Vorige week werd het lichaam van een jonge vrouw gevonden bij de man met wie ze online had afgesproken. Hebben ontmoetingen via het internet ons dagelijks leven gevaarlijker gemaakt? ‘Onheil ziet er alleen anders uit’, schrijft Knack-redactrice Ann Peuteman. ‘Maar enge mannen kun je online nog altijd makkelijker doen verdwijnen dan in levende lijve.’
Hij heette Alexander D. en stuurde vriendschapsverzoeken naar leerlingen uit de eerste graad van een grote middelbare school. Zo’n zeventig vrienden had hij al. Met sommigen had hij ondertussen een stevige chatrelatie en een paar pubermeisjes waren helemaal hoteldebotel van hem. Alexander was dan ook een héél knappe gast. Dat ze hem niet herkenden van school was logisch, want hij was er nieuw. Pas in de stad komen wonen ook. Hij had nog geen vrienden en was behoorlijk eenzaam. Misschien konden ze na school eens afspreken? Aan de bushalte ofzo?
‘Hebben ontmoetingen via het internet ons dagelijks leven gevaarlijker gemaakt?’
Toen ook mijn zoon zo’n vriendschapsverzoek kreeg, vertrouwde hij de zaak niet helemaal. Hoe kon het dat hij zo’n fotomodeltype niet had opgemerkt op het schoolplein? Toen hij de jongen na een paar chatberichten vroeg of hij misschien een fake profiel had, kreeg hij een antwoord dat niets aan de verbeelding overliet: een close-up van een penis. Opgelucht dat al mijn waarschuwingen voor de gevaren van het internet dan toch iets hadden opgeleverd, alarmeerden we zowel de school als Facebook. Nog geen 24 uur later was het profiel van Alexander D. verdwenen. Geen idee of Facebook had ingegrepen of de vermeende jongeman uit eigen beweging zijn biezen had gepakt. Maar geschrokken was ik natuurlijk wel. Meer nog dan de klassen vol dertienjarigen die van de directrice de opdracht kregen om hun smartphone boven te halen en Alexander D. te defrienden.
Daar moest ik aan terugdenken toen ik de voorbije dagen in de kranten las over een meisje dat dood was teruggevonden in de tuin van een jongeman met wie ze via sociale media had afgesproken om Pokémonkaarten uit te wisselen. Vijf of tien jaar geleden zou de goegemeente zo’n kind nog gek hebben verklaard, maar tegenwoordig is het heel normaal om mensen te leren kennen via het internet. Het probleem is dat we daarbij al heel snel denken te weten welk vlees we in de kuip hebben. Niet dus.
Vraag maar aan de studente die aan het begin van het academiejaar ontzettend eenzaam was op kot. Tot ze via een chatgroep een jongen leerde kennen die al even gek was op Spaanse films als zij. Pas toen ze afspraken bij de bioscoop bleek hij geen vlotte economiestudent te zijn maar een groezelige vijftiger. Wie op zoek gaat naar liefde via datingsites, zal daar niet van opkijken. Niet alleen lijkt de prins of prinses in kwestie vaak allerminst op de profielfoto, af en toe blijkt die ook weinig goeds in de zin te hebben. ‘En ga achteraf maar eens klagen bij de politie als je alleen weet dat de dader zich Pol31 noemt’, vertelde een vrouw die haar Tinder-date bij het afscheid letterlijk van zich af had moeten slaan.
Maar dat zijn uitzonderingen. Veruit de meeste mensen die we online tegen het lijf lopen, blijken hoogstens professionele kankeraars of verdoken missionarissen te zijn. Geen psychopaten of kinderlokkers. Niet zo gek dus dat we op het internet blijven zoeken naar een lief, vriend of geestesgenoot. Voor sommigen, die in levende lijve amper contact kunnen leggen, gaat er zo zelfs een mooie nieuwe wereld open.
Er valt dus wel iets te zeggen voor online ontmoetingen. Op voorwaarde tenminste dat je je nieuwe vriend even tegen het licht houdt voor je echt met hem afspreekt. Helemaal zonder risico is het dan nog niet, maar dat zijn nieuwe contacten nooit. Door het internet zijn er wel degelijk nieuwe dreigingen bijgekomen en het onheil ziet ook er anders uit dan vroeger. Maar daar staat tegenover dat er in haast heel West-Europa minder wordt gemoord, geslagen en geklopt doordat mensen vaker binnenblijven en hun woede en frustratie online afreageren. Ondanks mijn ontzetting over Alexander D., ben ik toch vooral blij dat hij mijn zoon en zijn vrienden op de sociale media heeft aangesproken en niet aan de bushalte. In het echte leven is het veel moeilijker om zo’n enge vent te doen verdwijnen.
