Door de coronacrisis is het aantal asielaanvragen dat in 2020 in België werd ingediend, gedaald tot het laagste niveau sinds 2008.
16.190 personen vroegen vorig jaar internationale bescherming aan, een daling met 41,6 procent in vergelijking met 2019, toen nog 27.742 aanvragen werden ingediend. Dat blijkt uit de jaarcijfers die donderdag bekendgemaakt zijn door het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS) en door staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V). ‘Een historisch dieptepunt’, zegt Mahdi.
De forse daling heeft alles te maken met de coronacrisis. Zo was tussen maart en juli de registratie van asielzoekers tijdelijk opgeschort en was reizen bijzonder moeilijk. Vanaf augustus nam het aantal verzoekers opnieuw toe. ‘Ten gevolge van de COVID-pandemie is de migratie naar en binnen de EU in 2020 duidelijk verminderd. Om die reden lag het aantal verzoekers in 2020 duidelijk lager dan de voorbije jaren’, zegt Dirk Van den Bulck, commissaris-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen. ‘Voor begin 2021 zal het aantal verzoekers waarschijnlijk nog steeds iets lager zijn dan de voorbije jaren.’
Herkomstlanden
Afghanistan was in 2020 het belangrijkste herkomstland van al wie in België asiel aanvroeg. Er werden 3.104 verzoekers geregistreerd, onder wie 796 met een volgend (dus: aanvullend) verzoek. Deze stijgende lijn zette zich al voor 2020 in en betreft vooral niet-begeleide minderjarigen. Syrië vormde de twee nationaliteit, met 1.725 personen die om internationale bescherming vroegen. Irak vervolledigt de top drie met 864 verzoekers.
Andere belangrijke herkomstlanden waren Eritrea (832), Palestina (788), Somalië (747), Turkije (671) en Guinee (656). Zelf noemt het CGVS de negende plaats voor personen uit El Salvador opvallend. De meeste van de 538 verzoeken werden in de eerste drie maanden van het jaar ingediend, daarna vielen ze sterk terug. ‘De migratie uit Latijns-Amerika is duidelijk afgenomen’, luidt het.
Van augustus tot november 2020 dienden er vrij veel Brazilianen een verzoek om internationale bescherming in, maar velen van hen hebben intussen afstand van dat verzoek gedaan. Het ging vooral om mensen die al langer in België verblijven en dachten hun verblijf te kunnen regulariseren.
Bescherming nodig
Het CGVS nam in 2020 14.272 beslissingen voor 17.384 personen. Bij 34,1% van de eindbeslissingen was het Commissariaat-Generaal van oordeel dat de verzoeker effectief bescherming nodig had. Bij 27,8% van de beslissingen werd de vluchtelingenstatus toegekend, bij 6,3% de subsidiaire beschermingsstatus (voor wie bijvoorbeeld een oorlog ontvlucht).
Volgens commissaris-generaal Van den Bulck moet er rekening mee worden gehouden dat ‘de migratie naar en binnen de EU en het aantal verzoekers (dit jaar) opnieuw hoger zal liggen, zodra beperkende maatregelen ten gevolgde van de COVID-pandemie versoepeld worden’. Staatssecretaris Mahdi vraagt wie de grenzen wil dichtgooien om het aantal asielaanvragen laag te houden, twee keer na te denken. ‘De voorbije maanden hebben ook een enorme impact gehad op onze economie. Het enige juiste antwoord is het versterken van onze Europese buitengrenzen. Binnenlaten wie asiel nodig heeft, terugsturen wie hier niet hoort te zijn.’
