‘De manier waarop deze regering jobs creëert is duur en niet efficiënt’

‘Als het juist is wat de regering zegt, en het goedkoper maken van arbeid jobs creëert, dan nog is het een zeer dure vorm van beleid’, schrijft arbeidssocioloog Mischa Van Herck (ABVV).

De regering bezweert ons dat de taxshift heel wat jobs zal creëren. Professor Joep Konings van de KUL spreekt over 33.300 jobs. Andere bronnen spreken zelfs over 50.000 of 80.000 jobs. Minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) nuanceerde ondertussen. Volgens hem is alles afhankelijk van de economische groei en zullen we al heel blij mogen zijn als er geen jobs meer verloren gaan.

Bovendien laat de regering uitschijnen dat deze jobs ons niet meer kosten, omdat het om jobs in de private sector zou gaan in de plaats van jobs bij de overheid.

Dat het huidige tewerkstellingsbeleid ons niets zou kosten, is onzin. De regering gooit er vanuit het luik competitiviteit van de taxshift immers €2,9 miljard tegenaan. En eigenlijk moet je daar nog de kostprijs van de indexsprong bijtellen. Volgens Unizo levert die indexsprong op korte termijn een voordeel op voor de bedrijven van €3,05 miljard. De regering investeert dan eigenlijk €5,95 miljard.

Het idee dat goedkope arbeid meer jobs zou creëren, wordt in de economische theorie ondersteund maar is in de praktijk zeer moeilijk hard te maken. Immers, je kan achteraf niet gaan meten welke jobs sowieso zouden zijn ontstaan, zonder arbeid goedkoper te maken, en welke jobs zijn ontstaan door het gevoerde beleid.

Bovendien kan je niet anders dan vaststellen dat het beleid dat arbeid goedkoper maakt ons nog niet veel jobs heeft opgeleverd. Terwijl er vandaag wel al jaarlijks meer dan €12 miljard wordt besteed aan het goedkoper maken van arbeid.

Los van de discussie of het nu juist is dat goedkopere arbeid jobs creëert of niet, valt het op dat het beleid van de regering een zeer dure vorm van beleid is. Zelfs indien het juist zou zijn dat goedkopere arbeid jobs creëert, dan is het bedrag dat de regering investeert per job zeer hoog. Zonder dat er enige prestatie tegenover staat.

Als het luik ‘competitiviteit’ van de taxshift een kostprijs heeft van €2,9 miljard, dan kom je met een beleid dat 80.000 jobs creëert, uit op een kostprijs per job van €46.875. Als het beleid 50.000 jobs zou creëren, dan kom je uit op een kostprijs per job van €75.000. Indien het over 33.333 jobs zou gaan, dan kom je aan een kostprijs per job van €112.613. Creëert het beleid slechts 20.000 jobs, dan kom je uit op een kostprijs per job van €187.500. Zorgt het beleid slechts voor 10.000 jobs dan kom je uit op een kostprijs per job van €375.000.

Indexsprong

En de kostprijs per job wordt nog duurder als je ook de kostprijs van de indexsprong meetelt. Volgens Unizo kost die €3,05 miljard. Tel je dat bij de kostprijs van het luit competitiviteit van de taxshift, dan kom je aan een totale kostprijs van € 5,95 miljard. Als de regering dan 80.000 jobs creëert, dan zit je aan een kostprijs per job van € 74.375. Creëert de regering 50.000 jobs, dan kom je aan een kostprijs per job van € 119.000. Gaat het over 33.300 jobs, dan zit je met een kostprijs per job van €178.679. Gaat het slechts over 20.000 jobs dan is de kostprijs per job €297.000. En als er slechts 10.000 jobs bijkomen, dan is er een kostprijs per job van € 595.000.

Je ziet onmiddellijk dat de kostprijs per job zeer hoog is. Zelfs indien het juist is wat de regering zegt, en het goedkoper maken van arbeid jobs creëert, dan nog is het een zeer dure vorm van beleid. In het beste geval kom je nog aan een kostprijs van € 46.875 per job.

Als je weet dat in 2012 het mediane maandloon in België € 2.831 bedraagt, dan zit je aan een jaarloon van ongeveer € 36.803 (maandloon x 13). De regering zou dan ook veel meer jobs creëren als ze die € 2,9 miljard zou investeren in rechtstreeks jobcreatie.

Niet dat ik ervoor pleit om de opbrengst van de werkgeversbijdragen voor de sociale zekerheid te investeren in een bepaalde sector. Maar bovenstaande oefening biedt toch heel wat interessante denkpistes.

Notionele interestaftrek

De notionele interestaftrek is zo een denkpiste. Die maatregel kostte de overheid in 2012 nog €6,2 miljard. Stel dat we die notionele interestaftrek zouden afschaffen en we zouden die €6,2 miljard investeren in de rust- en verzorgingsinstellingen, dan zou je toch al snel 168.464 jobs kunnen creëren (€6,2 miljard / €36.803). Dat is natuurlijk maar een idee. Of is het de regering er eigenlijk niet om te doen jobs te creëren maar wil men gewoonweg de winsten van de ondernemingen subsidiëren?

Mischa Van Herck

Arbeidssocioloog

Medewerker economische studiedienst Algemene Centrale ABVV