Gerecht buigt zich over Europees aanhoudingsbevel Catalaan Lluis Puig

De voormalige Catalaanse minister Lluis Puig (midden), Brussel, 12 februari 2019 © Belga

De Brusselse raadkamer moet zich maandag buigen over het Europees aanhoudingsbevel (EAB) dat Spanje heeft uitgevaardigd tegen de voormalige Catalaanse minister Lluis Puig. Het Spaanse gerecht wil de man vervolgen voor zijn rol in het Catalaanse onafhankelijkheidsreferendum.

Volgens zijn advocaten mag de Catalaanse politicus niet overgeleverd worden. Het Spaanse gerecht had ook EAB’s uitgevaardigd tegen de voormalige Catalaanse minister-president Carles Puigdemont en voormalig Catalaans minister Toni Comin, maar die procedure is opgeschort nu de twee hun zetel in het Europees Parlement hebben kunnen opnemen.

Vanwege hun betrokkenheid bij het verboden Catalaanse onafhankelijkheidsreferendum op 1 oktober 2017 worden Puigdemont, Puig en Comin samen met andere Catalaanse politici vervolgd voor opruiing, ongehoorzaamheid en misbruik van overheidsgeld. De drie verblijven al sinds 2017 in ons land. Spanje vaardigde eerder al EAB’s uit tegen de drie, maar die werden opnieuw ingetrokken of onuitvoerbaar verklaard.

In oktober en november vaardigde het Spaanse gerecht nieuwe EAB’s uit, nadat het Spaanse Hooggerechtshof twaalf Catalaanse separatisten veroordeeld had voor hun rol in het onafhankelijkheidsreferendum en de poging tot afscheiding van Catalonië. Puigdemont, Comin en Puig verschenen voor een Brusselse onderzoeksrechter, maar die liet hen vrij onder voorwaarden. Op twee inleidende zittingen voor de raadkamer, op 29 oktober en 15 november, had het Brusselse parket gevraagd om de EAB’s uitvoerbaar te verklaren. Volgens het parket waren de feiten ook in België strafbaar. De verdediging van de drie Catalaanse politici is het daar niet mee eens.

Op 19 december velde het Europees Hof van Justitie dan een arrest over de voormalige Catalaanse vicepresident Oriol Junqueras. Die was in oktober veroordeeld tot een gevangenisstraf van 13 jaar voor zijn rol in het Catalaanse onafhankelijkheidsreferendum van 2017 en zit in de cel, maar raakte voordien, in mei, verkozen als Europees Parlementslid. Volgens het EU-Hof had de man vanaf dat moment recht op parlementaire immuniteit. Een persoon is Europees Parlementslid van zodra de verkiezingsuitslag officieel bekend wordt gemaakt, oordeelde het Hof. Hij of zij moet dan de kans krijgen aan de openingszitting deel te nemen, en is meteen ook parlementair onschendbaar vanaf die zitting.

Junqueras kon die eed niet afleggen: hij moest daarvoor een eed van trouw zweren aan de Spaanse grondwet, maar hij mocht de cel niet verlaten om die getrouwheidsgelofte af te leggen. Het EU-Hof stelde in zijn arrest echter duidelijk dat verkozen Europarlementsleden niet verhinderd mogen worden naar de openingszitting te gaan, ‘ongeacht of ze bepaalde formaliteiten in de nationale wetgeving hebben vervuld’.

Carles Puigdemont en Toni Comin raakten net als Oriol Junqueras in mei verkozen in het Europees Parlement. Na het arrest van het EU-Hof vroeg het Brusselse parket aan de onderzoeksrechter om de procedure rond de EAB’s tegen Puigdemont en Comin op te schorten, aangezien zij zich in dezelfde situatie bevonden en dus ook immuniteit genoten als Europees parlementslid. De onderzoeksrechter ging ook op die vraag in.

Intussen heeft het Spaanse gerecht aan het Europees Parlement wel gevraagd de immuniteit van Puigdemont en Comin op te heffen, maar het parlement heeft zich daar nog niet over uitgesproken. Maandag moet dan ook enkel Lluis Puig voor de raadkamer verschijnen.

Partner Content