‘Geen opengrenzenbeleid, wel verantwoordelijkheid nemen’: Christophe Busch tekent petitie voor migranten op Lesbos

Migranten uit het Moria-kamp op Lesbos komen aan in Athene, Griekenland, op 4 mei 2020. © Angelos Tzortzinis/DPA/Picture Alliance
Tex Van berlaer
Tex Van berlaer Journalist Knack

Onder de verzamelnaam #GentZonderGrenzen zetten bekende Gentenaars hun schouders onder een petitie om de migranten op het Griekse eiland Lesbos naar hier te brengen. ‘Deze eeuw hadden we al Guantanamo en Abu Ghraib, vandaag hebben we dramatische vluchtelingenkampen.’

‘Wegens het uitbreken van covid-19 op het eiland Lesbos dreigt daar bovenop nu een gigantische medisch-humanitaire ramp. Wij kunnen deze wantoestand niet langer aanzien en roepen onze stad op tot het ondernemen van actie.’

Met die aanloop vraagt een groep Gentenaars onder de naam #GentZonderGrenzen via een petitie bij het Gentse stadsbestuur om een ‘voortrekkersrol’ te spelen in de aanpak van de toestand in het migrantenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos. Ruim 40.000 migranten zitten daar vast. Ter vergelijking: in april vorig jaar waren dat er nog maar 14.000.

De ‘ambassadeurs’ van de actie, waaronder Midden-Oostenexperte Brigitte Herremans, actrice Marijke Pinoy en theatermaker Chokri Ben Chikha, juichen toe dat de stad Gent vorige maand al een eerste stap nam in de vorm van een brief aan de Europese Commissie.

Daarin verklaarde Gent samen met andere Europese steden zich bereid om ‘onderdak, veiligheid, medische zorg en steun’ te bieden aan de ‘5.500 niet-begeleide kinderen die momenteel in Griekse vluchtelingenkampen vastzitten’.

‘Onmenselijk’

Officieel onderhandelt bevoegd federaal minister Maggie De Block (Open VLD) nog met Europa over een mogelijke Belgische deelname in een overkoepelend Europees project. Oppositiepartij Groen vraagt al gedurende enige tijd om die kinderen naar hier over te brengen. Ook regeringspartij CD&V kan zich daarin vinden.

De petitie vraagt echter dat er ruimer wordt gekeken dan de kinderen alleen. ‘Waarom zouden we ons tot de groep niet-begeleide minderjarigen beperken? Heeft niet elke mens evenveel recht op onderdak, veiligheid, medische zorg en steun? Concreet gerekend: als we een Airbus 330 vullen, redden we 300 mensen. Als honderd Europese steden het Gentse voorbeeld volgen, is deze humanitaire crisis bezworen.’

Volgens dokter Lucie Blondé, die al een zestal missies naar Lesbos achter de rug heeft, is de tijd rijp voor actie. ‘Nu is er een momentum omdat de situatie aan het verslechteren is.’ Het coronavirus verhoogt de sense of urgency alleen maar. ‘Het is sowieso al een afschuwelijk, schrijnend en onmenselijk verhaal. Maar als het virus het kamp in zijn greep krijgt, dan zullen de gevolgen niet te overzien zijn. Ze kunnen zich daar niet beschermen met één lavabo per 1.300 mensen.’

De kampen zorgen alleen maar voor een comfortabeler wegkijken.

Christophe Busch

Watertrappelen in gedachteloosheid

Ook Christophe Busch zet zijn schouders onder de petitie. Als voormalig directeur van de Kazerne Dossin bekijkt hij de kampen in historisch perspectief. ‘Wat mij boeit is hoe het kamp als instrument is geëvolueerd. Bij kampen denken we vandaag onmiddellijk aan naziconcentratiekampen of de goelag, maar dat is moeilijk vergelijkbaar. Als je kampen doorheen de moderne tijd bestudeert, dan zie dat het in essentie steeds te maken heeft met het opsluiten van een zogenaamde ‘probleemgroep’ op een specifieke plaats en dat deze juridische uitzonderingssituatie na een tijd als normaal wordt aanzien.’

De vraag is nu hoe de moderniteit voor menselijk leed zorgt, zegt Busch. ‘Vandaag manifesteren kampen zich aan onze grenzen. De klimaatuitdaging zal dit alleen nog maar doen toenemen. We hebben de illusie dat deze kampen het vluchtelingenprobleem aanpakken, maar in realiteit zorgt het alleen maar voor een comfortabeler wegkijken. De normalisering van het kamp als instrument zorgt mede voor de wantoestanden in Griekenland, Libië en Australië. Deze eeuw hadden we al Guantanamo en Abu Ghraib, vandaag hebben we de dramatische vluchtelingkampen.’

Busch wil niet weten van een totaal opengrenzenbeleid. ‘Dat zou heel naïef zijn. Voor mij zijn dat de twee uitersten: totaal open of totaal gesloten grenzen. De oplossing zal daar tussenin liggen, waarbij we nu wel onze verantwoordelijkheid moeten nemen. Anders zitten we te watertrappelen in een soort gedachteloosheid ter “bescherming van Europa” en dat zal gepaard gaan met duizenden mensenlevens.’

De petitie en de lijst van ambassadeurs is terug te vinden op https://gentzondergrenzen.org/

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content