Coronabeleid: geen volwaardige onderzoekscommissie op komst, wel zwakkere variant

De regeringspartijen gaan samen met N-VA en PS hun fiat geven voor een bijzondere commissie die het coronabeleid tegen het licht houdt. Die kán op termijn leiden tot een krachtigere onderzoekscommissie.

Begin april brak Joachim Coens (CD&V) als eerste voorzitter van een regeringspartij een lans voor een onderzoekscommissie die de aanpak van de regering onder de loep zou nemen in het parlement. ‘Ik denk dat de crisis zo erg is dat we onderzoek zullen moeten doen naar wat er allemaal fout is gelopen. Met een onderzoekscommissie, absoluut’, klonk het bij de openbare omroep.

De problematiek rond de mondmaskers, de logge besluitvorming, de teststrategie: het zijn stuk voor stuk kwesties die aan bod kunnen komen in zo’n onderzoek.

Binnen de regering klinkt de toon vandaag gematigder. CD&V, Open VLD en MR zullen woensdag binnen de wekelijkse vergadering van de fractieleiders pleiten voor de oprichting van een bijzondere commissie. Die zal nog steeds de opdracht hebben om uit te vlooien wat er allemaal is misgelopen in de corona-aanpak, maar zal minder tanden hebben dan een volwaardige onderzoekscommissie.

Zo heeft een parlementaire onderzoekscommissie dezelfde bevoegdheden als een onderzoeksrechter. Ze kan getuigen opvorderen, documenten in beslag laten nemen en zelfs huiszoekingen laten uitvoeren. Recente voorbeelden zijn de Optima-onderzoekscommissie, opgericht na het faillissement van de Optima Bank, en de commissie die de aanslagen van 22 maart 2016 onderzocht.

‘Ogen niet sluiten’

Maar zover willen de regeringspartijen dus nog niet gaan. Een bijzondere commissie, die minder verregaande bevoegdheden heeft, moet vóór het zomerreces vorm krijgen om na de vakantie volop te beginnen. Indien het echt nodig blijkt, kan de bijzondere commissie transformeren naar een volwaardige onderzoekscommissie, klinkt het.

Opvallend: de regeringspartijen krijgen ook de steun van de N-VA. ‘Er zijn heel wat vragen’, zegt fractieleider Peter De Roover. ‘We gaan onze ogen niet sluiten voor mogelijke fouten die zijn gemaakt.’ Wanneer blijkt dat een volwaardige onderzoekscommissie nodig is, moet die er komen, zegt hij. ‘In de tussentijd blijven wij ook in ons reguliere parlementair werk kritisch tegenover de regeringsaanpak.’

PS-fractieleider Ahmed Laaouej zal woensdag eveneens pleiten voor een bijzondere commissie. Voor SP.A is het belangrijkste dat er ‘praktisch kan gewerkt worden’ om lessen te trekken naar de toekomst toe, zo zegt Meryame Kitir.

De groene fractie zegt dat de onderzoekscommissie ‘plan A’ is. ‘De coronacrisis is niet zomaar een gebeurtenis’, zegt Kristof Calvo (Groen). In ieder geval vindt Calvo het belangrijk dat de Kamer consensus zoekt.

Oppositiepartijen Vlaams Belang en PVDA willen dan weer niet weten van een bijzondere commissie. Zij zien een manoeuvre van de regering om de vis te verdrinken. Ze trekken parallellen met het Vlaamse niveau. Daar werd evenmin een onderzoekscommissie in het leven geroepen. In de plaats kwam er een zwakkere ad hoccommissie.