Antwerps burgemeester De Wever wil dat meer middelen gaan naar strijd tegen drugsmaffia

Bij de huiszoekingen van dinsdag zijn 48 personen opgepakt en is meer dan 1,2 miljoen euro in beslag genomen. Dat meldt het federaal parket. De speurders onderschepten in de loop van het onderzoek ongeveer 1 miljard versleutelde berichten van de encryptiesoftware SKY ECC, waarvan al bijna de helft werd ontcijferd. Ook werd meer dan 17 ton cocaïne onderschept.

Het gerechtelijk onderzoek dat dinsdag grotendeels zijn beslag kreeg, ging eind 2018 van start nadat bij verschillende onderzoeken in heel België gebleken was dat criminelen steeds meer gebruik maakten van zogenaamde cryptofoons, die uitgerust waren met de encryptiesoftware van SKY ECC, een bedrijf dat opereert vanuit Canada en de VS. De voorbije jaren werden al 185 dergelijke cryptofoons in beslag genomen maar het bleek voor de politiediensten technisch niet mogelijk om die uit te lezen en te achterhalen welke communicatie de opgepakte criminelen voerden.

SKY ECC leek ook elke medewerking met politionele of gerechtelijke diensten te weigeren. ‘In een eerste fase werd de gecrypteerde communicatie onderschept en opgeslagen, waarna gezocht werd naar een manier om die te ontcijferen’, zegt de federaal procureur. ‘In een tweede fase werd de inhoud van leesbaar gemaakte berichten gedurende ongeveer drie weken live meegelezen. Daarbij werden prioriteiten gesteld, aangezien er wereldwijd ongeveer 3 miljoen berichten per dag werden verstuurd. De hoogste prioriteit lag bij berichten waaruit mogelijk levensgevaar bleek.

Daarnaast werd getracht om de geselecteerde gebruikers te identificeren en de criminele aard van hun communicaties aan te tonen, of te weerleggen.’ ‘In de komende weken en maanden zullen nog verschillende nieuwe dossiers worden opgestart of bijkomende processen-verbaal opgesteld worden in lopende dossiers’, gaat de federaal procureur verder. ‘Omdat in de loop van het onderzoek naar de criminele organisatie SKY ECC verschillende nieuwe strafbare feiten aan het licht zijn gekomen.’

‘In wezen heeft de federale gerechtelijke politie vandaag geholpen een einde te maken aan de activiteiten van een telecombedrijf waarvan wij vermoeden dat haar diensten door de internationale georganiseerde misdaad werden gebruikt’, zegt Eric Snoeck, directeur-generaal van de federale gerechtelijke politie (FGP). ‘We hebben twee jaar aan dit onderzoek gewerkt, en een maand geleden hebben we ons georganiseerd om een aantal communicaties doorlopend te lezen. Die ‘live-fase’ vereiste de dagelijkse inzet van meer dan 120 onderzoekers van verschillende FGP’s en onze centrale diensten. De grootschalige operatie van vanmorgen was de eerste zichtbare manifestatie van dit dossier en de grootste gelijktijdige gerechtelijke politieactie tot nu toe in ons land.

Meer dan 1.600 politieagenten namen er aan deel, onder wie meer dan 1.000 onderzoekers van de FGP, meer dan 300 agenten van de federale politie, en de speciale eenheden, die uitzonderlijk ondersteuning kregen van de speciale eenheden van de politie van het Groothertogdom Luxemburg en het Bijzonder Bijstandsteam van de Antwerpse politie.

Zowel minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) als minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) tonen zich dinsdagavond tevreden met de resultaten van het onderzoek. ‘Dit bijzonder uitgebreid onderzoek is van groot belang in de strijd tegen de georganiseerde misdaad’, zegt Van Quickenborne. ‘Justitie en de federale gerechtelijke politie hebben de voorbije maanden sterk geïnvesteerd in middelen om deze doorbraak te forceren. Deze gerechtelijke actie is daarvan het eerste resultaat. Justitie zal deze criminelen opsporen, vervolgen, straffen en hun vermogens afnemen.’

Minister Verlinden heeft het over een belangrijke slag voor de georganiseerde criminaliteit in ons land, en ver daarbuiten. ‘Hier mogen we fier op zijn. Onze politiediensten en het federaal parket hebben fantastisch werk geleverd.’

Directeur FGP Antwerpen: ‘Hallucinante inkijk in parallelle criminele economie’

Het onderzoek naar de encryptiesoftware van SKY ECC heeft de speurders een inkijk gegeven in de hallucinante wereld van de parallelle criminele economie. Dat zeggen Yve Driesen, gerechtelijk directeur van de federale gerechtelijke politie (FGP) Antwerpen, en Franky De Keyzer, procureur des Konings van Antwerpen. ‘We hebben een inzicht gekregen op de wijze waarop criminelen te werk gaan als ze hun maatschappij-ondergravende activiteiten met elkaar bespreken’, zegt de procureur, die nogmaals pleit voor een specifiek veiligheidsplan voor de Antwerpse haven.

‘We zijn erin geslaagd een bres te slaan in de muren van de georganiseerde misdaad in het ganse land’, zegt procureur De Keyser. ‘Vanaf vandaag trekken we die bres in, maar de strijd is nog lang niet gestreden. Dit onderzoek toont nog maar eens aan op welke wijze criminelen de haven van Antwerpen als een parasiet misbruiken. De legale economie en de daarbij behorende logistieke infrastructuur worden gekaapt en misbruikt. Dat kunnen we niet laten gebeuren want de haven van Antwerpen is de levensader van de Belgische economie. Daarom is er nood aan een specifiek veiligheidsplan dat afgestemd is op de specificiteit van de haven en de daar aanwezige uitdagingen en noden.’

Door het onderzoek naar de cryptofoons van SKY ECC worden criminele organisaties voortaan gedwongen hun communicatie anders te organiseren, aldus gerechtelijk directeur Yve Driesen: ‘Bovendien kregen we een inkijk in de hallucinante wereld van de parallelle criminele economie. In de Antwerpse scène zien we toptargets die gelijktijdig meerdere cocaïnetransporten aansturen, goed voor tonnen cocaïne, wekelijkse money drops voor miljoenen euro’s, opdrachten tot fysieke vergelding, corruptie in alle geledingen van de maatschappij. Dit is een mijlpaal in de geschiedenis van het recherchewerk.’