Jan Blommaert

‘De angst van De Wever’

Jan Blommaert Hoogleraar taal, cultuur en globalisering aan de universiteiten van Tilburg en Gent

‘Het gekibbel tussen Bart De Wever en Yvan Mayeur over de Brusselse rellen is een dieptepunt in onze politiek’, zegt Jan Blommaert. ‘De Wever kon ingrijpen, maar deed dat niet, omdat hij bangs is van de dokwerkers, en terecht.’

Het domme gekibbel tussen Bart De Wever (N-VA) en Yvan Mayeur (PS) over de Brusselse rellen is een triest dieptepunt in onze politiek. De burgemeester van Antwerpen heeft in wezen niets te zeggen over het beleid van zijn Brusselse collega – toezicht geschiedt door de gouverneur en de ministers van Binnenlandse Zaken. En daarbij valt het op dat Jan Jambon (N-VA) zeer stil is, terwijl De Wever erop los kwettert.

‘Ingrijpen was mogelijk, had men gewild’

En De Wever liegt nog maar eens. Toen hij geconfronteerd werd met de woorden van Mayeur, dat hij de dokwerkers beter “aan de bron” had moeten tegenhouden, beweerde De Wever dat die uitspraak geen enkele juridische basis had.

Wel, wie het Antwerpse politiereglement van 2014 leest, beginnend met artikel 102 op pagina 34, zal daar lezen dat (a) er geen niet-aangevraagde en niet-goedgekeurde “demonstraties” mogen plaatsvinden in bepaalde zones van de stad, incluis De Keyserlei bij het Centraal Station en (b) dat de burgemeester zeer grote bevoegdheden heeft in het beteugelen van overtredingen hierop.

Hij heeft in het verleden blijk gegeven van een verregaande intolerantie in dat opzicht. We herinneren ons nog de kleine vreedzame anti-Monsanto demonstratie een tijdje terug, waar alle deelnemers op een GAS-boete en veel vertoon van politiemacht werden getrakteerd. De stad is overigens uiterst agressief in het beteugelen van “overlast”. Antwerpen is de GAS-hoofdstad van dit land.

Nu zijn de dokwerkers met naar verluidt 800 man in stoet over de Keyserlei naar het station gelopen, voorzien van spandoeken en zo meer, en met ontploffende voetzoekers als soundtrack. Dat gaf aanleiding tot diverse klachten van opgeschrikte en verontruste reizigers. Over publieke dronkenschap voor, tijdens en na spreek ik me niet uit. Veel fantasie vergt het niet indien men dit eventueel als een “niet-aangevraagde demonstratie” zou willen zien. Maar goed, De Wever liet het – in GASwerpen – passeren.

Maar het punt is: (a) dat er wel degelijk een motivering voor ingrijpen zou geweest zijn, indien men dit had gewild, en (b) dat hiervoor ook een stevige basis aanwezig was in het Politiereglement. De Wever had wel degelijk instrumenten om overlast veroorzakende dokwerkers op 6 november tegen te houden en te bestraffen. Het is zielig en belachelijk dat hij dat ontkent, en hoewel ook Mayeur zijn tater te houden heeft over het beleid van collega’s heeft hij in deze een punt – De Wever niet.

‘Angst voor dokwerkers’

Dus waarom werd er niet ingegrepen? Het antwoord is eenvoudig: De Wever doet het in zijn broek voor de dokwerkers. En terecht, want op 24 november is er actie in zijn stad. De Brusselse rellen zijn zeer verontrustend voor de burgemeester van Antwerpen, en niet alleen omwille van wat de dokwerkers daar lieten zien, maar ook – meer nog, misschien – door de militante en rebelse houding van de politie.

De Brusselse politie heeft zeer duidelijk gemaakt dat ze niet zomaar het slagveld wenst opgestuurd te worden. En bovendien, dat ze goed gesyndikeerd zijn en dat ze als groep ook best op het gaspedaal durven trappen. Hun acties van afgelopen week waren ongezien. Mayeur heeft in Brussel de boter gevreten natuurlijk, maar ook De Wever zou zoiets kunnen overkomen. Tenslotte wordt ook de politie getroffen door de besparingen. Zij ervaren de besparingsplannen en de aantasting van de arbeidsvoorwaarden als een vertrouwensbreuk. Ook politiemensen zijn werkende mensen die zware inleveringen moeten ondergaan.

Dat verklaart het terreurklimaat dat De wever de laatste dagen heeft opgeroepen in Antwerpen. Een “indrukwekkende ordemacht” zal “betogingen” onder de knoet houden – terwijl er niet eens een betoging gepland is op 24 november en ook de vakbonden van de dokwerkers tot de grootste sereniteit in de acties hebben opgeroepen. Een veldslag in Antwerpen zou het imago van De Wever een enorme deuk geven, zeker wanneer zijn “indrukwekkende ordemacht” niet totterdood wenst te strijden tegen mensen die dezelfde klachten hebben dan zijzelf. De munt die hij meende te kunnen slaan door vooral op de rellen van 6 november te focussen en niet op de 120.000 mensen die hem publiek afwezen, dreigt nu als een boemerang op hem af te vliegen.

‘Bombastisch gedreig en geveinsde argeloosheid’

Een scenario waarin rellen in Antwerpen zouden leiden tot harde parlementaire actie tegen de vakbonden is door het gigantische succes van 6 november overigens aanzienlijk moeilijker geworden. De bonden hebben een enorme mobilisatiekracht, dat is vorige week gebleken; De verzwakking die N-VA de afgelopen jaren beoogde door een soort scandalitis rond de bonden te weven is mislukt: de bonden worden gewoon groter, en de betoging van 6 november bracht meer boos volk op de straat dan eender welke waarnemer ooit had gedacht.

Angst domineert het beleid van De Wever, al van voor 6 november. Hij weet dat de confrontatie tussen regering en bevolking niet met zekerheid in het voordeel van de regering zal uitdraaien. En hij beseft zeer goed dat, hoe meer hij zich als schaduw-premier opwerpt, hoe meer men de fouten en vergissingen naar hem, en naar hem alleen, zal toeschuiven. Vandaar zijn leugens, zijn geveinsde argeloosheid en zijn bombastisch gedreig “met kluisters en geschreeuw”.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content