Corona in de Kempen: ‘Grenzen sluiten? Daar denken wij zelfs niet aan’

Ziekenhuis Geel op 4 mei 2020. © Belga
Tex Van berlaer
Tex Van berlaer Journalist Knack

Het aantal coronabesmettingen stijgt fors in de provincie Antwerpen. De Kempen is hard getroffen. Toch zijn extra maatregelen niet aan de orde. ‘Voor een stuk is dit gewoon ondergaan.’

Nergens in het land is de stijging van het gemiddeld aantal nieuwe covid-19-gevallen zo groot als in de provincie Antwerpen. Stijgt het aantal nieuwe gevallen in het hele land met gemiddeld 13 procent, dan ligt dat percentage in Antwerpen op bijna 30 procent. De Waalse provincie Namen volgt met 26 procent op de tweede plaats.

Volgens viroloog Steven Van Gucht wordt de situatie in de provincie precair. Een groot deel van de nieuwe gevallen is te herleiden tot de stad Antwerpen. Maar ook in de Antwerpse Kempen is er iets loos. Negen van de tien relatief zwaarst getroffen gemeenten in de provincie liggen in de Kempen.

De regio staat ook op de radar van gouverneur Cathy Berx (CD&V). Ze staat in contact met onder meer de burgemeesters uit de Kempen. Extra verstrengingen liggen naar verluidt niet op tafel, maar worden ook niet uitgesloten. ‘Na een grondige analyse met alle betrokkenen bekijken we of en wat bijkomend nodig is’, zegt Berx.

Cathy Berx (CD&V) op 26 augustus 2020.
Cathy Berx (CD&V) op 26 augustus 2020.© Belga

Filterblokkades

De vraag is echter dezelfde als die van afgelopen vrijdag, toen het Overlegcomité bijeenkwam. De regels in ons land zijn al vrij strikt, vooral de beperkingen op de sociale contacten. Het is onduidelijk hoe gunstig het effect van nieuwe (en wellicht impopulaire) regels zal zijn.

Volgens biostatisticus Geert Molenberghs (UHasselt) kunnen de hogere cijfers deels verklaard worden door de nabijheid van Nederland, waar het aantal besmettingen al een tijd de verkeerde kant uitgaat. Premier Alexander De Croo (Open VLD) stelde vorige week zelfs filterblokkades voor als een middel om overdreven grensverkeer tegen te gaan. Bij zulke blokkades laat de politie voertuigen langzaam toe.

Maar de grensgemeentes staan daar niet voor te springen. Het concept van gesloten grenzen wordt verworpen. ‘Wij denken er zelfs niet aan’, zegt Kristof Hendrickx (N-VA), burgemeester van Arendonk. Hij zegt dat veel van zijn inwoners familie hebben wonen in Nederland. Gesloten grenzen zouden er stevig inhakken. ‘Bovendien zien wij niet zoveel grensverkeer.’

‘Het is eerder een emotioneel dan een rationeel argument’, zegt ook Gaston Van Tichelt (CD&V), burgemeester van Essen. ‘We sluiten toch ook de grens niet tussen twee provincies in België?’ Heel wat landbouwers die in Essen wonen, hebben hun weilanden aan de overkant van de grens liggen. Bovendien komt 20 procent van alle Essenaren uit Nederland.

‘We voelen ons telkens geforceerd om naar de landsgrens te kijken. Nochtans pakken we de toestand beter grensoverschrijdend aan’, zegt Van Tichelt. Hij ziet nog winstmarge in het informeren van Nederlanders over onze regels bij het winkelen. ‘Het is niet zo bekend dat je hier enkel op je eentje mag winkelen, en dan nog binnen de tijd van 30 minuten.’

Extra controles op de grenzen of filterblokkades zouden daarnaast veel tijd en energie opslorpen van de lokale politie. En die hebben wel wat andere katten te geselen, klinkt het bij de burgemeesters. Zeker tijdens deze eindejaarsperiode.

Een woonzorgcentrum in Mol op 13 december 2020.
Een woonzorgcentrum in Mol op 13 december 2020.© Belga

Superverspreider-Sint

Nog een reden waarom de lokale besturen sceptisch staan tegenover grensmaatregelen is de aard van de uitbraken. Zoals Steven Van Gucht zelf aangeeft, ‘kan de situatie in Antwerpen deels verklaard worden door een aantal grote uitbraken in woonzorgcentra en ziekenhuizen.’ Dat blijkt ook in Mol. De gemeente van zo’n 37.000 inwoners kwam onlangs volop in het nieuws met een incident in een woonzorgcentrum. Blijkbaar was de aanwezige Sinterklaas een superverspreider. In dat beruchte woonzorgcentrum is het aantal besmettingen nu opgelopen tot 112, of maar liefst twee derde van alle bewoners. Er zijn twee mensen overleden.

Deze dagen moeten we echt zien te overbruggen.

Kristof Hendrickx (N-VA), burgemeester van Arendonk

Maar ook een ander woonzorgcentrum in Mol werd zwaar getroffen. ‘Samen opgeteld zitten we aan 280 besmettingen. En dan hebben we de partners en kinderen van het personeel nog niet meegeteld’, zegt CD&V-burgemeester Wim Caeyers. Het Rode Kruis helpt al mee om het personeelstekort op te vangen. Volgens het eigen Mols clusteronderzoek is het gros van de besmettingen in de gemeente te herleiden tot de rusthuizen.

Ook in Essen en Arendonk zijn er grote uitbraken in woonzorgcentra. In Arendonk heeft het bestuur zelfs een oproep gedaan aan gepensioneerd verpleegkundig personeel om bij te springen. De uitval van besmette werknemers hypothekeert de werking van de woonzorgcentra. ‘Na deze week komt een grote groep terug uit quarantaine’, zegt burgemeester Kristof Hendrickx. ‘Maar deze dagen moeten we echt zien te overbruggen.’

De Kempense besturen denken dus niet aan verstrengingen. Zij zien de opstoot in besmettingen vooral als een gevolg van pech in de woonzorgcentra. Lichtpuntje is dat het totaal aantal uitbraken licht aan het dalen is in de hele provincie. ‘Voor een stuk is dit gewoon ondergaan’, zegt Hendrickx.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content