Vlinks

‘De niet-digitale burger is telkens weer de klos’

Vlinks Vlinks streeft naar een sociaal, rechtvaardig en inclusief Vlaanderen met maximale autonomie.

‘Wie niet ‘op internet zit‘ is gezien en wordt door overheden, diensten en organisaties niet langer als essentieel beschouwd. Enkel en alleen heil verwachten van een snelle en algehele digitalisering van de bevolking is struisvogelpolitiek’, schrijft Johan Velghe van Vlinks.

Niet iedereen volgt via een app de beurskoers noch stipt in z’n digitale agenda de datum aan van de eerstkomende aandeelhoudersvergadering. ‘La Boum-ers’ nemen er de dagelijkse veertig corona-overlijdens graag bij voor hun ijskoude ‘vrijheid’. Net zo gemakkelijk vergeten beleidsvoerders en organisaties van allerlei slag dat 1 op 7 Vlamingen ouder dan 55 jaar nog nooit gebruik maakten van het internet. Bij ruim 1 op de 3 beperkt de digitale kennis zich tot het verzenden van een mail en een document aanmaken. Sterker nog, 1 op de 4 alleenstaanden in Vlaanderen heeft thuis geen toegang tot internet. Tijdens de recentste editie van de Week van de Geletterdheid wees Vlaams minister van Werk en Innovatie Hilde Crevits het pijnpunt aan: ‘Wie vandaag niet over een goede internetverbinding, de nodige hardware en digitale vaardigheden beschikt, dreigt onherroepelijk geïsoleerd te geraken van de samenleving en van de arbeidsmarkt.’ De minister wil versterking van de digitale basiscompetenties en voorziet hiervoor een financiële injectie in digitalisering.

Fijn om horen dat e-inclusie prioritair is, maar tussen goede intenties en het breed uitrollen van acties gapen tijd en te nemen praktische en financiële horden.

Maar ondertussen krijgt ook de niet-digitale burger een fraaie folder in de bus met de uitnodiging om uit de restafvalzak alsnog 30% recycleerbaar materiaal te halen. Zowaar een nobele actie die buiten het bereik valt van de hierboven aangestipte percentages medeburgers, want 30% minder restafval ligt in het verschiet via een QR-code en surfen naar een website om je te registreren. Weg zijn de kansen van een aanzienlijk deel van de bevolking op het winnen van een elektrische fiets en compostzakjes.

De niet-digitale burger is telkens weer de klos.

Team Parko, de Kortrijkse parkeerbeheerder, vraagt me op hun e-loket te klikken en een account aan te maken om een bewonersparkeerkaart aan te vragen of de wijziging van autonummerplaat te melden. Surf naar www.parko.be is dé sleutel. Nergens leest de niet-digitale stadsgenoot dat het ook nog op een andere wijze kan: een schriftelijke melding, een telefoontje, zich persoonlijk aanmelden? Stadhuis tot containerpark betreed je niet langer dan via digitale aanmelding. Fijn, want dat loopt vlot. Digibeten zijn er wel mee ‘gejost‘.

De federale regering organiseert vanaf september eerstkomend een zes weken lopende bevraging over de toekomst van het Belgisch federalisme. Via de overheidswebsite MijnOpinie worden samen met het maatschappelijk middenveld, de academische wereld en de lokale overheden ook de burgers gevraagd naar ideeën en voorstellen die leiden naar modernisering, verhoging van de efficiëntie en verdieping van de democratische beginselen van de staatsstructuren. De niet-digitale staatsburger is de klos. Zijn/haar mening is niet van tel.

Banken smeren je hoge kosten aan. Wie aan pc-banking toe is, kan nog ontsnappen aan de verhoogde bankkosten door over te schakelen naar een gratis digitale (basis)rekening. Wie nog met zijn overschrijvingen naar het in aantal krimpend bankloket stapt, voelt het dubbel: in de portemonnee en in de zekerheid niet langer te beantwoorden aan het profiel van de gewenste rekeninghouder.

Wie niet ‘op internet zit’ is gezien en wordt door overheden, diensten en organisaties niet langer als essentieel beschouwd. Enkel en alleen heil verwachten van een snelle en algehele digitalisering van de bevolking is struisvogelpolitiek.

Uiteraard dient efficiëntie en digitalisering voorop te staan. Ja voor innovatie, maar mag de zorg voor iedereen en klantvriendelijkheid ook nog? De realiteit is dat een ‘app’ of het gebruik van een automaat – denkend aan de nakende afschaffing van andermaal 44 NMBS-loketten – voor veel ouderen geen vanzelfsprekendheid is. Niet alleen corona belaagt ons (nog altijd) dezer dagen. Zowat alle dagelijkse persoonlijke dienstverlening op maat wordt afgepakt.

Minister Hilde Crevits heeft overschot van gelijk om stevig te investeren in digitalisering. Consequent handelen ontbreekt evenwel daar waar diezelfde Vlaamse regering onder meer ouderenverenigingen pluimt en het net ouderenverenigingen samen met lokale dienstencentra zijn die drempels naar de digitale wereld wegnemen. Minister Wouter Beke van diezelfde Vlaamse regering verwijst dan weer in zijn ontwerp van Vlaams eenzaamheidsplan 2021-2024 niet naar de digitaliseringsplannen van zijn collega en partijgenoot. Digitale geletterdheid helpt wel degelijk eenzaamheid te weren. Dat bewijzen de ontelbare Zoombijeenkomsten binnen het verenigingsleven in coronatijden.

Niet alleen op de bestuurstafel van de NMBS dient een vuist neer te komen ter verdediging en invulling van dienstbetoon. Minister van Financiën Vincent Van Peteghem moet zich bij de banken sterk maken bankautomaten in alle deelgemeenten te voorzien. Voor de burgers die (nog) niet aan pc-banking toe zijn of het nooit zullen zijn, blijft een ministerieel besluit niet-digitale bankverrichtingen voorzien, met inbegrip van afspraken inzake de matiging en de afbouw van de hieraan verbonden onkostenvergoeding. Voor eenieder moet het mogelijk worden om vlot van bank te veranderen, mét behoud van je rekeningnummer en alles wat daarmee samenhangt.

Zoals het inzicht groeide dat rechten geven of ontzeggen op basis van bezit en/of afkomst perfide is, kan noch mag de graad of het ontbreken van digitale kennis niet het nieuwe uitsluitingsmechanisme zijn.

Iedereen is essentieel in Vlaanderen, over de natiegrenzen en wat Frontex en de EU er ook mogen denken, ook over de Middellandse Zee. Vooruit en de PS wezen naar aanleiding van 1 mei dat andere vormen van actievoeren – dividendenstop en loonblokkering voor CEO’s – de woordvoerders van het kapitaal meer raken dan voorspelbare stakingen. Pieter baron Timmermans (VBO) vulde het tv-scherm met zijn ‘ontspoord debat’-verontwaardiging over de tegenzet bij de beschamende 0,4%, of gemiddeld 9 euro/bruto per maand, loonopslag. Negatie van de problemen is eigen aan het neoliberale kapitalisme. Het gaat van de drenkelingen in de Middellandse Zee, al over het ontkennen van arbeid als een gelijkwaardige partner in productiviteit en het hanteren van de digitale karwats om een bevolkingsgroep aan haar lot over te laten, en concreet er haar ook nog financieel laten voor opdraaien. De verzorgingsstaat – overigens een tafel waar enkel wat kruimels afvallen – is ver weg waar uitsluiting in het beleid ingebakken is.

Johan Velghe is woordvoerder van Vlinks.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content