Zijn Audi-ingenieurs verantwoordelijk voor sjoemelsoftware van Volkswagen?

© belga
Urbain Vandormael
Urbain Vandormael Expert autosector. Schrijft op Knack.be wekelijks over nieuwigheden in autoland.

Eén jaar na het bekendraken van dieselgate lijkt het erop dat men (eindelijk) de identiteit van de opdrachtgevers en uitvoerders van de manipulatie van de uitstoot van CO2 en NOx op het spoor is. Maandag maakte Audi bekend dat het de samenwerking met Stefan Knirsch met onmiddellijke ingang stopzet.

Stefan Knirsch was sinds vorig jaar verantwoordelijke voor research & ontwikkeling. Een reden wordt niet genoemd en dat leidt tot speculaties over diens mogelijke betrokkenheid bij het bedrog dat niet alleen Volkswagen en zijn dochtermerken maar de hele automobielnijverheid zware schade heeft toegebracht.

Vorige week hebben we hier een relaas gegeven van één jaar dieselgate en de dramatische gevolgen hiervan voor het VW-concern en enkele van zijn topmensen. Het gesjoemel met de emissiewaarden van enkele dieselmodellen leidde tot het ontslag van onder andere topman Martin Winterkorn en zijn secondant Ulrich Hackenberg, Die laatste was jarenlang verantwoordelijke van het departement research & ontwikkeling bij Audi en VW.

Beiden hebben altijd hun onschuld staande gehouden. Harde bewijzen van een directe betrokkenheid zijn ook nooit op tafel gelegd. De voorbije maanden zijn heel wat namen van mogelijke opdrachtgevers en uitvoerders de revue gepasseerd, ook de huidige concernvoorzitter Matthias Müller heeft meer dan eens onder vuur gelegen. Ondanks dat hij de voorbije jaren bij Porsche aan de slag was.

Maskers vallen

De naam van Audi-topman Rupert Stadler is nooit gevallen. Meteen na het bekendraken van de sjoemelpraktijken heeft hij staalhard elke betrokkenheid van Audi ontkend en is dat blijven herhalen. De 53-jarige topman geldt als een vertrouweling van de almachtige voorzitter van de raad van toezicht Ferdinand Piëch en staat sinds 2007 aan het hoofd van Audi.

Het merk met de vier ringen heeft de voorbije jaren een fantastisch parcours afgelegd en de kloof met BMW en Mercedes-Benz gedicht. Stadler is een van de weinige topmensen binnen het VW-concern zonder een ingenieursdiploma en dat is allicht de reden waarom hij boven elke verdenking stond.

‘Zijn Audi-ingenieurs verantwoordelijk voor sjoemelsoftware van Volkswagen?’

Vorige week doken echter plots berichten op in de Duitse media over een mogelijke betrokkenheid van Stadler, gebaseerd op bevindingen van het Amerikaanse advocatenkantoor Jones Day. Dat voerde in opdracht van de Volkswagen-directie een intern onderzoek uit naar de opdrachtgevers en uitvoerders van het gesjoemel met de CO2- en NOx-uitstoot en legde vorige week vrijdag zijn conclusies voor aan de 20-koppige raad van toezicht van het concern. Raadsvoorzitter Hans Dieter Pötsch had ook Audi-baas Stadler uitgenodigd, om hem te confronteren met de vaststellingen en conclusies van het Amerikaanse advocatenkantoor.

Begrijpe wie kan

Aan de hand van de inhoud van het mailverkeer – op verschillende managementniveaus – tussen de verschillende merken waren de speurneuzen van Jones Day blijkbaar tot het besluit gekomen dat de bewuste sjoemelsoftware door Audi-ingenieurs is ontwikkeld.

Het is al langer een publiek geheim dat Audi binnen de Volkswagen-groep verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van nieuwe motoren en innovatieve technologieën.

Stadler voelde de bui hangen en zette begin vorige week Stefan Knirsch op non-actief. Die was slechts negen maanden in functie als opvolger van Ulrich Hackenberg die twee jaar voordien Wolfgang Dürheimer had opgevolgd die ook al na negen maanden werd bedankt voor al dan niet bewezen diensten. Vanuit dit perspectief is de job van R&D-chef bij Audi te vergelijken met die van trainer van Standard. Knirsch staat bekend als een briljante en ambitieuze ingenieur; van 1990 tot 2010 werkte hij achtereenvolgens voor Audi en Porsche en keerde, na een ommetje bij KSPG Division Mechatronics, in 2013 terug naar Audi. Midden 2015 verliet hij Audi opnieuw om enkele maanden nadien via de grote poort terug te keren, dit keer als R&D-chef – op uitdrukkelijk verzoek van de Audi-top. Begrijpe wie kan!

Feiten op een rijtje

Off the record is te horen dat Knirsch al langer op de hoogte was van het gesjoemel, ons is niet bekend of hij ook de opdracht daartoe heeft gegeven of heeft meegewerkt aan de uitvoering. Het feit dat beide partijen in onderling overleg afscheid hebben genomen, wekt het vermoeden dat geen van beide belang heeft bij een publiek debat over wat precies is gebeurd tussen pakweg 1999 en 2010.

‘Eén zaak is zeker: de nummer één in de autowereld gaat moeilijke tijden tegemoet en moet niet rekenen op sympathie of steun van de collega’s.’

Volgens de Duitse zakenkrant Handelsblatt hebben Audi-ingenieurs in 1999 software ontwikkeld die het manipuleren van de emissiewaarden mogelijk maakt. Als Audi in 2004 een nieuwe drieliter V6-dieselmotor uitbrengt, wordt een update van voornoemde sjoemelsoftware geïnstalleerd om de hoge NOx-waarden te camoufleren. Ook bij de ontwikkeling van de nieuwe EA 189 dieselmotor van Volkswagen in 2015 komen de Audi-ingenieurs hun collega’s ter hulp. Als Audi in 2009 een nieuwe drieliter dieselmotor voor de Amerikaanse markt lanceert, voldoet die niet aan de strenge US-uitlaatnormen en wordt volgens het Handelsblatt de bewuste software geïnstalleerd om de motor tijdens de testsessies een lage uitstoot te bezorgen.

In 2010 verlaat Stefan Knirsch autobouwer Audi én komt de manipulatietechnologie ter sprake op een interne managementsmeeting. De directie neemt nota, maar reageert niet. Ook na het bekendraken van de sjoemelpraktijken blijft Audi-topman Stadler elke betrokkenheid ontkennen. Hoelang hij dat kan volhouden?

Ondertussen melden de Duitse media dat de rekening voor Volkswagen dreigt op te lopen tot 30 miljard. Vorige week was nog sprake van 20 miljard. Eén zaak is zeker: de nummer één in de autowereld gaat moeilijke tijden tegemoet en moet niet rekenen op sympathie of steun van de collega’s.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content