Bedenkingen bij een onbestuurbaar land

Wat gebeurt er midden september in de Kamer? Professor Herman Matthijs ziet weinig hoop op een werkbare regering.

Na de gebeurtenissen van de afgelopen week staat de vorming van een federale regering terug aan de start. Alles is al gepasseerd: paars-groen, Vivaldi, minderheidskabinetten, Arizona, rooms-rood-geel enzoverder. Maar het resultaat is dat drie partijen met 38 Kamerzetels nog steeds een regering vormen die werkt met voorlopige kredieten. Midden september zal er moeten beslist worden over het lot van deze regering-Wilmès en vooral of ze kan verderwerken met volheid van bevoegdheden. Want tegen die tijd zal er toch nog geen enkel akkoord zijn. De cruciale vraag is dan ook: wat gebeurt er midden september in de Kamer?

Wilmès

De huidige regeringsploeg heeft 38 van de 150 Kamerzetels. Wie gaat die nog steunen? De CD&V (12 zetels) zit in het kamp Paul Magnette/Bart De Wever en gaat die partij Wilmès nog steunen? Dat wordt een cruciale vraag midden september: wat gaat de CD&V doen?

Het zou best kunnen dat Ecolo/Groen met 21 zetels de huidige ploeg Wilmès zal steunen. De liberalen en de groenen halen samen 47 zetels in de Kamer. Dat is ver weg van de 76 vereiste zetels. En Open VLD moet dat wel uitgelegd krijgen aan zijn (rechts-liberale) VVD-achterban, om het met Nederland te vergelijken.

Het is een merkwaardige toestand bij de Vlaamse liberalen. De kandidaat die de voorzittersverkiezingen won bij Open VLD, Egbert Lachaert, is een VVD-boy, maar toch regeert nu bij Open VLD de (links-liberale) D’66 lijn.

Ook Ecolo en Groen zullen dan hun steun aan de ploeg-Wilmès moeten gaan uitleggen aan hun achterban. Want als die ploeg geen meerderheid behaalt, dan valt ze terug in lopende zaken.

Bedenkingen bij een onbestuurbaar land

Zelfs bij een beslissing om naar nieuwe verkiezingen te gaan, blijft de ploeg-Wilmès nog heel lang zitten. De MR en FC Borains-voorzitter, Georges-Louis Bouchez, zijn daar niet rouwig om: met 14 zetels hebben ze zeven ministers, de Senaatsvoorzitter, de EU-Commissaris en de permanente voorzitter van de EU-Raad.

De communisten van de PVDA/PTB (12 zetels) gaan enkel een regering steunen waar de socialisten deel van uitmaken, want dat is een ideaal scenario voor hen. Deze vaststelling geldt ook voor het Vlaams Belang (18 zetels) ten aanzien van een regering met de N-VA (25 zetels).

Met andere woorden, de regering-Wilmes kan vervangen worden door een andere ploeg. En de regeringsonderhandelingen gaan nog erg lang duren en verkiezingen zijn voor vele partijen niet aantrekkelijk. De socialisten en de N-VA staan er nu op te kijken en hebben niets in handen.

Historisch zou het wel een unicum zijn dat de ene regering in lopende zaken wordt vervangen door een andere. De ‘bubbel van vijf’ (N-VA, PS, SP.A, CD&V en cdH) geraakt aan 71 zetels, veel meer dan de 38 zetels van de regering-Wilmès. En met de steun van de hierboven vermelde partijen komen ze aan in het aller gunstigste geval aan 100 (!) zetels.

Staatshervorming

De ecologisten en de liberalen vinden elkander in het dossier staatshervorming. Zij willen herfederaliseren. De communisten zijn daar ook voor en dat geldt ook voor het cdH. Zo zit de groep die wil herfederaliseren al over de 60 zetels en is een bijzondere meerderheid voor een verdere staatshervorming niet meer mogelijk. Daardoor zit alles geblokkeerd en zal dit land moeten verder leven met een onwerkbare zesde staatshervorming.

De koning

Maandag trekken de twee formerende burgemeesters naar het staatshoofd. De vraag is wat het weekend brengt en wat de andere partijen (CD&V, cdH, SP.A) ervan denken. Het volk mort en denkt in elk geval niet veel positiefs over de nationale politiek.

Voor het bezoek aan het paleis gaat men ook al een zicht hebben over wat de media denken van deze zoveelste politieke soap-aflevering. Zijne majesteit kan het ontslag van De Wever en Magnette aanvaarden, weigeren of het allemaal in beraad houden.

De dribbelende MR-voorzitter heeft deze veldslag gewonnen, maar zeker nog niet de volledige oorlog van deze formatie

Als de koning het ontslag aanvaardt, moet er iemand anders op pad worden gestuurd. Wie? Het staatshoofd kan het ontslag weigeren, maar dat zou te fel gericht zijn tegen het liberale-groene blok. Hij kan alles in beraad houden en tijd winnen. Trouwens: tussen de aankondiging van de voorzitters De Wever en Magnette, en het bezoek aan het paleis liggen quasi 72 uren. Dat is voor de politieke wereld een intergalactisch tijdperk, waarin veel kan gebeuren.

GLB

De winnaar van dit weekend, waarin de verjaardag van Napoleon valt, is MR-voorzitter Bouchez, GLB. Hij houdt de Open VLD bij zich, zodat die onbruikbaar is voor het duo De Wever/Magnette. Bovendien hebben ook Ecolo/Groen meegetekend met de liberalen. Dus ook die zijn niet bruikbaar voor de twee formerende burgemeesters. Alleen is de combinatie liberalen met groenen zeer moeilijk verkoopbaar aan de electorale achterban van deze partijen. In ieder geval: de dribbelende MR-voorzitter heeft deze veldslag gewonnen, maar zeker nog niet de volledige oorlog van deze formatie.

Conclusie

De vraag wordt: welke partijen gaan de regering in lopende zaken vormen? In feite is er voor niets nog een meerderheid in ons federaal politiek systeem. We zijn 15 maanden na de verkiezingen en de regeringsvorming staat nergens. De interne persoonlijke relaties zijn er meestal niet beter op geworden, de frustraties groeien en als een regering nu zou kunnen starten, is het voor maximaal drie jaar. Wie heeft daar nog zin in en de moed voor ? In een normaal democratisch bestel moet men zich dan maar wenden tot het kiezerspubliek. Maar daar zijn vele partijen bang voor. Ze zetten nog liever een nieuw wereldrecord neer inzake regeringsvorming.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content