Rijcursussen: het slippertje van minister Ben Weyts krijgt kritiek

Een Belg op twee vindt zichzelf ongeschikt om te rijden in regen en sneeuw. En twee op de drie autobestuurders weten niet wat te doen wanneer hun wagen onverwacht aan het slippen gaat. Dat leert ons een recente enquête van Touring bij ruim 1.000 Belgische chauffeurs over hun rijvaardigheid in winterse omstandigheden.

‘De Touring-alarmcentrale ontvangt tijdens de wintermaanden gemiddeld 75 oproepen per dag voor ongevallen. Die onrustwekkende vaststelling heeft ons ertoe aangezet een rondvraag te doen bij zo’n duizendtal Belgische autobestuurders over hun attitudes tijdens het rijden in winterse omstandigheden.’ Volgens Touring-woordvoerder Danny Smagghe zijn de resultaten ontnuchterend. ’90 procent zegt zijn rijstijl aan te passen aan de omstandigheden maar slechts 1 op de 3 weet hoe correct te reageren wanneer de wagen onverwacht aan het slippen gaat. Slechts 8 procent van de ondervraagden heeft ooit een slipcursus gevolgd.’

Een en ander toont aan dat de meeste autobestuurders onvoorbereid de winter ingaan en zo een reëel gevaar betekenen voor zichzelf maar ook voor de andere weggebruikers. Eén op drie zegt gestresseerd achter het stuur te zitten in de winter en verwijst zo onrechtstreeks naar de gebrekkige rijopleiding. Her en der gaan stemmen op om die aan te vullen met een rijvaardigheidscursus zoals dat het geval is in enkele buurlanden.

In een reactie verkondigde Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts op VTM dat het volgen van een slipcursus een vals gevoel van veiligheid creëert. Die bewering is in het verkeerde keelgat geschoten bij zowat iedereen die van kortbij of veraf te maken heeft met verkeersveiligheid, inclusief diegenen die ooit een rijvaardigheidscursus hebben gevolgd.

Chris Vanhee, de drijvende kracht achter ProMove, is een van hen. ‘Wij dagen de minister uit om zijn bewering te staven met een wetenschappelijk gefundeerd bewijs. Wat de minister zegt, staat haaks op de resultaten van een bevraging die wij het voorbije jaar hebben gedaan bij de deelnemers van zo’n rijvaardigheidscursus. Bijna 9 op de 10 geeft aan dat ze voorzichtiger zullen rijden en hun snelheid aanpassen aan de weersomstandigheden en staat van het wegdek. En 8 op de 10 zegt meer afstand te zullen houden in het verkeer. Wij hebben de resultaten van de enquête bezorgd aan de minister en aangedrongen op een gesprek hierover. Tot op vandaag wachten we op een antwoord, of moeten wij zijn reactie op VTM als zodanig interpreteren? Ik hoop van niet.’

‘De reactie van de minister wordt ervaren als een mes in de rug van organisaties die verkeersveiligheid hoog in het vaandel voeren én die in hun opleidingen rekening houden met de aanbevelingen van Cieca (International commission for driver training) en met de GDE-matrix (Goals for Driver Education). Onze opleidingen worden bovendien door het ERSC (European Road Safety Charter) erkend als ‘good practice’. De praktijkoefeningen hebben een sensibiliserend karakter; ze gebeuren op speciaal uitgeruste en afgesloten terreinen waarop diverse weersomstandigheden worden gesimuleerd. Ze confronteren de deelnemers on site met de gevaren van onaangepaste snelheid op een glad wegdek.’

Volgens de minister voorziet de hervormde rijopleiding voldoende ruimte om kandidaat-autobestuurders voor te bereiden op het rijden in moeilijke weersomstandigheden.

Chris Vanhee : ‘De minister verwart het begrip ‘verlengde oefenperiode’ met ‘betere opleiding’. Kan de minister mij uitleggen hoe men in Vlaanderen tussen maart en november ervaring kan opdoen met het rijden op sneeuw? Hij laat bovendien verstaan dat een begeleider, na het volgen van een infomoment van een halve dag, over evenveel kennis en routine beschikt als een ervaren rijschoolinstructeur. Met alle respect, maar deze hervorming is een slag in het water. À propos water. Hoe kunnen kandidaat-autobestuurders leren een noodstop te maken op een nat wegdek als het niet regent? Met andere woorden: bepaalt de (on)beschikbaarheid van infrastructuur de inhoud van een opleiding? Moet het niet andersom zijn en verdient de verkeersonveiligheid geen ernstigere aanpak?’

De minister verdedigt zijn beleid met een verwijzing naar het dalend aantal dodelijke verkeersslachtoffers in ons land.

Chris Vanhee : ‘België is en blijft een verkeersonveilig land met een relatief hoog aantal dodelijke verkeersslachtoffers. Punt twee: wie draagt bij aan de toenemende verkeersveiligheid? Is dat het mobiliteitsbeleid van de overheid of is dat de nieuwe generatie rijhulpsystemen in de nieuwe auto’s? Daarom mijnheer de minister, steek geen pluimen op uw hoed die anderen toekomen.’

Als zaakvoerder van ProMove heeft u er baat bij dat het volgen van een rijvaardigheidscursus een verplicht onderdeel wordt van een algemene rijopleiding.

Chris Vanhee : ‘Om een goede voetballer te worden, moet je veel oefenen. Hoe meer, hoe beter. De minister doet net het omgekeerde. Vergelijk het met een betweterige trainer die zijn jonge spelers opsluit in de kleedkamer en hen overdondert met tactische besprekingen. Heel af en toe mogen ze het veld op, voor een een-tweetje zonder tegenstrever in de buurt, om een strafschop te nemen zonder doelman in de goal.

‘Terug naar uw vraag. Neen, ik pleit niet voor een verplichte rijvaardigheidscursus maar voor betere informatie. Informeer mensen op een correcte manier en motiveer hen om levenslang te investeren in hun rijbewijs, voor zover dit document nog iets waard is. Door een aanbod van mossel-noch-vis-trainingen verplicht te maken, demotiveer je kandidaat-autobestuurders omdat ze geen waar voor hun geld krijgen. Het rijbewijs van vandaag is helemaal geen bewijs van rijbekwaamheid maar creëert integendeel een vals gevoel van veiligheid. De minister zal het niet graag lezen!

‘Pleit ik voor mijn eigen winkel? ProMove heeft vorig jaar 1,5 miljoen geïnvesteerd in een nieuw rijvaardigheidscentrum in Limburg, een schot in de roos. Dagelijks geven wij cursus aan mensen die veel op de baan zijn voor hun job maar ook aan politie- en spoeddiensten en privépersonen. Het gaat om mensen die wel overtuigd zijn van het nut van een slip- of rijvaardigheidscursus én van onze professionele aanpak.

‘Voor alle duidelijkheid: ik viseer in deze minister Weyts niet in persoon, en ook zijn partij niet. Verkeersveiligheid is geen kwestie van rechtse of linkse politiek maar van een consequent en rechtlijnig beleid dat vertrekt van kennis van zaken en een goed onderbouwde visie op mobiliteit. Als ondernemer verkeer ik in de bevoorrechte situatie dat ik autonoom kan handelen en voor niemand plat op de buik moet, niet voor drukkingsgroepen en niet voor de kiezer.

‘Ook al heeft de minister ons voorstel om aan tafel te gaan zitten niet beantwoord, mijn deur blijft openstaan voor een open dialoog met iedereen van goede wil, met als einddoel meer verkeersveiligheid en minder verkeersdoden.’