Ben Weyts (N-VA) en Gaia opgelucht na Europees arrest over onverdoofd slachten

Het sinds 2019 in Vlaanderen geldend verbod op onverdoofd slachten is niet in strijd met het Europees recht. Dat zegt het Europees Hof van Justitie in een langverwacht arrest. Het decreet zorgt volgens het Hof voor een juist evenwicht tussen dierenwelzijn en de vrijheid van religie voor joden en moslims.

Het arrest verrast, want in september adviseerde de advocaat-generaal van het Hof nog om het decreet strijdig met het Unierecht te verklaren. De rechters in Luxemburg moesten zich over de kwestie buigen na een prejudiciële vraag van het Belgische Grondwettelijk Hof.

Verschillende joodse en moslimverenigingen waren tegen het decreet naar dat Hof getrokken. Volgens het Europees Hof is er geen enkele Europese regel van kracht die zich verzet tegen een regeling waarbij voor rituele slachtingen een verdovingsmethode wordt opgelegd die omkeerbaar is en niet tot de dood van het dier hoeft te leiden. Bovendien beschikt elke lidstaat – of regio – over een ruime beoordelingsmarge om een evenwicht te zoeken tussen dierenwelzijn en godsdienstvrijheid.

Ben Weyts (N-VA)

Vlaams minister van Dierenwelzijn Ben Weyts (N-VA) is bijzonder opgetogen met het feit dat het Vlaams verbod op onverdoofd slachten standgehouden heeft voor het Europees Hof van Justitie. ‘We schrijven vandaag geschiedenis. Het Hof bevestigt dat Vlaanderen de godsdienstvrijheid niet schendt door verdoofde slacht te verplichten. Dat betekent dat nu in héél Europa de deur openstaat voor een verbod op onverdoofd slachten’, zegt Weyts.

Volgens Weyts is Vlaanderen een voortrekker geweest om vermijdbaar dierenleed ook effectief te vermijden. ‘We mogen hier als Vlamingen heel erg fier op zijn.’ De rechters in Luxemburg moesten zich over de kwestie buigen na een prejudiciële vraag van het Belgische Grondwettelijk Hof. Verschillende joodse en moslimverenigingen waren tegen het decreet naar dat Hof getrokken. Weyts hoopt dat het Grondwettelijk Hof ‘op basis van deze historische uitspraak’ nu snel tot een arrest kan komen. ‘We reiken nu alvast de hand naar de geloofsgemeenschappen die het verbod aangevochten hebben. Laat ons nu de bladzijde omslaan en voortaan samen streven naar meer dierenwelzijn.’

Gaia

Ook Gaia reageert opgelucht: ‘Vandaag is een grote dag voor Gaia maar vooral voor honderdduizenden dieren, die met dit arrest de helse pijnen van het onverdoofd slachten voor religieuze gebruiken bespaard zullen blijven’, zegt de dierenrechtenorganisatie in een reactie.

‘Voor mezelf is dit na meer dan 25 jaar niet aflatend strijden voor een verbod op onverdoofd slachten een van de allermooiste dagen van mijn leven’ zegt Gaia-voorzitter Michel Vandenbosch. ‘Wij hebben ons altijd sterk gemaakt dat het Vlaamse verbod op onverdoofd slachten, evenals het Waalse verbod overigens, noodzakelijk is om onnodig en vermijdbaar extreem dierenleed niet langer toe te laten. Met andere woorden: het verbod zorgt ervoor dat we in een maatschappij leven die de vrijheid van religie niet verwart met de vrijheid om dieren te pijnigen. Lidstaten mogen in het belang van het dierenwelzijn beslissen om geen uitzonderingsregime voor religie toe te laten. Het Hof van Justitie bevestigt dat in alle duidelijkheid.’ ‘We zijn opgelucht dat het democratisch tot stand gekomen Vlaamse verbod op onverdoofd slachten, zonder uitzondering voor religieuze motieven én zonder tegenstem goedgekeurd door het parlement, standhoudt.’ Het Grondwettelijk Hof moet nu op basis van het arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie het finale arrest vellen. ‘Wij zijn uiteraard meer dan hoopvol want het Grondwettelijk Hof kan normaal gesproken niet anders dan het arrest van het EU-Hof van Justitie volgen.’

De Joodse gemeenschap

‘De beslissing zal worden gevoeld door Joodse gemeenschappen over het hele continent’. Dat zegt rabbijn Pinchas Goldschmidt, voorzitter van de Conferentie van Europese Rabbijnen (CER), in een reactie.

‘We zijn ons allemaal terdege bewust van het precedent dat dit schept dat onze rechten om onze religie te belijden in twijfel trekt’, reageert Goldschmith.

‘Het Hof heeft het recht om te oordelen dat lidstaten al dan niet afwijkingen van de wet mogen aanvaarden, die altijd in de verordening hebben gestaan, maar om shechita (ritueel slachten nvdr.), onze religieuze praktijk, te definiëren, is absurd.’ ‘Europese leiders zeggen ons dat ze willen dat Joodse gemeenschappen in Europa leven en succesvol zijn, maar ze bieden geen waarborgen voor onze manier van leven. Europa moet nadenken over het soort continent dat het wil zijn. Als waarden als godsdienstvrijheid en echte diversiteit integraal zijn, dan weerspiegelt het huidige rechtssysteem dat niet en moet het dringend worden herzien’, voegt Goldschmith daar aan toe.

Hij besluit met te zeggen dat de CER zal blijven samenwerken met vertegenwoordigers van de Belgische Joodse gemeenschap ‘om onze steun te bieden op elke mogelijke manier en hulde te brengen aan het werk dat ze de afgelopen drie jaar hebben verzet om deze verboden ongedaan te maken’.