast de herdenking van de Holocaust ook mensenrechten worden meegenomen, is inherent problematisch omdat die gemeenschap diep getekend is door grote trauma’s. Daar heb ik het allergrootste respect voor. Tegelijk moet je durven zeggen dat die trauma’s zorgen voor de irrationaliteit die dergelijke incidenten mogelijk maken.’

Herman Van Goethem
Herman Van Goethem© Belga Image

Van Goethem begrijpt niet waar de afkeer jegens Pax Christi en Brigitte Herremans vandaan komen. ‘Lees het interview dat ze recent nog gaf aan Knack. Dan weet je toch meteen hoe onjuist de perceptie is als zou zij antisemitisch zijn? Haar de toegang ontzeggen tot de Dossin Kazerne na dat interview, is ongehoord.’

Nadat Christophe Busch ontslag had genomen als directeur van de Kazerne Dossin, vreesden sommigen voor de weg die het museum zou inslaan. ‘De pessimisten krijgen nu gelijk, vrees ik. Incidenten als deze zijn clusterbommen. Ook de joodse gemeenschap zal hier onder lijden.’

Het was Van Goethem die in de nasleep van het ontslag van Busch pleitte voor een opsplitsing van het museum. ‘Ik stel voor: enerzijds een museum over de Holocaust en mensenrechten, onder beheer van de Vlaamse gemeenschap, en anderzijds, aan de overkant van het museum, een memoriaal voor de joodse gemeenschap.’ Michaël Freilich, voormalig hoofdredacteur van Joods Actueel en vandaag Kamerlid voor N-VA, is met dat idee aan de haal gegaan. Niet geheel naar de zin van Van Goethem. ‘Hij heeft dat foutief of zelfs misleidend geïnterpreteerd: hij zei dat mensenrechten geen plaats hebben in de Dossin Kazerne.’ Van Goethem wijst erop dat Vlaams minister-president Jan Jambon, partijgenoot van Freilich, pas nog in het Vlaams parlement heeft benadrukt dat hij het museum niet wil splitsen. ‘Hij zei fan te zijn van splitsingen, maar niet van het museum. Daarbij heeft hij zelfs voorgelezen uit de missietekst van Kazerne Dossin, waarin die dubbele opdracht duidelijk is neergeschreven.’

Reactie Herremans: ‘Contraproductief’

Brigitte Herremans zegt de controverse te betreuren. ‘Ik probeer net altijd verschillende standpunten te bekijken, en in mijn analyses over het Midden-Oosten ook de Israëlische kant te belichten. Maar Joods Actueel en anderen vinden dat mensen als ik niet mogen praten over antisemitisme omdat ik erg kritisch ben over de politiek van Israël. Zij verbinden die twee, dat doe ik niet. Ik wijs er wél op dat het spook van antisemitisme is gegroeid in Europa, een stukje bij links, maar vooral bij extreemrechts. Het is mijn grote frustratie dat controverses als deze daarvan de aandacht afleiden. Gisteren nog zijn vijf mensen vermoord in de VS, wellicht met antisemitische motieven. Het is overal, en steeds meer en virulenter.’

https://twitter.com/BriHerremans/status/1204038800181256195Brigitte Herremanshttps://twitter.com/BriHerremans

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

550rich3153600000Twitterhttps://twitter.com1.0

Herremans hekelt dat de dialoog onmogelijk wordt gemaakt. ‘Sommige groepen in de Joodse gemeenschap die het Israëlische beleid verdedigen, geven als het ware het signaal dat zij, en de mensen die hun visie steunen, de enigen zijn die over antisemitisme mogen praten. Ik vind dat ook mensen als ik dat moeten doen en vrees dat de ruimte voor debat verkleint. Ik heb bijvoorbeeld het toedekken van antisemitisme in Labour duidelijk als schandelijk veroordeeld. Dat is belangrijk.’

Brigitte Herremans met Ludo Abicht
Brigitte Herremans met Ludo Abicht© Wouter Van Vooren

Wat Herremans zorgen baart, is dat ‘antisemitisme niet voldoende mensen in onze maatschappij verontrust. Enerzijds omdat er minder kennis is over de Holocaust, anderzijds mogelijk ook door de polarisatie over de kwestie. Veel wakkere burgers mengen zich niet in het debat uit angst boosheid op te wekken.’

Herremans wijst er nog op dat wat haar overkomt, past in een internationale campagne. ‘Een organisatie als NGO Monitor, dat nauw aanleunt bij de staat Israël, viseert organisaties zoals Broederlijk Delen. NGO Monitor had een groot aandeel in de mediacampagne na mijn inreisverbod in Israël. Zij helpen om critici van de staat Israël de mond te snoeren, en schuwen daarbij de grote middelen niet, zoals laster en eerroof en het verdraaien van citaten. Zo plamuren ze het debat dicht. Men wil een monopolie op de nagedachtenis aan de Holocaust en antisemitisme. Ik weiger daar aan toe te geven, want dat is contraproductief in de strijd tegen antisemitisme.’

‘Contractbreuk’

Brigitte Herremans was tussen 2002 en 2017 beleidsmedewerker rond het Midden-Oosten bij Pax Christi Vlaanderen en Broederlijk Delen en werkt momenteel voor het Mensenrechtencentrum van de Universiteit Gent. Ze verdient de titel van ‘Ambassadeur voor de vrede’ volgens Pax Christi omdat ze een evenwichtig beeld schetst van wat zich in het Midden-Oosten afspeelt. ‘Haar kritische houding ten opzichte van de politieke gang van zaken in Israël en het Midden-Oosten wordt gevoed door een grote liefde voor de regio’, klonk het onder meer bij de bekendmaking van de laureaten. In 2016 werd Herremans door Israël toegang tot het land ontzegd voor tien jaar.

Pax Christi Vlaanderen heeft het intussen over ‘contractbreuk’ vanwege Kazerne Dossin en stelt nog steeds achter de keuze voor de laureaten te staan. ‘Wij hebben absoluut niets met antisemitisme te maken’, verklaarde directeur Annemarie Gielen. ‘De keuze voor de laureaten is in eer en geweten genomen en was al 48 dagen bekend. Vandaag krijgen we dan een korte mededeling dat er een probleem zou zijn met een van de laureaten, zonder verdere uitleg, en dat ze de overeenkomst met ons moeten opzeggen. Kazerne Dossin is trouwens nota bene zelf sinds 2017 een Ambassadeur voor de vrede.’

Lees ook: interview met Ludo Abicht over de Kazerne Dossin, een gesprek met voormalig directeur Herman Van Goethem en een opiniestuk van Brigitte Herremans.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content