Indien het verhaal over de rol van Mechels gemeenteraadslid Melikan Kucam (N-VA) bij de toekenning van humanitaire visa klopt, dan is voormalig staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) politiek verantwoordelijk. Dat zegt Kamerlid Wouter De Vriendt van oppositiepartij Groen.
‘Kucam kon blijkbaar via een connectie op het kabinet, zelf als bevriende N-VA’er bepalen wie een humanitair visum kreeg en wie niet. Uiteraard is Francken dan politiek verantwoordelijk’, vindt De Vriendt.
Dinsdag raakte bekend dat Kucam zichzelf zou hebben verrijkt door grof geld te vragen voor humanitaire visa. Het onderzoek moet voor De Vriendt nu uitwijzen of er sprake was van naïviteit of slecht bestuur op het toenmalige kabinet, of dat er sprake was van medeplichtigheid en dat er mensen op het kabinet wisten van een carrousel.
Het parket benadrukte dinsdag in zijn communicatie dat er momenteel geen aanwijzingen zijn dat Francken of zijn kabinet betrokken waren bij de feiten. Wel gaf Francken in Terzake aan dat hij wist van geruchten en iedereen heeft gezegd naar justitie en politie te gaan om klacht in te dienen.
De Vriendt merkt op dat de ex-staatssecretaris zelf geen stappen heeft gezet naar justitie. ‘Iedereen heeft de burgerlijke verantwoordelijkheid om eventuele misdrijven te signaleren’, zegt het groene parlementslid.
Professor strafrecht: ‘Geen sprake van schuldig verzuim’
Volgens professor strafrecht Frank Verbruggen (KU Leuven) kan Francken, op basis van wat er nu bekend is, niet beschuldigd worden van schuldig verzuim, zoals de voormalige vrederechter Jan Nolf op Twitter poneerde.
‘De term schuldig verzuim wordt te pas en te onpas gebruikt’, zegt hij aan Belga. Volgens Verbruggen pleegt iemand schuldig verzuim wanneer die persoon zelf een misdrijf vaststelt en daar niets mee doet of wanneer iemand geen hulp verleent aan mensen in nood.
De professor haalt wel artikel 29 uit het wetboek van strafvordering aan, waarin staat dat ambtenaren verplicht zijn om misdrijven te melden. Ook Nolf verwijst in zijn tweet naar dat artikel. ‘Het is niet alleen onduidelijk of dat ook geldt voor een staatssecretaris of minister, maar er staan ook geen sancties op’, aldus Verbruggen.
‘Als hij iemand van zijn dienst betrapt zou hebben, zou het een ander verhaal zijn, maar volgens Francken was er enkel sprake van geruchten’, besluit Verbruggen.
N-VA ‘wacht weg van gerecht in alle vertrouwen af’
De fractieleider in de Mechelse gemeenteraad voor N-VA, Marc Hendrickx, reageert geschokt op de arrestatie van Melikan Kucam, gemeenteraadslid voor de fractie. ‘We wachten de weg van het gerecht af maar daar heb ik alle vertrouwen in. Als advocaat weet ik als geen ander dat je onschuldig bent tot het tegendeel bewezen is, dus ik wil zeker niet op de zaken vooruit lopen. Maar het nieuws is bij ons ingeslagen als een bom.’
Kucam werd dinsdagavond door de nationale partijtop geschorst uit al zijn functies. Door de schorsing van Kucam moet N-VA op zoek naar een opvolger voor de gemeenteraad. Dat wordt Kerstin Hopf, maar haar aanstelling zal nog niet voor morgen zijn, zegt Hendrickx. ‘We wachten af hoe lang Melikan aangehouden blijft en gaan dan een gesprek met hem hebben. Pas daarna zullen we een volgende stap nemen.’
De eerstvolgende zitting van de gemeenteraad is op maandag 28 januari.
De Vriendt herhaalt zijn pleidooi om het systeem van humanitaire visa te hervormen. Er moeten duidelijke criteria komen en er mag niet meer met tussenpersonen gewerkt worden die naar eigen believen kunnen optreden, vindt hij. De Vriendt pleit ervoor een rol te geven aan de VN-vluchtelingenorganisatie.
Ook CD&V-Kamerlid Nahima Lanjri pleit voor een hervorming, zodat er meer duidelijkheid komt in de procedure. ‘Ik blijf het jammer vinden dat er drie kostbare jaren voorbij zijn gegaan zonder dat de procedure kon worden verbeterd. Vanuit de meerderheid en de oppositie zijn daarover vragen gesteld’, zei Lanjri in De Ochtend. Ze vindt het niet kunnen dat aanvragen kunnen gebeuren ‘door de eerste de beste bevriende persoon’.
Dat het oordeel uiteindelijk de bevoegde staatssecretaris of minister toekomt, stelt voor de CD&V-politica op zich geen probleem. ‘Het blijft een gunstmaatregel, die dus geval per geval moet worden bekeken’, vindt Lanjri.
CD&V: ‘Nooit op regeringstafel geweest’
Volgens CD&V-vicepremier Kris Peeters is de affaire rond het Mechels gemeenteraadslid Melikan Kucam en de humanitaire visa bij de regering ‘als een bom ingeslagen’. Hij zegt ook dat de toekenning van humanitaire visa nooit op de regeringstafel is gekomen, omdat de toenmalige staatssecretaris Theo Francken (N-VA) daar in alle autonomie over besliste ‘en daar ook op stond’.
Peeters noemt de affaire ‘zeer zeer ernstig’, maar wil niemand beschuldigen ‘zonder kennis van zaken. Het parket moet zijn werk kunnen doen. Ik ga ervan uit dat het alles blootlegt wat blootgelegd moet worden.
De CD&V-vice vindt ook dat dergelijke situaties in de toekomst vermeden moeten worden. ‘Dit volledig toevertrouwen aan een staatssecretaris zonder controle leidt jammer genoeg tot wanpraktijken. We moeten samen met de collega’s en de huidige staatssecretaris bekijken hoe we dit in de toekomst moeten organiseren.’
Open VLD-vicepremier Alexander De Croo zei bij zijn aankomst aan de 16 dat hij twijfelt of de hele constructie met tussenpersonen wel legaal is. Hij vindt het ook ‘gevaarlijk’. Volgens De Croo werkt huidig minister voor Asiel en Migratie Maggie De Block, zijn partijgenote, niet met tussenpersonen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier