Jean-Marie Dedecker (LDD)

‘Big Brother wordt nu geboren uit een huwelijk tussen Big Data en Big Moraal’

‘Vlaanderen dreigt China achterna te gaan, niet in economische performantie maar in pestgedrag, reglementitis en controle-ijver’, schrijft Jean-Marie Dedecker nu de discussie over het rekeningrijden is gaan liggen.

De heisa afgelopen week over het mogelijkse invoeren van een kilometerheffing op onze wegen heeft nog een andere spijker onder onze wielen blootgelegd, namelijk de Orwelliaanse manier om iedereen de financiële rekening te presenteren. Big Brother zou immers meerijden op onze tolwegen. Een smarthone-applicatie om bij rekeningrijden te kijken waar we rond tuffen op onze Vlaamse kasseien, en vooral om de hoogte van de factuur te bepalen bij dit zondig gedrag, waren het jongste snufje om de werkende mens te belasten bij zijn broodnodige verplaatsingen. Een stroomhalsband voor wie daarbij de limiet van 70 km per uur zou overschrijden hoorde net niet bij dit pakket, en gelukkig ook geen muilkorf. Bij gebrek aan draagvlak voor de zoveelste aanslag op onze vrijheid ondergingen de staat en alle politieke partijen de druk van de meerderheid, en de steekvlammen sloegen uit de pan van de sociale media. Die korte opstoot van collectieve verontwaardiging leidde vervolgens tot voortschrijdend inzicht bij onze tollenaars en onze regenten, en we werden voorlopig van deze nieuwe leiband bevrijd. Rekeningrijden voorlopig terug naar af.

Big Brother wordt nu geboren uit een huwelijk tussen Big Data en Big Moraal.

Big Brother komt niet meer voort uit het gevaar voor een atoomoorlog zoals bij Georges Orwell, maar zal ontstaan uit het huwelijk tussen Big Data en Big Moraal. De eerste voedt de uitvergroting van de tweede. Vlaanderen dreigt nu China achterna te gaan, niet in economische performantie maar in pestgedrag, reglementitis en controle-ijver. ‘Bestudeer de Sterke Natie’ of ‘Xue Xi Qiang Guo’ is de Chinese smartphone-applicatie waarmee de grote communistische roerganger Xi Jinping zijn onderdanen in de gaten en aan de ketting houdt schrijft journalist Kristof Bohez van Het Nieuwsblad in ‘Xi ziet wat jij niet ziet: hoe China de eerste Big Brother-staat ter wereld wordt’. Elke kameraad krijgt er een hoeveelheid punten aan sociaal krediet. Wie braaf is krijgt lekkers, wie stout is de roe. Wie bijvoorbeeld een oudje helpt bij de oversteek krijgt extra punten, maar wie door het rode licht loopt krijgt in Shenzhen zijn gezicht stante pede op een groot scherm geprojecteerd. Een middeleeuwse schandpaal in het Big Data-tijdperk. De kansen om dan nog een banklening te krijgen of een overheidsjob slinken bij iedere inbreuk. Een soort rijbewijs met sociale punten op je GSM bepaalt je carrièrekansen en je sociale status.

Er hangen zo’n 170 miljoen veiligheidscamera’s in het Oude Keizerrijk van Mao, één per acht inwoners, waarvan de meesten met gezichtsherkenning. De rode kameraden en de 90 miljoen partijleden leven zo onder een microscoop van een bespiedende overheid. In Xinjiang, de regio van de islamitische Oeigoeren, hangt er aan de voordeur een QR-code die je via een app moet scannen bij het binnenkomen. Papa Xi weet zo via de smartphone waar de moslims uithangen en kan ze zo oppakken om ze naar zijn heropvoedingskampen te deporteren.

Niets is nog veilig voor Big Brother. Al lijkt de Chinese achtervolgingswaanzin nog op Stasimethodes uit het DDR-tijdperk, toch sijpelen die praktijken hier ook langzaam door. Via het cameraoog op de laptop of de TV kunnen hackers in je huiskamer gluren. Als dat de overheid maar niet op ideeën brengt. Nu al gaan we de deur uit, en passeren we aan ettelijke ANPR-camera’s. We worden gevolgd en belast door trajectcontroles en à volonté geflitst vanop bruggen en zelfs vanuit het struikgewas. Straks volgt nog de kilometerheffing en het rijbewijs met punten.

Irisscanning en gezichtsherkenning criminaliseren de burger. Elke GSM of GPS is een potentiële enkelband, een identiteitskaart met vingerafdrukken is een gegevensbank, en selfies en Facebookpagina’s zijn verklikkers.

Irisscanning en gezichtsherkenning criminaliseren de burger. Elke GSM of GPS is een potentiële enkelband, een identiteitskaart met vingerafdrukken is een gegevensbank, en selfies en Facebookpagina’s zijn verklikkers. Via slimme energiemeters weet men waar, wanneer en hoeveel stroom iemand verbruikt en wenkt energieschaamte om de hoek wegens zondig klimaatgedrag. Bancontact en visakaart vervangen het anonieme cashgeld en verraden onze consumptiebehoeftes. Wie surft of shopt op het internet wordt geregistreerd en gooit zijn privacy te grabbel bij overheden en bedrijven als Facebook, Google, Twitter, Instagram & Co. Een team van duizenden Amazon-werknemers luistert mee naar de opnames van alledaagse huiskamerconversaties die de spraakcomputer Alexa maakt via zijn Echo-speakers en in de mobiele Alexa-app. IT beheerst ons leven en het scherm is onze leidraad. Wanneer krijgen we een chip ingeplant?

Toch is er nog een sprankeltje hoop in deze bange dagen. De dictatuur van het scherm leidt blijkbaar ook tot schermangst, schreef de Nederlandse Kelli Van Der Waals in De Volkskrant. De digitale kloof is aan het omslaan. De nerds van Silicon Valley die het digitale tijdperk zowat uitgevonden hebben met hun computer en ICT-religie zijn nu panisch geworden van de schermcultuur bij hun kinderen. Er was een tijd van vrees dat niet iedereen gelijke kansen zou hebben voor toegang tot het internet. Maar net zoals arme mensen vaker dikker zijn dan dunne, en net zoals arme mensen meer roken dan rijke, zitten kinderen van lage inkomensgezinnen meer tijd voor het scherm dan hun rijkere leeftijdsgenoten. In de VS is dit gemiddeld 8 uur per dag voor de arme koters ten opzichte van 5,5 uur voor de rijke.

Net als calorieën zijn prikkels, informatie en afleiding overvloedig aanwezig. De kunst is om er evenwichtig mee om te gaan. Bill Gates van Microsoft gaf zijn kinderen een technologie-arme opvoeding, en van Steve Jobs kregen zijn koters zelfs geen iPad. Een topmedewerker van smoelenboek-baas Marc Zuckerberg is er van overtuigd dat ‘de duivel in onze telefoons leeft en onze kinderen kapotmaakt’.

De uitvinders van de digitale maatschappij weten blijkbaar meer dan wij over de gevaren en de onbeperkte controlemogelijkheden van een smartphone.

Volgens Chris Anderson, voormalig hoofdredacteur van Wired en notoir Sillicon Valley-adept ligt schermgebruik dichter bij crack roken dan snoep eten omdat het direct naar de genotscentra gaat van het zich ontwikkelende jeugdige brein. De excentriekelingen in de Californische vallei hebben zelfs speciale fora ontwikkeld om nanny’s te verklikken die hun oppaskinderen aan een scherm zouden hebben blootgesteld. De kinderoppas moet een geenschermenovereenkomst ondertekenen en brengt de koters van de geprivilegieerde helikopterouders naar een technologiebewuste privéschool.

Niet elke ouder heeft de middelen en de tijd om de schermtijd van de kinderen te verruilen voor sport-, muziek of ballettijd, maar als de schermen de hersenen opwarmen kunnen ze toch wat meer tijd inruilen om een balletje te trappen dan te tokkelen op een tablet. De uitvinders van de digitale maatschappij weten blijkbaar meer dan wij over de gevaren en de onbeperkte controlemogelijkheden van een smartphone. Ze kennen de gevaren van Big Brother, hun eigen monster van Frankenstein, beter dan wie ook.

Pour vivre heureux, il faut vivre caché.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content