Herman Matthijs (UGent, VUB)

Didier Reynders premier van de volgende regering?

De Vlaamse christendemocraten stellen dat een nieuwe federale regering moet ondersteund worden door een Vlaamse meerderheid en dat de Wetstraat 16 terug in Vlaamse handen moet komen. De vraag is dan wie?

Na het aan de kant schuiven van eerste minister Pierlot in 1945 is het meestal de gewoonte dat een Vlaming in de Wetstraat 16 belandt. De Bruggeling Achiel Van Acker is daar het eerste voorbeeld van. Dit gegeven illustreerde zich ook jaren met federale regeringen die een Vlaams overwicht hadden. Sinds de paars-groene regering-Verhofstadt in 1999 is er een Franstalig overwicht in de parlementaire meerderheid achter de regering. Maar de traditie is wel gerespecteerd dat er een meerderheid was in beide taalgroepen. De regering-Di Rupo is wel de eerste regering sinds tientallen jaren die geen Vlaamse meerderheid kent in het Parlement en in de Ministerraad. De reden hiervoor, is heel simpel : de drie Vlaams regeringspartijen geraken samen niet aan een gewone meerderheid. Dat is een intergalactisch politiek verschil met 20 jaar geleden toen de drie traditionele families in Vlaanderen nog een vlotte twee derde meerderheid behaalden. Dit zegt alles over de verschuiving van het electoraat in Vlaanderen gedurende de laatste jaren. Maar er moet wel onderlijnd worden dat een dergelijke meerderheid in een taalgroep geen grondwettelijke verplichting is!

Welke meerderheid?

De Vlaamse christendemocraten stellen in de lange aanloop naar de moeder der aller verkiezingen dat een nieuwe federale regering moet ondersteund worden door een Vlaamse meerderheid en dat de Wetstraat 16 terug in Vlaamse handen moet komen. De vraag is dan wie? De grootste Vlaamse partij in de peilingen (N-VA) is logischerwijze niet echt gebrand op het bedoelde zitje. De tweede Vlaamse partij (CD&V) zet vooral in op het minister-presidentschap.

Dan zou een nieuwe Vlaamse premier al moeten komen uit de socialistische – of liberale hoek. Maar die partijen zitten electoraal te laag om dat ambt in handen te krijgen. Men mag ook niet vergeten dat het premierschap gedurende de laatste 20 jaar geen stemmen heeft opgeleverd voor de Vlaamse christendemocraten en de liberalen. Bovendien moet er dan ook nog voldaan worden aan de tweede eis, namelijk: een Vlaamse parlementaire meerderheid. Veel keus is er dan niet voor de onderhandelaars. Ofwel gaat men de huidige coalitie uitbreiden met groen of de N-VA komt in beeld.

Dan stelt zich nog de vraag of de Vlaamse- en de federale regering dezelfde coalitie moeten kennen? Met de N-VA in de regering zal er gepraat moeten worden over een zevende confederale staatshervorming . Groen in de regering wordt een ideologisch probleem voor de christendemocraten en de liberalen. Of gaan de Vlaamse partijen toch in een nieuwe federale regering zonder meerderheid in de desbetreffende taalgroep, maar met het Eerste ministerschap ? Dan maar terug een Franstalige eerste minister?

Maar ook voor de PS is het zeker geen evidentie dat het premierschap van Di Rupo een electoraal succes gaat worden. Inderdaad als men de peilingen mag geloven dan gaat de PS in mei 2014 een klap krijgen van tegen de 40% in 2010 naar richting 30%. Het is maar de vraag of men dan in het hoofdkwartier aan de keizerslaan te Brussel niet gaat passen voor een nieuw mandaat als federaal regeringsleider. Want dan zal het ook voor de PS duidelijk zijn, dat dit mandaat geen electoraal geschenk is.

Men mag niet vergeten dat de volgende Belgische regering voor enorme uitdagingen staat.

De nieuwe regering 2014

Bovendien mag men niet vergeten dat de volgende Belgische regering voor enorme uitdagingen staat. Inderdaad na de verkiezingen van 25 mei 2014 zal de federale regeringsvorming niet van leien dakje verlopen.

Vooreerst is er de uitvoering van de zesde staatshervorming. Uiteindelijk heeft men vanaf de val van de regering Leterme (paasvakantie 2010) tot de parlementaire stemming over de zesde staatshervorming (midden december 2013) bijna vier jaren over gedaan. Die uitvoering wordt ook een moeilijke klus omdat er geen duidelijkheid bestaat over de volgende regeringscoalities. Want die uitvoering was een probleem in deze regering omdat o.a. de MR dat niet zag zitten wegens haar oppositierol in vele regeringen bij de deelstaten. Ook het budgettaire feit dat de nieuwe dotaties maar voor 87,5% overgaan naar de deelstaten, zal snel leiden tot de vraag welke deelstaat er eerst financieel gaat crashen? Bovendien is dit ook niet de copernicaanse staatshervorming en dat is te bewijzen op basis van de budgettaire cijfers. Zelfs met de overheveling van 87,5% van 20 miljard euro aan nieuwe bevoegdheden voor de deelstaten optelt bij de huidige, dan bekomt men ongeveer 63 miljard euro aan begrotingsmiddelen voor de Gemeenschappen alsook de Gewesten. Tel daar zelfs de budgeten bij van de lokale besturen dan is dit nog altijd niet te vergelijken met de federale middelen ( begroting en sociale zekerheid ).

Daarnaast moet de volgende regering in een ongekende snelheid tegen 2016 een begroting in evenwicht maken. Ook de schuldgraad moet van de Europese begrotingsregelgeving met gemiddeld twee procent per jaar naar beneden . Dan zijn er nog de modernisering van de arbeidsmarkt, de financiering van de vergrijzing zonder publieke reserves, de jeugdwerkloosheid, de financiering van de sociale zekerheid e.v.a. De federale rit naar 2019 wordt zeker geen pleziertocht !

Conclusie

En wie dan wel in de Wetstraat 16? Wel als er iemand in dit land de prijs verdient als grootste kenner van Machiavelli dan gaat die zonder deliberatie naar Didier Reynders. Bovendien is hij ook de Franstalige politicus met de beste kennis van de Nederlandse taal en zijn veelvuldige bezoeken aan de belangrijkste havenstad van het land kunnen hem wel eens in de Wetstraat 16 doen belanden! Didier Premier?

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content