Francken: ‘Ik zou de bal eens willen doorspelen naar Tom Van Grieken’

Theo Francken (N-VA). © belga
Walter Pauli

De ernst en de duur van de gesprekken tussen Bart De Wever en het Vlaams Belang leren dat de N-VA heeft gekozen voor een totaal andere benadering van extreemrechts. Theo Francken wees zijn partij de weg.

Op verkiezingszondag van 26 mei heeft de N-VA-top in een korte tijdsspanne van een paar uur tijd een beslissing genomen die de politieke kaart van Vlaanderen mogelijk definitief heeft veranderd: het VB is uit het cordon sanitaire gehaald. Er wordt al mee gepraat, zelfs onderhandeld, en in de toekomst mogelijk ook mee bestuurd.

Alleszins zal Theo Francken, die als gewezen staatssecretaris voor Asiel en Migratie steeds nadrukkelijker het mikpunt was van de kritiek van het Vlaams Belang, niet rouwig zijn als het VB beleidsverantwoordelijkheid zou opnemen na de verkiezingen van 2024. Tegen Knack zei Theo Francken: ‘Tot nu toe zitten de VB’ers altijd in de tribune als de andere partijen op het veld staan. Ik was diepe spits. Ik liep soms offside, maar ik heb ook veel potten binnengetrapt. Maar bij elke mislukte doelpoging waren de VB’ers in de tribune altijd hard aan het lachen. Ik zou de bal eens willen doorspelen naar Tom Van Grieken, en dan zien hoe hij op doel trapt. En ook eens gieren van plezier als zijn schot er ver naast gaat. Dan zal Vlaanderen met eigen ogen kunnen vaststellen dat niet elke trap van Dewinter in de winkelhaak eindigt.’

Stop nu eens met dat cordon, dat is de grootste cadeau voor links.

Theo Francken

Op die opening stuurde Theo Francken op verkiezingszondag zelf aan, toen duidelijk aan het worden was dat de N-VA zwaar zou verliezen en het VB fenomenaal zou stijgen. De verzamelde N-VA-top had één uur, maximaal twee om uit te maken hoe te reageren. Die luttele uren waarin de N-VA haar bocht nam om het VB voortaan als een volwaardige politieke kracht te erkennen, waren ‘de belangrijkste uren van het jaar’, aldus een betrokkene.

Theo Francken wist wat hij deed. Het zit hem al vele jaren hoog dat in Vlaanderen niet kon wat hij in zo veel Europese landen had zien gebeuren, met Oostenrijk op kop: dat een grote rechtse partij voluit een rechts beleid kon voeren door een coalitie te vormen samen met een extreemrechtse partner – als regeringspartij zijn die radicale partners automatisch gebonden aan het respecteren van de Europese minimumafspraken, en dus aan een ‘gematigder’ beleid. ‘Stop nu eens met dat cordon, dat is de grootste cadeau voor links’, betoogde hij. Francken legde uit dat indien het VB toegelaten zou worden tot de ‘normale’ democratische ruimte, en de N-VA de partij zou kunnen betrekken bij de regeringsvorming, er ineens ‘zo veel meer mogelijk zou zijn’: ‘Als we dat niet doen, laat de N-VA zich gijzelen door links en door centrumpartijen zoals de CD&V.’

Toch was zijn pleidooi niet evident. Gezaghebbende N-VA’ers zoals Geert Bourgeois en Bart De Wever hebben de N-VA jarenlang gepromoot als de democratische, fatsoenlijke antipode van het VB. Maar Francken had een punt: het cordon rond het VB verzwakt de positie van de N-VA. Een grote rechtse partij als de N-VA kan daardoor niet anders dan zich richten tot veel kleinere partijen om een coalitie te maken. Waardoor CD&V’ers, Open VLD’ers en zeker SP.A’ers zich erin bekwaamd hebben boven hun gewicht te boksen: ze eisen meer dan wat hun zou toekomen op basis van hun stemmenaantal. De N-VA moet wel met hen in zee, omdat het cordon ‘verbiedt’ om zich tot het VB te wenden voor een alternatieve coalitie op rechts. Dat was de les van vier jaar regering-Michel: de N-VA had het moeilijk om haar electorale gewicht om te zetten in beleid. Veel N-VA’ers menen intussen dat dit de échte oorzaak is van de verkiezingsnederlaag op 26 mei: ‘We hadden in 2014 goud in handen, en we hebben er veel te weinig mee gedaan.’

Ondanks die recente toenadering tussen VB en N-VA blijven beide partijen – allebei rechts en Vlaams, met veel nadruk op identitaire thema’s – natuurlijk elkaars concurrenten, ondanks die wekenlange ‘gesprekken’ tussen beide. Overigens verhinderde die zogenaamde onderhandelingen Van Grieken niet om, gesterkt door de jongste peiling, sinds het weekend van de daken te schreeuwen dat hij in 2024 als voorzitter van de grootste partij de Vlaamse regeringsvorming wil leiden. Dat is een vroege oorlogsverklaring aan de N-VA.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content