Corona: psychologen roepen op tot grootschalige motivatiecampagne

© Belga

Een team van psychologen van UGent roept de overheid op om een grootschalige motivatiecampagne te lanceren om het psychosociaal welbevinden van de bevolking op te krikken.

‘Het is cruciaal dat de overheid motiveert, inspireert en verbindt’, klinkt de oproep. ‘Maar daar wringt het schoentje. De communicatie van de overheid is zakelijk en versnipperd, verre van motiverend.’ De onderzoekers vrezen dat de bevolking zich niet langer zal neerleggen bij de maatregelen en ‘de kantjes eraf gaat rijden’.

De motivatie om ons aan de coronamaatregelen te houden is aanzienlijk gedaald sinds het begin van de lockdown, stelt de UGent vast in haar motivatieonderzoek. Volgens de laatste UGent-motivatiebarometer is het aantal mensen dat helemaal achter de maatregelen staat, de voorbije zes weken teruggelopen tot 60 procent. Bij het begin van de lockdownmetingen was dat nog 81 procent. De afbouwstrategie die vorige week werd voorgesteld is ‘voorwaardelijk en er moesten harde keuzes gemaakt worden’, zeggen de onderzoekers. ‘Onze sociale contacten staan noodgedwongen nog langere tijd op een laag pitje.’ Vijf UGent-psychologen vrezen dat de groep mensen die zich vrijwillig neerlegt bij de situatie zal slinken en dat ze de maatregelen steeds vaker zullen omzeilen. ‘Ze zullen op zoek gaan naar het gat in de maatregelen. En het is een vrijwel onbegonnen zaak om deze waterdicht te maken’, aldus de onderzoekers, die de overheid waarschuwen. ‘Goodwill van de bevolking is broodnodig om de filosofie van de maatregelen ter harte te nemen’.

Transparantie

In een opiniestuk ontwaren ze concrete pijnpunten bij de huidige aanpak. ‘Goodwill krijg je als je inspirerend en motiverend communiceert’, zeggen de onderzoekers, waarop ze de regering vragen om de grotere principes te expliciteren. ‘Welke criteria staan voorop bij het versoepelen, behouden, en verstrengen van maatregelen? Gaat het om dagelijkse ziekenhuisopnames, het aantal nieuwe besmettingen of een andere parameter? Hoe efficiënt zijn verschillende maatregelen?’

Zonder de transparantie over die principes komen de maatregelen al snel over als ‘een onsamenhangend en schijnbaar arbitrair geheel’, zeggen de onderzoekers. ‘Dan wordt het volgen van de maatregelen een zaak van moeten. Wanneer moedeloosheid de bovenhand neemt begint eigenbelang te primeren boven collectief belang’, waarschuwen de onderzoekers. ‘Als de bevolking begrijpt waarom bepaalde keuzes zijn gemaakt, dan blijft ze zich vrijwillig schikken naar de maatregelen.’ Er is daarom nood aan motiverend leiderschap en een overtuigende uitleg, maar ook aan een ‘goed uitgewerkte campagne met een verbindend verhaal’.

Marathon, pannenkoeken

Heldere en inspirerende beeldspraak is daarbij nuttig, zoals de vergelijking met een marathon. ‘Zoals marathonlopers zich tussendoelen stellen, is het cruciaal dat de overheid transparant communiceert over de targets op weg naar de finish.’ Rituelen, zoals het dagelijks applaus voor de zorg, zijn erg belangrijk om onderlinge solidariteit te bestendigen. Maar ook andere rituelen verdienen een voorzet, vinden de onderzoekers.

De toekomstige nood aan mondmaskers biedt bijvoorbeeld de kans om ‘naainetwerken’ te vormen. ‘Zo ontstaat solidariteit tussen buurtbewoners en tussen generaties’, klinkt het. ‘Er kunnen “gebakdagen” komen op woensdag: buren maken voor elkaar pannenkoeken en zetten die op de drempel. Zondag wordt een digitale grootouderdag met gedichten.’

Woensdag stellen onderzoekers Maarten Vansteenkiste, Bart Soenens, Joachim Waterschoot, Sofie Morbée en Branko Vermote van de sectie ontwikkelingspsychologie aan de UGent de nieuwste resultaten voor van de motivatiebarometer.

Partner Content