Automonteurs klappen uit de biecht: ‘De job is wat minder romantisch geworden, ja’

Zelfrijdende auto’s zult u er niet vinden – ondanks alle voorspellingen. Maar op het Autosalon in Brussel kunt u zich wel weer vergapen aan alle nieuwe snufjes. Voor u zijn die hoogtechnologische boordcomputers en automatische remsystemen mooi meegenomen. Maar voor automonteurs wordt het leven complexer. ‘Onze job is minder romantisch dan vroeger.’

‘Ik denk niet dat een robot onze job kan overnemen’ SAMIR RAZZAK (38) Autobedrijf Europa, Aalst

‘De typische monteur van vroeger zal over een paar jaar niet meer bestaan. Wij moeten nu alles weten van software, updates… En we moeten constant bijscholingen volgen. Ook de klanten kunnen niet altijd meer mee. Soms rijden ze al jaren met een nieuwe auto, tot ze ineens in de garage staan omdat een van hun achteruitrijlampen stuk is. Dan moeten wij hun doodleuk vertellen dat auto’s tegenwoordig nog maar één achteruitrijlamp hebben, geen twee. En je hebt natuurlijk ook veel mensen die jaren met een diesel hebben gereden, maar nu – onder druk van de overheid – een benzine kopen. En dan komen ze klagen dat die niet goed “optrekt”. Tja, daar valt weinig aan te doen.

‘Auto’s zitten nu vol sensoren. Begint het te druppelen? Hop, de ruitenwissers springen aan. Wordt het wat donker? Hop, de lichten springen aan. Stap je in? Hop, warme zetels. Maar hoe meer elektronische snufjes, hoe meer defecten je kunt krijgen. En zodra je al dat comfort gewend bent, kun je natuurlijk niet meer zonder. Waardoor wij het héél druk hebben.

‘Bij elk lampje dat brandt, moet onze computer de fouten uitlezen. Dan krijgen we bepaalde codes om een diagnose te stellen. En toch denk ik niet dat een robot onze job zomaar kan overnemen. Als een auto rammelt, kunnen wij door onze ervaring – eens goed luisteren, wat rondrijden – veel problemen oplossen. Of wat wringen tussen de kabels. Dat zie ik een robot niet doen.’

‘Wat je op school leert, is vaak al hopeloos verouderd’ Erica Bertels (24) Waasland Automotive, Beveren-Waas

‘Mijn ouders hadden niets met auto’s, maar de tv stond thuis altijd op Canvas. Zo passeerde de formule 1 soms toevallig, wat ik als klein meisje geweldig vond. Later raakte ik verslingerd aan series en actiefilms met heel mooie auto’s. Dus ben ik in het vijfde jaar van de middelbare school automechanica gaan studeren. Een mannenwereld, ja, maar zelf heb ik gelukkig nooit discriminatie ervaren. Natuurlijk wordt op de werkvloer weleens onnozel gedaan. Maar ik krijg ook veel hulp: een olievat hoef ik niet in mijn eentje te verslepen.

‘Op school ben ik nog in de zeer “klassieke” automechanica opgeleid, met een leerplan van begin jaren 90. Dat komt natuurlijk door de patenten die bedrijven aanvragen. Bij elke innovatie duurt het lang voor de informatie gedeeld mag worden. Wanneer die dan de scholen bereikt, is ze vaak al hopeloos verouderd. Vroeger was een goede kennis van mechaniek voldoende, maar nu zit een auto vol elektronica, chips, kabels en sensoren. We moeten dus veel met de computer werken – foutcodes uitlezen, een diagnose stellen. Dat vind ik zelf de grootste uitdaging, omdat zulke problemen veel minder zichtbaar zijn.

‘Intussen ben ik ook opgeleid om met elektrische auto’s te werken. In het begin schrikte me dat een beetje af. Je werkt nu eenmaal met een toestel onder hoogspanning. Als je dat verkeerd hanteert, is het voorbij. Maar dankzij die cursus ben ik wel gerustgesteld.’

‘Het duurt soms al drie uur om een diagnose te stellen’ Filip Françoys (54) ACG Volvo, Gent

‘Automonteur worden omdat je graag gas geeft en aan motoren sleutelt? Vergeet het. Ik werk hier nu dertig jaar en auto’s zijn waanzinnig complex geworden. Vroeger zat er wat rudimentaire elektronica in, en onder de motorkap was alles vrij eenvoudig. Als er iets sputterde, konden wij dat vaak voor 500 frank oplossen en liep die motor weer als een naaimachine, cru gesteld. Nu duurt het soms al drie uur om een diagnose te stellen. Als de software blokkeert, los je dat niet op met een schroevendraaier of steeksleutel. Je hebt veel kennis nodig, vooral van elektriciteit en elektronica. Je kunt je niet voorstellen hoeveel kabels en connectoren er in een nieuwe auto zitten.

‘Misschien is de job wat minder romantisch geworden, ja. En sommige gadgets zijn wellicht niet écht nodig. Maar we mogen niet vergeten dat die doorgedreven technologie ervoor heeft gezorgd dat auto’s vandaag véél minder giftige stoffen uitstoten en veel veiliger zijn. Dat is fenomenaal.

‘Als iedereen straks elektrisch gaat rijden, wat er toch lijkt aan te komen, wordt onze job veel eenvoudiger. Oké, de batterij is misschien iets complexer. Maar zo’n auto hoeft minder gekoeld te worden, heeft geen uitlaat, geen versnellingsbak, geen injectiesysteem. Er zullen nog wel monteurs nodig zijn, maar niet meer zoals nu. Wij worden experts in elektronica en software, die zich levenslang moeten bijscholen.’