Heeft het nieuwe coronavirus onze manier van samenleven voorgoed veranderd? Welke lessen kunnen we trekken uit deze crisis? Wat pakken we best anders aan na corona? Over deze vragen buigen vijf denktanks zich in de zomerreeks 'Wat na corona?'. De komende weken leest u hier opiniestukken van Minerva, Liberales, Oikos, Itinera en de Vrijdaggroep.
'Onze structurele uitdagingen inzake publieke financiën, vergrijzing, klimaatverandering en verouderde infrastructuur zullen het virus overleven', schrijft Johan Albrecht van Itinera. 'En die zullen nog prangender worden als onze politici blijven morrelen in de marge.'
'Zorg maakt een wezenlijk deel uit van het leven, en is dus veel meer dan een bijzondere sociale dienstverlening', schrijft Jef Peeters van Oikos. Hij roept op om zorg dan ook centraal te stellen in de post-corona economie.
'Tot dit jaar was 'de ergste crisis sinds de Tweede Wereldoorlog' die van 2008. En die crisis kan ons iets leren over het leven na corona. Er komt een serieuze herverdeling van het werk met minder werkuren gespreid over meer jobs. Een vorm van een 'kortere werkweek' dus', schrijft Stan De Spiegelaer van Denktank Minerva. 'De vraag is alleen: gaan we die herverdeling organiseren of laten we ze chaotisch en oneerlijk verlopen?'
Tijdens de lockdown voerde de Vrijdaggroep een onderzoek bij Belgische jongvolwassenen (25-35 jaar) over hun visie op de samenleving na corona. Elke vrijdag van deze zomer belicht een lid van de groep een van de topics uit de bevraging. Vandaag: 'One Health' voor mens, dier en milieu.
Pierre Devolder (UCL) en Jean Hindriks (Itinera en UCL) pleiten voor 'een individuele pensioenrekening' om ons pensioensysteem aan te passen aan te passen aan de nieuwe realiteit.
Het is cruciaal dat middenveldorganisaties hun rol mogen blijven opnemen in het creëren van een betere wereld na corona, zegt politoloog Mohamed El Khalfioui.
Misschien is het geen slecht gedacht in deze tijden: een gedachtenexperiment om de democratie in ons land nieuw leven in te blazen, schrijft Dirk Holemans van Oikos.
Om de rekeningen te betalen, hebben we ingrepen nodig die op de lange termijn renderen en het economische draagvlak versterken, schrijft econoom Ivan Van de Cloot. 'Voor ons land is het essentieel dat er verder gekeken wordt dan de neus lang is en dat er strategische keuzes gemaakt worden.'
De Vrijdaggroep heeft tijdens de lockdown een onderzoek gevoerd naar de visie van Belgische jongvolwassenen op de samenleving na corona. Deze zomer gaat een lid van de groep elke week dieper in op een van de onderwerpen van het onderzoek. Vandaag: democratisering op de werkvloer.
'We staan op een vreemd keerpunt : niet meer in lockdown, maar ook nog niet terug naar een normale samenleving. We bevinden ons nog steeds deels in een staat van verbijstering die ons tijdens de lockdown overviel. En dat het tijd is om eruit te komen, om over te gaan tot participatie', schrijft Joël Van Cauter, filosoof en econoom verbonden aan het Itinera Instituut.
Willen we voorkomen dat nieuwe virussen van dier op mens overgedragen worden, dan moeten we onze manier van leven indringend aanpassen, schrijft Myriam Dumortier. Dumortier is senior researcher op het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, doceert bos- en natuurbeleid aan de UGent en is lid van de Denktank Oikos.
We moeten meer aandacht hebben voor het tekort aan waterrijke gebieden die als buffers en wateropslag kunnen dienen, schrijft Maïka De Keyzer, historica aan de KU Leuven en kernlid van Denktank Minerva.
Tijdens de lockdown voerde de Vrijdaggroep een onderzoek bij Belgische jongvolwassenen (25-35 jaar) over hun visie op de samenleving na corona. Elke vrijdag van deze zomer belicht een lid van de groep een van de topics uit de bevraging. Vandaag: leefbare steden.
'Als maatschappij gaan we nu waarschijnlijk veel geld uitgeven om de economische schok van de huidige coronacrisis op te vangen. Als we dat niet oordeelkundig doen, schuiven we een grote financiële factuur door naar de volgende generaties. Maar dat argument geldt minstens zo sterk voor de maatschappelijke factuur van de klimaatcrisis', schrijft Jan Mertens van Oikos. 'Dat besef zou het nieuwe normaal moeten zijn in onze kijk op de huidige crisis.'
'De vruchten van de globalisering maken mogelijk wat we tijdens de Spaanse griep niet konden: ons wapenen tegen een nieuw en onbekend virus', schrijven Thomas Rotthier en Jan Deschoolmeester van Liberales.
'We weten immers wel dat we niet leven en werken in de leegte, toch koesteren we de illusie dat onze verwezenlijkingen enkel en alleen de onze zijn, niet die van een ander', schrijft Matthias Somers van de progressieve denktank Minerva. Hij blikt terug op de lessen we kunnen trekken uit de voorbije lockdown.
