Brusselse raadkamer buigt zich over Europese aanhoudingsbevelen Puigdemont en collega’s

De Brusselse raadkamer moet zich vrijdagnamiddag buigen over de Europese aanhoudingsbevelen (EAB) die een Spaanse rechter heeft uitgevaardigd tegen de afgezette Catalaanse minister-president Carles Puigdemont, en vier andere afgezette ministers van de Catalaanse regering.

De Brusselse raadkamer moet zich vrijdagnamiddag om 14 uur buigen over de Europese aanhoudingsbevelen (EAB) die een Spaanse rechter heeft uitgevaardigd tegen de afgezette Catalaanse minister-president Carles Puigdemont, en vier andere afgezette ministers van de Catalaanse regering, Meritxell Serret i Aleu, Antoni Comín i Oliveres en Clara Ponsatí i Obiols en Lluís Puig. De Catalaanse leider en de leden van zijn regering worden in Spanje vervolgd voor ambtsmisdrijf en ongehoorzaamheid, rebellie, misbruik van overheidsgeld en opruiing. Daarop staat een maximumstraf van 30 jaar.

De aanhoudingsbevelen kwamen er nadat de vijf niet voor de rechter in Madrid waren verschenen. Twee dagen nadat Spanje de EAB’s had uitgevaardigd, boden de vijf zich aan bij de federale politie in Brussel. Ze werden daarop voorgeleid bij de onderzoeksrechter in Brussel. Die betekende hen de EAB’s maar besliste hen onder voorwaarden vrij te laten. Vrijdag moet de raadkamer oordelen of de EAB’s uitvoerbaar kunnen verklaard worden en de vijf aan Spanje kunnen overgeleverd worden.

‘Politiek proces te wachten’

De verdediging van de vijf afgezette ministers is alvast van mening dat de vijf niet aan Spanje mogen overgeleverd worden omdat hen geen enkele strafbare daad wordt aangewreven in de Europese aanhoudingsbevelen, en omdat hen in Spanje een politiek proces zou te wachten staan.

De ministers beroepen zich onder meer op het Europese kaderbesluit dat het Europese aanhoudingsbevel regelt. Dat stelt dat de overlevering geweigerd kan worden indien het bevel is uitgevaardigd om iemand te vervolgen of bestraffen op grond van zijn politieke overtuiging. In de Belgische wet staat tevens dat weigering mogelijk is als de uitvoering van het aanhoudingsbevel afbreuk zou doen aan de fundamentele rechten van de betrokken persoon.

‘Spanje viseert geen individuele strafbare feiten, maar alleen hun politieke beslissingen, die door iedereen gekend waren en waarvoor ze democratisch verkozen zijn’, aldus de advocaten eerder deze week in De Standaard en Le Soir. ‘Ze worden dus enkel vervolgd om hun politieke mening.’

Zo verwijst het EAB voor de motivering van de vijf vermoedelijke inbreuken op de Spaanse strafwet naar verschillende daden, waaronder oproepen tot een referendum, het doen ontstaan van het idee bij de bevolking van een recht op zelfbeschikking, brieven naar Catalaanse burgemeesters, mobilisatie van burgers en de goedkeuring van de onafhankelijkheidsverklaring op 27 oktober.

Feiten niet strafbaar in België

‘Pure politieke daden die ze vreedzaam en democratisch hebben gesteld in de uitoefening van hun functie’, aldus de advocaten. ‘Bovendien wijst niets op het gebruik van geweld.’

Daarnaast argumenteren de advocaten daat de uitvoering van het Europese aanhoudingsbevel de fundamentele rechten van de ministers zou schenden en hen zou verhinderen vrij deel te nemen aan de verkiezingen van 21 december. Ook zouden de feiten die de ministers ten laste worden gelegd in België niet strafbaar zijn, één van de criteria voor de uitvoerbaarheid van de EAB’s.

‘Voor ambtsmisdrijf en ongehoorzaamheid mag de rechter hen niet overleveren, de straf daarop bedraagt minder dan 12 maanden’, klinkt het. ‘Rebellie en opruiing bestaan niet in het Belgische recht. Rest het misbruik van publiek geld, maar het Spaanse Hooggerechtshof heeft op 9 november zelf al geoordeeld dat er nooit publieke fondsen zijn gebruikt om het referendum te houden.’