Cannabis: Moet er nog een ontradingscampagne zijn?

Legalisering van cannabis moet volgens Paul De Grauwe hand in hand gaan met een ontradingscampagne. Cannabis kan meteen aansluiten bij het rijtje van rood vlees, palmolie en suiker.

Volgens econoom Paul De Grauwe zal een volledige legalisering van cannabis de criminaliteit doen dalen en kan geld verzameld via accijnzen op drugs geïnvesteerd worden in ontradingscampagnes. Vraag blijft natuurlijk of ontradingscampagnes jongeren van de drug zouden afhouden. Uit een pas gepubliceerde studie verschenen in het vakblad International Journal of Drug Policy blijkt dat cannabisgebruik onder jongeren toeneemt in de – ondertussen 17 – Amerikaanse staten die de drug gelegaliseerd hebben. Een aantal jongeren, die er anders niet aan zouden denken om cannabis te roken, begeven zich daardoor in een risicozone. Want één op de 10 cannabisgebruikers wordt afhankelijk en riskeert in een ernstige psychose te belanden. Maar, misschien hadden ze daar geen ontradingscampagnes gekoppeld aan de decriminalisering?

Stoned op school

Uit de Global Drug Survey, de internationale enquête die peilde naar druggebruik in Europa en waarbij ook zo’n 2.700 Belgen met gemiddelde leeftijd 27 jaar bevraagd werden, blijkt dat 41,8% cannabis gebruikt heeft in het laatste jaar. Meer dan de helft deed dat meer dan 50 keer. Recent Vlaams onderzoek van de Vereniging voor Alcohol en andere Drugproblemen vond 32,4% cannabisgebruikers in de uitgaanderspopulatie. Van de hogeschool- en universiteitsstudenten gebruikt 22,9% cannabis en in het secundair onderwijs 11%. De meesten roken wiet of hasj.

Cannabisgebruikers geven aan dat het belangrijk is om niet stoned op een fiets of achter het stuur van een wagen te kruipen, maar de helft doet het toch. Tussen weten en doen gaapt zoals steeds een kloof. Er zijn er wel die recreationeel gebruiken en bewust cannabisvrije weken inschakelen, maar niet iedereen is daartoe in staat. Uit internationaal onderzoek blijkt dat 10% ernstige problemen krijgt.

Steeds meer psychiatrie

Decriminalisering heeft ongetwijfeld voordelen. In plaats van in de hulpverlening belanden probleemgebruikers nu vaak in de gevangenis, waar ze niet thuis horen. Accijnzen uit cannabis investeren in hulp voor deze ontspoorde jongeren is zeker ook een nobel idee. Het terugdringen van de criminaliteit, een betere controle op de verkochte cannabis,.. waarom niet. De vraag is of het cannabisgebruik, dat al zeer hoog is in Vlaanderen, niet nog groter zou worden. En of decriminalisering de drug niet opnieuw sympathieker maakt. Wie denkt dat een jointje af en toe geen kwaad kan, is geneigd cannabisgebruik te bagatelliseren. De nederwiet van vandaag bevat 5 tot 10 keer meer tetrahydrocannabinol, de actieve substantie waar het allemaal om draait. Meer gebruikers raken in de problemen. Het aantal mensen opgenomen in de psychiatrie met een primair cannabisprobleem is tussen 1999 en 2010 verdrievoudigd.

Alcohol loopt de spuigaten uit

Het is met cannabis zoals met alcohol. Niet iedereen die drinkt wordt alcoholist en niet iedereen die blowt wordt cannabisverslaafd. Sommige mensen zijn echter genetisch kwetsbaar en verslavingsgevoelig.

Het gebruik van alcohol, een legale drug, loopt ondertussen wel de spuigaten uit, ondanks vele jaren ontradingcampagnes en verbod op verkoop bij jongeren. Ook dat blijkt uit de Global Drug Survey. Bijna iedereen drinkt en meer dan de helft van de alcoholdrinkers toont matige tot ernstige indicaties voor problematisch gebruik. Van de groep zware drinkers denkt 70% dat zijn drinkgedrag geen risico inhoudt. De risico’s lijken dus niet altijd tot de goegemeente door te dringen.

Wachten op meer onderzoek

Over legalisering van cannabis moet daarom zeer goed nagedacht worden. De cannabis informatie campagne van Minister Vandeurzen, ‘Laat je niet vangen’ zit ondertussen wel goed op dreef. Met meer dan 52.000 volgers op Facebook en veel enthousiaste reacties over de niet-vermanende en informatieve aanpak, lijkt het een schot in de roos. Maar, of informatie ook verkeerd gebruik zal verminderen, is nog niet onderzocht. Laten we op zijn minst de evaluatie van deze campagne afwachten. Als jongeren niet minder gebruiken door ontrading, maar evenveel of zelfs meer, vrees ik voor de gevolgen van zo’n legalisering.