In het boek Botsen de beschavingen? stelt Bart De Wever dat een ‘rationele islam’ een plaats heeft binnen de Vlaamse identiteit. Activist en schrijver Dyab Abou Jahjah hoopt dat ook te kunnen zien in zijn beleid.
Afgelopen weekend stond de wereld stil bij de aanslagen van 9/11, 20 jaar na dato. Mede naar aanleiding van die verjaardag gaan de Antwerpse burgemeester en N-VA-voorzitter Bart De Wever en de Gentse imam Khalid Benhaddou in hun boek Botsen de beschavingen? dieper in op de toegenomen polarisatie in de samenleving. De Wever benadrukt dat een ‘rationele islam’ een plaats heeft binnen de Vlaamse identiteit. Hij zegt geen spijt te hebben van uitspraken uit het verleden, maar geeft wel toe dat hij bepaalde zaken vandaag niet meer zou zeggen. Hoewel het voorbeeld niet wordt genoemd, denkt de lezer daarbij onvermijdelijk aan De Wevers beschrijving van de berbers als een ‘gesloten groep met veel wantrouwen tegenover de overheid’. Activist en schrijver Dyab Abou Jahjah eiste daarom indertijd het ontslag van de N-VA’er. ‘Dat was een normale reactie op een stigmatiserende uitspraak’, zegt hij. ‘Als burgervader moet je er voor iedereen zijn. Ik ben blij dat hij dat inziet.’
Hoe belangrijk is het dat een rechts-conservatieve politicus voor de islam een plaats ziet binnen de Vlaamse identiteit?
Dyab Abou Jahjah: Het is een signaal dat we nodig hebben. De Wever beseft dat de islam een plaats moet krijgen binnen de Europese manier van leven. Ik hoop dat het ook tot uiting zal komen in zijn beleid, maar daar heb ik meer twijfels over. Spreekt De Wever als partijleider, of denkt hij al aan zijn toekomstige carrière als éminence grise? Wat zal er overblijven van het islamverhaal van de N-VA als iemand als Theo Francken voorzitter zou worden?
Vlaanderen wordt steeds diverser. Kan een politicus zich nog wel uitspraken zoals die over de berbers veroorloven zonder electoraal te worden afgestraft?
Abou Jahjah: Met ronduit xenofobe uitlatingen kun je als politicus niet meer echt scoren, zelfs niet bij extreemrechts. De grote meerderheid van de Vlaamse kiezers keurt uitgesproken racistische taal af. Dat betekent evenwel niet dat die mensen per definitie positief staan tegenover moslims en de islam. Zij willen de islamkritiek simpelweg deftig houden. Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken zit daarom in een lastiger parket dan Francken. Hij moet én de harde lijn bewandelen én werken aan zijn salonfähigkeit.
U voert net als De Wever strijd tegen de woke-beweging. De N-VA’er koppelt die zelfs aan ‘Europese zelfdestructie’. Is dat niet wat overdreven?
Abou Jahjah: Woke alleen vormt geen existentiële bedreiging voor de liberale democratie, maar wel in combinatie met andere bewegingen die de zogezegd corrupte maatschappij willen ontmantelen, en dan denk ik aan islamisten, alt-righters en antivaxers. In Europa heeft woke nog niet hetzelfde draagvlak als in de VS, maar er beweegt wel iets. Met staatssecretaris voor Gelijke Kansen Sarah Schlitz (Ecolo) sijpelt de woke-gedachte zelfs door tot in de regering. De Wever ziet dat ook.
Is woke niet vooral een containerbegrip?
Abou Jahjah:Natuurlijk is het ook een containerbegrip, maar er is wel degelijk iets wat hen bindt: de lijn van critical theories. Ze bekijken mensen niet op basis van hun individu zijn, maar op basis van gemeenschappelijke kenmerken, vooral kleur en gender. Wokeness is militantisme op basis van identiteitspolitiek van minderheden. Bovendien is er voor hen geen plaats voor vrijheid van meningsuiting. Zelfs ‘blank’ zeggen kan niet. (op dreef) Terwijl wij er altijd hebben voor gestreden om mensenrechten centraal te stellen, draait bij hen alles rond kleur. Traditionele antiracisten willen de discriminatie wegwerken, niet aantonen hoe slecht en onderdrukkend blanken zijn.
De boerkini is een terugkerend symbool binnen de identiteitspolitiek. Volgens imam Benhaddou is die geen teken van conservatisme, maar net van de wil om te participeren in onze samenleving.
Abou Jahjah: Ik ben het met hem eens. De boerkini is een synthese tussen identiteit en moderniteit. Wie de boerkini draagt, toont de wil om in het bijzijn van mannen en niet-moslims te zwemmen. Het gaat ook om het zelfbeschikkingsrecht over het eigen lichaam. Voor conservatieve moslims is dat pakje, waarin de vrouwelijke rondingen trouwens duidelijk te zien zijn, haram, onrein. Ik vind de boerkini esthetisch maar niets, maar het is een gedachtegang die we moeten aanmoedigen: de boerkini als polderoplossing. (lacht)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
