Entente in de maak tussen Jambon en Di Rupo over Europees klimaatgeld

Jan Jambon & Elio Di Rupo © belga
Kamiel Vermeylen

Na een hoop gekibbel over Europese centen lijkt de wrevel tussen de Vlaamse en de Waalse regering stilaan te verdwijnen. De twee ondertekenden dinsdagavond een gemeenschappelijke schriftelijke verklaring.

Twee weken geleden stelde de Europese Commissie van voorzitter Ursula von der Leyen een nieuwe Europese meerjarenbegroting én een herstelfonds voor het coronavirus voor. In het kader van de Green Deal betekent dat goed nieuws voor België. Tenminste als de N-VA en de PS de spanningen kunnen wegwerken.

‘De Green Deal is een Mean Deal voor Vlaanderen’, aldus Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) enkele maanden geleden. Demir was niet te spreken over het voorstel van Europese Commissie over een transitiefonds van 7,5 miljard euro binnen het kader van de Green Deal om regio’s en bedrijven te ondersteunen bij de ecologische. Demir vond het bedrag van 68 miljoen euro voor België niet alleen aan de lage kant, maar was evenmin te spreken over het feit dat het volledige bedrag uitsluitend naar drie arrondissementen in de provincie Henegouwen zou vloeien.

De Commissie beargumenteerde die keuze toen als volgt: ‘Doornik, Bergen en Charleroi in de provincie Henegouwen hebben de hoogste het hoogste niveau van industriële broeikasgasemissie-intensiteit, voornamelijk veroorzaakt door de productie van cement, chemicaliën en elektriciteit. Bovendien is Henegouwen een provincie die vroeger afhankelijk was van staal, textiel en steenkool en die momenteel een industriële overgang doormaakt, met specifieke uitdagingen op het gebied van economische ontwikkeling en een relatieve hoge werkloosheid. Ten slotte zijn er in de hoge-intensiteitskoolstofsectoren in de provincie meer dan 13.000 werknemers werkzaam.’

Door de coronacrisis gooide de Commissie het echter over een andere boeg. Met een nieuw voorstel voor de Europese Meerjarenbegroting (MFK) en een bijkomend herstelfonds wil het meer geld in de Europese economieën pompen om het herstel zo snel en duurzaam mogelijk te maken. In haar nieuwe voorstel heeft Commissievoorzitter Von der Leyen het bedrag meer dan vervijfvoudigd tot een pot van 40 miljard euro aan subsidies die op basis van enkele voorwaarden zullen worden verdeeld.

In het nieuwe voorstel is ook het Belgische bedrag flink gestegen tot een som van 380 miljoen euro. 285 miljoen daarvan valt binnen het herstelfonds Next Generation EU en 95 miljoen euro onder de Europese meerjarenbegroting.

Maar de parameters voor de intra-Belgische verdeling blijven voorlopig echter ongewijzigd ten opzichte van eind februari. Met andere woorden, volgens de huidige stand van zaken zou het bedrag van 380 miljoen euro nog steeds helemaal naar de provincie Henegouwen vloeien. In de schoot van de Vlaamse regering wil men echter ook beroep doen op dat bedrag om het hinterland van de havengebieden te ondersteunen.

De Commissie is bereid om de verdeelsleutel voor de regio’s in overleg met de lidstaten te versoepelen. Maar dat vereist eerst een akkoord tussen de Vlaamse regering van minister-president Jan Jambon (N-VA) en diens Waalse tegenhanger Elio Di Rupo (PS). Dat moet snel gebeuren, aangezien de nieuwe Europese meerjarenbegroting vanaf 1 januari 2021 moet worden goedgekeurd. De kans op nieuwe communautaire spanningen stijgt.

Maar, in tegenstelling tot drie maanden geleden, lopen de onderhandelingen over de intra-Belgische verdeling van het Just Transition Fund tussen Jambon en Di Rupo ditmaal een pak constructiever. Dinsdagavond ondertekenden de deelstaten een gemeenschappelijke tekst bedoeld voor de Europese Commissie waarin België vraagt om ook andere regio’s dan Henegouwen aanspraak te laten maken op het Just Transition Fund. In de brief, die Knack kon inkijken, zegt België dat het de bereidheid van de Commissie om de regels te versoepelen verwelkomt.

‘Het grote spanningsveld van toen is verdwenen’, klinkt het op het kabinet van Vlaams minister-president Jan Jambon. ‘Onze Franstalige vrienden stellen zich constructief op en het gaat de goede richting uit’. Ook aan de andere zijde van de taalgrens weerklinkt voorzichtig optimisme: ‘De gesprekken verlopen inderdaad positief’, aldus het kabinet-Di Rupo. ‘Wel zal dit alles worden behandeld in het kader van een uitgebreide intra-Belgische discussie, die ook het meerjarig financieel kader en het Europese herstelplan zal omvatten.’

Ook daarover gaan de gesprekken in de goede richting. Zowel de Vlaamse als de Waalse regering zijn het erover eens dat België over het algemeen een groter deel van de Europese koek moet krijgen omdat ons land in vergelijking met andere Europese lidstaten harder getroffen zal worden door de brexit. ‘Laat me het zo zeggen: de overeenstemming tussen Vlaamse en Waalse regering is veel groter dan de verschillen’, valt te horen binnen de schoot van de Vlaamse regering.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content