Vorig jaar werd 60 procent meer illegale wapens in beslag genomen dan het jaar voordien. Toch vertoont de registratie grote lacunes. ‘De bestrijding van illegale wapens is geen prioriteit in België.’
755.309 stuks. Zoveel geregistreerde wapens telde het centraal wapenregister (CWR) vorig jaar. In vergelijking met 2018 gaat het om een stijging van 5 procent. Dat blijkt uit cijfers die Groen-Kamerlid Eva Platteau opvroeg bij minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD). Het CWR registreert wapens van ‘gewone’ wapenbezitters, jagers, sportschutters, erkende verzamelaars en musea. De wapens van overheidsdiensten, zoals die van de politie, worden niet meegeteld.
‘Wapenbezit wordt populairder’, zegt Nils Duquet van het Vlaams Vredesinstituut. ‘Na de invoering van de wapenwet van 2006, in de nasleep van de aanslag van Hans Van Themsche, werden heel veel wapens uit de samenleving gehaald. Maar vanaf 2010 zien we ieder jaar een stijging. In die mate dat we vandaag ongeveer opnieuw op het niveau van 2006 zitten.’
De belangrijkste reden voor legaal wapenbezit blijft de jacht. Daarna volgen sportief en recreatief schieten. Op de derde plaats staan de wapenverzamelaars. Duquet wijst bovendien op de toenemende populariteit van de schietsport. ‘Er is meer vraag naar schietstanden, schietclubs geven aan dat ze soms moeten overgaan tot een ledenstop.’
Toch maakt Duquet zich weinig zorgen over de toename van het aantal legale wapens. ‘Voor mij gaat het niet zozeer over de hoeveelheid wapens, maar over hoe de controle gebeurt en hoe je risicoprofielen kan uitsluiten. Op dat vlak hebben we een vrij goede wapenwetgeving.’
Europese hotspot
Tot zover de legale wapens. Het verhaal verandert wanneer het over illegale wapens gaat. Ook het aantal in beslag genomen illegale wapens zit in de lift. Vorig jaar registreerde het CWR 4605 wapens, 60 procent meer dan in 2021. Een verklaring voor die stijging kan de federale politie niet geven ‘omdat wapens veelal in beslag genomen worden in het kader van een gerechtelijk onderzoek’.
Niettemin noemt Nils Duquet het geregistreerde aantal problematisch laag. ‘In principe moet een agent ieder wapen dat hij in beslag neemt registreren in het CWR. Maar we weten dat dat onvoldoende gebeurt. Kijk alleen maar naar het aantal processen-verbaal dat wordt opgesteld voor illegaal wapenbezit. Het aantal vaststellingen voor illegaal vuurwapenbezit schommelt ieder jaar rond de 5000, en dat ligt dus hoger dan het aantal uiteindelijk geregistreerde in beslag genomen wapens in de CWR.' Maar het gaat nog verder. ‘Vaak wordt niet vermeld hoeveel wapens er onder één vaststelling vallen’, zegt Duquet. ‘Eén vaststelling kan dus één wapen tellen, maar ook tien.’
Voor het Vlaams Vredesinstituut is het essentieel dat de politie de correcte registratie van vuurwapens als een prioriteit beschouwt. ‘België is een van de Europese hotspots waar criminelen relatief makkelijk aan wapens geraken. Toch is het geen echte prioriteit voor gerecht en politiek. Een voorbeeld: de centrale dienst binnen de federale gerechtelijke politie die bevoegd is voor wapens telde tien jaar geleden tien mensen. Vandaag blijven er drie van over.’
Regeringspartij Groen deelt die oproep. ‘Als er wapens in beslag genomen worden door politie, zou het duidelijk moeten zijn over welke wapens en hoeveel wapens het precies gaat’, zegt Eva Platteau. ‘Een goede registratie én telling is cruciaal om illegaal wapenbezit in ons land te kunnen monitoren. We vragen aan de minister om de aanbevelingen van het Vlaams Vredesinstituut om te zetten in concreet beleid.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier