Conferentie over defensie uitgesteld: ‘België dreigt alle geloofwaardigheid te verliezen’

Belgische F-16-gevechtsvliegtuigen © Belga
Stavros Kelepouris
Stavros Kelepouris Journalist Knack.be

‘Als door de huidige politieke oproer alles vast komt te zitten en Defensie in ons land opnieuw in een besparingslogica terechtkomt, dan gaan zich internationale problemen stellen,’ zegt Defensie-expert Alexander Mattelaer.

Het Egmont Instituut, een Brusselse denktank voor internationale betrekkingen, annuleerde haar conferentie over de toekomst van de Belgische Defensie. Die zou maandag plaatsvinden, maar afgelopen vrijdag werden de deelnemers geïnformeerd dat die naar een nog nader te bepalen datum verschoven werd ‘wegens de recente politieke ontwikkelingen rond het programma om de F-16 te vervangen.’

Volgens de officiële aankondiging van de conferentie zou vooral gesproken worden over ‘wat voorbij de horizon van de huidige legislatuur ligt’ en ‘in welke mate België nog in staat zal blijken om zijn nationale veiligheidsnoden en internationale verplichtingen na te komen in de volgende jaren.’ Onder meer Kamerleden Tim Vandeput (Open VLD) en Georges Dallemagne (CDH) stonden op de sprekerslijst, maar ook minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA) en Marc Compernol, stafchef van het leger.

Vandeput en Compernol staan sinds vorige week in het oog van de storm, omdat de legertop een studie over een verlenging van de F-16’s niet doorspeelde aan de regering en het parlement. Zowel de stafchef als de minister beweerden nergens van te weten. Twee audits moeten tegen 18 april meer klaarheid scheppen, maar duidelijk is wel dat de zoektocht naar een nieuw gevechtsvliegtuig een politieke etterbuil is geworden.

Hoe langer de onzekerheid duurt, hoe groter de verlamming wordt en hoe ernstiger de gevolgen voor onze diplomatieke positie binnen de NAVO en de EU

Alexander Mattelaer, expert Defensie bij het Egmont Instituut, vreest dat deze episode ons land duur te staan kan komen op internationaal niveau. ‘In principe zou er in de komende maanden een hele reeks dossiers met investeringen voor Defensie op de ministerraad besproken worden – het F-16-dossier is daarvan het grootste . Met de gebeurtenissen van vorige week is het heel moeilijk om te voorspellen wat daar nog van in huis komt. Wordt de vervanging van de F-16’s op de lange baan geschoven? En worden nog andere beslissingen opgeschort? Hoe langer de onzekerheid duurt, hoe groter de verlamming wordt en hoe ernstiger de gevolgen voor onze diplomatieke positie binnen de NAVO en de EU,’ voorspelt Mattelaer.

Veel zal afhangen van wat ons land kan voorleggen op de NAVO-top in juli. In theorie zou Charles Michel daar alvast een princiepsakkoord rond de aankoop van een nieuw gevechtsvliegtuig kunnen presenteren. ‘Er zouden ook met Nederland en Frankrijk overeenkomsten kunnen worden ondertekend voor de vervanging van voertuigen bij de landmacht en de marineschepen, meer bepaald de fregatten.’

‘Maar het is heel onduidelijk daar nog politieke wil voor is. En met de inspanningen die we nu leveren heeft ons land eigenlijk al geen been om op te staan. Als door de huidige politieke oproer alles vast komt te zitten en Defensie in ons land opnieuw in een besparingslogica terechtkomt, dan gaan zich internationale problemen stellen. Dat betekent dat het gewicht van de Belgische stem in internationale besluitvorming kleiner wordt, en dat België alle geloofwaardigheid dreigt te verliezen. Dan kom je in een situatie waarin de besluiten niet meer met ons maar boven ons hoofd worden genomen.’

De situatie is precair, aldus Mattelaer. ‘Als België tegen die topvergadering geconfronteerd wordt met verlamming, riskeer je als lang genegeerd te worden omdat je de afspraken niet nakomt en je eigen nationale huishouden niet onder controle hebt. Je kan dat vergelijken met wat Griekenland overkwam in de eurozone. Het nakomen van de NAVO-afspraken is trouwens zo’n probleem geworden, dat weinig landen echt begrip zullen opbrengen voor de Belgische situatie.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content