‘Belastingdeals met multinationals komen onrechtvaardig over bij veel KMO’s’

‘De Belgische belastingdeals, hoe legaal en goed bedoeld ook komen heel onrechtvaardig over bij tal van KMO’s die vandaag moeten knokken om competitief te blijven’, schrijft Irina De Knop in deze bijdrage voor het Schaduwparlement van Knack.be

Het verbaast mij zeer om te zien dat er in het vragenuurtje van de kamer donderdag zo weinig vragen werden gesteld over de meer dan 5.000 ‘rulings’ die de Belgische fiscus de afgelopen tien jaar heeft toegekend. Inderdaad: die “rulings” zijn wettelijk en bestaan sinds 2004. Maar dat kan toch niet de reden zijn waarom er geen debat over kan en moet gevoerd worden. Schizofreen ook dat dit blijkbaar ‘no issue’ is voor de socialisten op de oppositiebanken. Wellicht spreekt dit niet zoveel tot de verbeelding als de ‘indexsprong’.

Ik kan begrijpen dat dit bijzonder fiscaal beleid vandaag nodig is om de concurrentiepositie van ons land voor de grote bedrijven ten aanzien van andere Europese landen te bewaken, maar anderzijds zijn dit soort constructies op zijn zachts gezegd ‘uitzonderlijk’ te noemen. Voor de “excess profit rulings” beslist een bijzondere rulingcommissie op welk deel van de winst een aantal grote internationale groepen, belast worden. En dit is slechts één van de fiscale lokmiddelen om grote internationale groepen aan te trekken. En de inhoud van die akkoorden: geheim.

Gelijke behandeling

In een democratie, zoals je deze in België mag verwachten, met parlementen waar men voor alles, tot in de overtreffende trap toe, tot het uiterste gaat om de onderste steen van elk probleem boven te leggen, vind ik het bijzonder om te vernemen dat zowat alle volksvertegenwoordigers zich neerleggen bij deze ‘geheimhouding’. Wie controleert of bedrijven een gelijke behandeling krijgen, op welke manier kunnen we er zeker van zijn dat één bedrijf niet meer gedaan krijgt van de fiscus dan een ander bedrijf? De privacy voor de strategische belangen van de bedrijven bewaren is toch nog iets anders als gehele geheimhouding?

Zelf vind ik het niet zo gewoon, noch in België, noch in Europa, dat dit soort maatregelen moeten worden genomen, waarbij grondig wordt afgeweken van het regulier fiscaal beleid, om ons toe te laten een degelijk economisch beleid te voeren. Zou het niet kunnen, dat we onze toevlucht in dit soort ‘belastingdeals’ hebben moeten zoeken, gewoon omdat onze financiële lasten op arbeid zo hoog zijn? Ik verwijs even naar de open brief die de CEO van LDV United deze week daarover lanceerde. Daarin geeft hij vlijmscherp weer wat echt leeft bij de ondernemers in Vlaanderen. Het frustreert hen op een bijna onbeschrijfelijke manier, dat voor een loonsverhoging van € 750 bruto, 70% van het bedrag, gewoon naar de overheid gaat. Je moet geen groot econoom en staatsman zijn om te begrijpen dat deze situatie hoogst ongezond is, en al zeker niet motiverend: noch voor het bedrijf, noch voor de werknemer. Ondernemers staken natuurlijk niet om hun gelijk te halen, maar mochten zij een dergelijke visibele actie kunnen voeren, zonder dat het hun bedrijf zou raken: je zou wat zien in Brussel.

Fiscale concurrentie

Het lijkt me ook niet zo gewoon dat dergelijke vormen van fiscale concurrentie tot op heden blijkbaar onder de radar van het Europees Parlement zijn gebleven. Naar aanleiding van de zogenaamde ‘Luxleaks’, verklaren de grootste Europese fracties nu dat men werk wil maken van ‘verstrekkende en effectieve’ voorstellen om de fiscale concurrentie tussen landen in kaart te brengen. Dat werk zou in januari moeten starten. De bedoeling daarvan is om nadien de fiscale concurrentie transparanter en binnen een bepaalde bandbreedte te laten gebeuren, in plaats van de achterkamers van de rulingscommissies. Dit zijn niet mijn woorden, maar van de sociaaldemocratische en liberale fractie in het Europees parlement (cfr. De Tijd vrijdag 12 dec, p. 4). Ik viel van mijn stoel toen ik dit las.

Mededinging

Kan u nu echt geloven, dat noch Europese commissie noch Europees parlement die zich met zowat alles in ons dagelijks leven moeien en het beleid van de Europese overheden binnenste buiten draaien, nog nooit de moeite hebben genomen om de fiscale pacten die de verschillende lidstate sluiten, onder de loep te nemen. Euh, kan iemand mij de functiebeschrijving bezorgen van de Europees commissaris voor Mededinging?

Ik ben natuurlijk wel behoorlijk naïef, en ook nog relatief jong, maar ik reken toch wel op de Europese commissie om ervoor te zorgen dat de maatregelen die in de verschillende landen genomen worden, geen oneerlijke concurrentie of illegale staatssteun veroorzaken. Dit raakt toch echt wel aan de fundamenten van het Europees model of niet? Is het dan niet ironisch dat daar pas in januari mee gestart wordt?

Hoe dan ook, ik kan me voorstellen dat deze deals, hoe legaal en goed bedoeld ook, heel onrechtvaardig overkomen bij tal van KMO’s die vandaag moeten knokken om competitief te blijven, laat staan om te kunnen blijven groeien.

Belgische troeven

Terug naar de Belgische politiek: ik wens de regering en alle sociale partners heel veel moed in de komende weken en maanden om ervoor te zorgen dat ons land weer structureel kan groeien, banen kan scheppen en welvaart kan creëren. Laat ons daarvoor de komende staking van maandag vooral naast ons neerleggen. Dat vakbonden niet willen erkennen dat ze met hun behoudsgezinde visie, zelf onze toekomst op het spel zetten: het is wraakroepend.

Als we er in slagen om de loonhandicap structureel aan te pakken, dan hebben we deze fiscale spitstechnologie hopelijk niet meer nodig of kan het althans op een veel transparantere wijze verlopen. België en Vlaanderen hebben immers zeer veel troeven voor internationale bedrijven: hoog- en goedgeschoolde werknemers, een grote meertalige omgeving, grote technische kennis en een hoge productiviteit. Ik kan me niet inbeelden, dat wanneer de lonen competitief zijn en de regelgeving transparant en standvastig, CEO’s ook gevoelig zijn voor deze competitieve voordelen.