Bert Bultinck

‘De CD&V schuilt achter de rug van Bart De Wever. En ze is niet de enige’

Bert Bultinck Hoofdredacteur van Knack

‘Opportunisme is niet de belangrijkste hindernis op weg naar een nieuwe regering. Het is angst die de formatie platlegt’, schrijft Knack-hoofdredacteur Bert Bultinck.

‘The lady doth protest too much, methinks.’ William Shakespeare heeft het Westen verbijsterend veel wijze inzichten geschonken, maar deze sprekende uitdrukking – een sterk moment in Hamlet – is een klassieker geworden. De uitspraak betekent dat iemand te veel moeite doet om een indruk weg te nemen, en net daardoor die indruk versterkt. De uitdrukking zit Joachim Coens, de voorzitter van CD&V, als gegoten. Toen hij afgelopen zondag in De Zevende Dag herhaaldelijk het idee bestreed dat de CD&V haar ‘wagonnetje’ aan de N-VA had vastgemaakt, klonk dat iets te stellig. Nee, de CD&V heeft, aldus Coens, een geheel eigen programma en opereert autonoom van de N-VA, zo werd er voor de duidelijkheid nog aan toegevoegd. En Coens zei dat nog eens. En nog eens. Het hielp niet.

De CD&V schuilt achter de rug van Bart De Wever. En ze is niet de enige.

De ‘ijzeren logica richting Paars-Groen’ bleek de afgelopen acht maanden in de federale formatie niet minder dwingend dan gedacht. De woorden zijn van de Vlaamsgezinde politoloog Bart Maddens, die in Knack uitlegde dat de verschillen tussen de N-VA en de PS te groot zijn om de meest logische coalitie te vormen, met de grootste partijen van elk landsdeel – Paars-Geel, dus. Zodra die onmogelijkheid helder vastgesteld zou zijn, zou ‘in de seizoensfinale’ de weg naar Paars-Groen open komen te liggen. Zijn woorden blijven tot vandaag nazinderen, maar ze sorteerden het meest effect ex negativo: ze werkten verlammend, niet het minst bij de CD&V.

Was dat de bedoeling? Voortdurend werd er de afgelopen 250 dagen in de richting van Paars-Groen gekeken, als onvermijdelijk plan B. Maar een doel blijft veraf als niemand beweegt. Wie in deze formatie, die getekend wordt door een onverdraaglijke nonchalance, een piste wil uitsluiten, die moet vooral zeggen dat ze onvermijdelijk is. IJzeren logica? Joachim Coens says no.

In de afgelopen maanden is er geen enkel signaal gekomen dat de N-VA en de PS wél in staat zouden zijn om tot een regeerakkoord te komen. Zeker, er is het scenario-Vande Lanotte waarin een hard migratiebeleid en/of stappen naar het confederalisme (wensen van de N-VA) gecombineerd werden met een sociaal herverdelingsprogramma (een vraag van de PS). Maar dat project bleek keer op keer niet levensvatbaar. Geen van beide partijen staat om zo’n spectaculaire uitruil te springen: de N-VA en de PS vonden de laatste tien jaar in elkaar een zeer profijtelijk vijandbeeld. Nog belangrijkere struikelblokken zijn de publieke financiën (er is geen geld voor de PS-plannen, toch niet voor wie geen extra belastingen of begrotingstekorten wil) en de positie van de MR, die bij zo’n constructie niets te winnen heeft. MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez wil geen rode plannen, en het confederalisme al helemaal niet.

Voortdurend werd er de afgelopen 250 dagen in de richting van Paars-Groen gekeken, als onvermijdelijk plan B. Maar een doel blijft veraf als niemand beweegt.

Dat alles was voorzien, en moest dus finaal leiden tot Paars-Groen, zoals Vivaldi toen nog heette, omdat men er stilzwijgend van uitging dat de CD&V dáár haar wagonnetje wel aan zou vastmaken. Maar dat liep anders. De partij van Joachim Coens ligt nog altijd op het canvas na de pandoering van 26 mei, en schuilt nu al maanden achter de rug van N-VA-voorzitter Bart De Wever. Psychologisch is dat niet vreemd: ook de grote broer heeft verloren, maar hij is nog altijd de grootste van de speelplaats.

De CD&V is overigens niet de enige die daar gaat schuilen. Eigenlijk zijn de christendemocraten de laatsten van de traditionele partijen om die adjudantenpositie te kiezen. De SP.A is al langer weer vriend met de N-VA, ongeveer vanaf het ontstaan van de coalitie in Antwerpen. Veiligheid is de laatste weken tot het meest linkse thema gebombardeerd, en in Antwerpen rijmt Tom Meeuws zijn ideologie met verbazingwekkend gemak met die van de grootste partij van Vlaanderen. De Open VLD haakte haar wagonnetje al in 2014 aan locomotief De Wever – veel eigen eisen kwamen daar niet aan te pas.

En zo blijft alles muurvast zitten. Niet omdat de kiezer zich vergist heeft, maar omdat de kleintjes niet durven te bewegen. Opportunisme is niet de belangrijkste hindernis op weg naar een nieuwe regering. Het is angst die de formatie platlegt, week na week. Dat is begrijpelijk, maar finaal niet zo verstandig. Wie als eerste oversteekt, zal altijd de bonus van de durf hebben. En zoals het Vlaamse spreekwoord zegt: ‘Wie bang is, krijgt ook slaag.’ Zou Koen Geens die zegswijze kennen?

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content