De communautaire hardliner Olivier Maingain is erin geslaagd zijn partij weer over de tongen te doen rollen. De Waalse politieke crisis heeft DéFi terug op de kaart gezet, zegt politiek journalist voor Le Vif/L’Express Olivier Mouton.
In Vlaanderen werd Olivier Maingain tien jaar terug, toen DéFi nog FDF heette en in kartel met MR naar de verkiezingen trok, enigszins berucht toen hij bij de federale regeringsonderhandelingen de Vlaamse partijen de gordijnen in joeg met een resoluut communautair discours. Sindsdien deemsterde de partij weg, maar na de politieke crisis in Wallonië is DéFi helemaal terug. In een peiling van VTM NIEUWS en Het Laatste Nieuws blijkt de partij vleugels gekregen te hebben: in Wallonië groeit het van 2,4 procent naar 6,2 procent, in Brussel tikt de partij zelfs af op 18,4 procent.
Door te breken met de PS heeft CDH-voorzitter Benoît Lutgen geprobeerd iets te forceren, maar Maingain is degene die ermee gescoord heeft
‘Door te breken met de PS heeft CDH-voorzitter Benoît Lutgen geprobeerd iets te forceren, maar Maingain is degene die ermee gescoord heeft,’ zegt Olivier Mouton, politiek journalist voor Le Vif/L’Express. ‘DéFi-voorzitter Olivier Maingain heeft het spel slim gespeeld deze zomer. Hij heeft begrepen dat de kiezers meer ethiek verwachten in de politiek, zeker aan Franstalige kant. Maingain heeft daar hard op gehamerd, door onder meer te vragen dat Joëlle Milquet bij CDH een stap opzij zou zetten vooraleer DéFi aan een meerderheid zou deelnemen. Heel wat kiezers aan Franstalige kant hebben daardoor een nieuwe heiland gevonden.’
DéFi is ook niet meer het FDF van vroeger.
Olivier Mouton: Er is toch heel wat veranderd sinds de dagen van het FDF. Dat was een communautaire partij die de belangen van de Franstaligen wou verdedigen – dat was zowat hun enige boodschap. DéFi pakt het breder aan, met een sociaal-liberaal programma dat veel belang hecht aan het milieu en de Franstalige belangen op een positievere manier verdedigt. Het sentiment is niet zozeer anti-Vlaams meer, de partij wil veeleer iets opbouwen langs Franstalige kant.
Vergeet ook niet dat het voorbeeld van Frankrijk altijd zeer belangrijk is aan Franstalige kant. Maingain heeft van in het begin openlijk de beweging van Emmanuel Macron gesteund, en heeft tijdens de campagne zelfs een aantal meetings van Macron bijgewoond. Hij is in zekere zin het nieuwe voorbeeld geworden voor de partij. Ook dat verklaart voor een stuk het resultaat in de peilingen.
Vlaamse partijen hebben nare herinneringen aan de houding van Maingain bij de federale regeringsonderhandelingen in 2007.
Mouton: Het blijft natuurlijk een communautaire partij. DéFi is zeer kritisch tegenover de zesde staatshervorming – dat is trouwens de reden dat de samenwerking met MR ontploft is. Bij FDF en DéFi was en is het altijd de bedoeling om Wallonië en Brussel te verdedigen. Een van de doelen waarvoor Maingain wél in een Franstalige regering wou stappen, was om alle Franstalige partijen samen te brengen en een Franstalige unie te vormen die het hoofd kan bieden aan N-VA en de Vlaamse eisen.
Als we de peiling mogen geloven, krijgt DéFi voet aan de grond in Wallonië. Dat is nieuw.
Mouton: Tot nu toe was het vooral een Brusselse partij, maar met zes procent in Wallonië kan DéFi nu ook de basis gaan verbreden in de hele Franstalige gemeenschap. Dat heeft een effect op de partijfinanciering, en het soortelijk gewicht van de partij.
In Wallonië staat de partij vrij zwak. Dat is misschien wel le défi de DéFi.
Maingain heeft eigenlijk geluk gehad dat hij zijn partij kon losrukken van de MR. Het kartel was toch belangrijk voor het FDF, dat een oude partij was met oude militanten. Nu is het Maingain gelukt zijn partij een nieuw elan te geven. Hij is al 22 jaar voorzitter, de oudste partijleider aan Franstalige kant, en toch is hij daarin geslaagd. Dat is merkwaardig.
Aan Franstalige kant is dit de tweede stap van een diepgaande hervorming. De eerste fase was die van de PTB, die hoog scoort in de peilingen – en nu is er de opmars van DéFi. Peilingen blijven uiteindelijk slechts peilingen, maar die twee kleine partijen zijn nu wel groot aan het worden. Er is duidelijk een en ander aan het verschuiven aan Franstalige kant, zeker na alles wat er de laatste maanden is gebeurd.
De macht van de PS is definitief gebroken?
Mouton: In Brussel zit PS aan twaalf procent. Dat is ongezien, nooit gebeurd. Er is geen dominante partij meer in Franstalig België, ook al doet MR het vrij goed. De liberalen worden nu de grootste partij, maar slechts met een krappe twintig procent. Het zal er de komende jaren niet makkelijker op worden om coalities te vormen. PTB is uiterst links en blijkbaar niet echt van plan aan meerderheden deel te nemen. DéFi zal dan weer sterk inzetten op ethiek en het communautaire. Franstalig België wordt in de nabije toekomst heel moeilijk te besturen.
In Vlaanderen is Olivier Maingain zowat de verpersoonlijking van DéFi. Wie moeten we nog in het oog houden?
Mouton:Didier Gosuin is in Brussel de sterke man. Hij is een belangrijk minister in de Brusselse regering, en het is zeker Gosuin geweest die – samen met Maingain – besliste dat DéFi met PS in de Brusselse regering blijft zetelen. Er is ook Bernard Clerfayt, burgemeester van Schaarbeek. Als Gosuin de linkse vleugel van de partij vertegenwoordigt, dan is Clerfayt de man van de rechtervleugel. Hij was staatssecretaris van Financiën in de regering-Leterme. Hij heeft een duidelijke mening, en is een politicus in de stijl van Macron: geen uitsluitend links of rechts discours. Emmanuel De Bock is nog erg jong, maar is al fractievoorzitter in de Brusselse regering. Een interessante man die toch ook zijn mening durft te geven binnen de partij.
In Brussel zijn er genoeg steunpilaren, maar in Wallonië staat de partij vrij zwak. Dat is misschien wel le défi de DéFi. Olivier Maingain moet nu een aantal populaire figuren zoeken onder de taalgrens.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
