De kat of hond des huizes zit urenlang eenzaam thuis, zonder uw gezelschap? Dan kan een streepje Beethoven of Bach wonderen doen. Al doet de Amerikaanse componist David Teie nog beter, met zijn composities specifiek voor dieren.
Voortaan kunt u via de muziekdienst Spotify een playlist samenstellen voor uw huisdier. Via een vragenlijstje over het karakter van dat dier – hond, kat, vogel, hamster of leguaan (!) – krijgt u een lijst met nummers die u beiden zullen plezieren. Een gimmick, natuurlijk, maar Spotify probeerde hem toch te overgieten met een wetenschappelijk sausje. Het zou hebben samengewerkt met David Teie, een Amerikaanse cellist bij het National Symphony Orchestra. Maar vooral de man die bekend werd dankzij Music for Cats – waarover later meer. Wanneer we Teie spreken via Skype, vertelt hij dat Spotify wel degelijk contact met hem heeft gezocht. ‘Maar het enige wat ik hun heb verteld, is dat hun aanpak niet zou werken. Op zich is het een charmant idee, maar als op zo’n playlist enkel “mensenmuziek” staat, hebben dieren er niets aan. Voor eigenaars van een kat zou ik aanraden om mijn Music for Cats op de lijst te zetten, plus misschien wat eenvoudige pianodeuntjes van Bach of Mozart. Die vinden de beestjes op z’n minst niet irritant. Wat van de meeste andere muziek niet gezegd kan worden.’
Maar dus: er bestaat wel degelijk muziek voor katten. De twee Music for Cats-albums kunt u gewoon in de winkel kopen – of beluisteren via Spotify. Met deuntjes die wat doen denken aan zweverige filmmuziek. Hoe die precies ontstaan zijn, legt Teie met veel enthousiasme uit. Maar hij begint bij het begin. ‘Ik wilde onderzoeken waarom muziek onze emoties zo beïnvloedt. Dat heeft veel te maken met de geluiden die we horen als ons brein zich ontwikkelt, in de baarmoeder dus. Om te testen of die theorie klopte, besloot ik haar te testen op verschillende diersoorten. In 2008 deed ik een eerste proef, met aapjes. Ik vond een primatoloog die me wilde helpen: hij stuurde verschillende apengeluiden, die ik muzikaal probeerde te analyseren. Je moet weten dat binnen de communicatie een universele regel geldt: hoge geluiden klinken vriendelijk; lage en rauwe geluiden bedreigend. Mensen voelen dat zo aan, de meeste diersoorten ook. Alleen: wat voor ons hoge tonen zijn, zijn voor apen heel laag, en dus bedreigend. Vandaar dat onze muziek hen afstoot. Gelukkig speel ik cello, een instrument met een zeer groot bereik qua toonhoogte. Zo kon ik muziek creëren die wél aangenaam is voor apen. Alleen moest ik ze nog versnellen, omdat apen heel snel communiceren.’ Het resultaat werd getest door onderzoekers. Zij vonden de muziek uiterst irritant, maar de apen reageerden enthousiast.
Zuiggeluiden
Tijd voor diersoort twee: katten. ‘Bij apen kon ik de muziek afstemmen op geluiden die zij in de baarmoeder hadden gehoord. Maar het brein van katten ontwikkelt zich vooral ná hun geboorte. Om hen aan te spreken, probeerde ik hun typische zuiggeluiden te imiteren. Dat deed ik met verschillende “instrumenten”. Ik krabde bijvoorbeeld op een honkbalknuppel. Maar omdat er ditmaal een echte plaat moest komen, mocht het ook voor mensen niet irritant zijn – anders zou niemand ze kopen. (lacht) Daarom heb ik boven op die kattenmuziek zachte cellogeluiden gezet. Die zijn niet irritant voor katten en aangenaam voor hun baasjes.’ Music for Cats werd een succes en ook ditmaal konden onderzoekers ermee aan de slag. ‘Er zijn al twee studies gebeurd, telkens met goede resultaten. In eentje, uitgevoerd aan Louisiana State University, werden twee groepen katten geobserveerd die door een dierenarts onderzocht moesten worden. De ene groep kreeg vooraf menselijke muziek, de andere mijn “kattenmuziek”. Die laatste bleken veel rustiger.’
Teie was niet meer te stoppen en sloeg ook voor andere diersoorten aan het componeren. Te beginnen met honden, maar dat werd geen succes. ‘Ik ben er jaren mee bezig geweest, maar het was gewoon niet te doen. Voor één test nodigde ik zeven baasjes uit, elk met een hond van een ander ras. Die reageerden letterlijk alle zeven verschillend op de muziek: de ene plaste in de kamer, de andere hield niet op met blaffen, nog een andere ging stokstijf staan en een vierde bleef ons de hele tijd likken. Er zijn gewoon te veel verschillen tussen hondenrassen, dat bleek hopeloos.’ Na nog een mislukt paardenexperiment (voor hen wilde hij koptelefoons ontwikkelen) richt Teie zijn focus nu weer even op mensen. Hij sluit niet uit dat hij op een dag terugkeert naar het dierenrijk. Tot die dag zal uw hond, parkiet of hamster het met een streepje Beethoven moeten doen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
