Koning auto blijft populair én statussymbool

Het belangrijkste autonieuws van de voorbije dagen kwam uit de VS. Eerst van de technologiebeurs CES in Las Vegas en achteraf van de Autoshow van Detroit. Brussels mag dan de hoofdstad van Europa zijn, het middelpunt van de autowereld is het niet. De organisatoren van het 93e Autosalon van Brussel verwachten niettemin zo’n 375.000 bezoekers, want koning auto blijft populair in Belgenland.

Officieel spreken de organistoren in de onpare jaren over een Salon voor bedrijfs- en vrijetijdsvoertuigen, maar in de praktijk stellen de merken er hun complete gamma voor. In het geval van Mercedes-Benz, Renault en Volvo omvat dat zelfs zware trucks en lichte bedrijfsvoertuigen. De meeste merken houden het bij een ruime waaier aan modellen gaande van multifunctionele monovolumes en crossovers over kleine en grote SUV’s tot sjieke limousines en doodgewone familiewagens. Voor elk wat wils dus. En tijdelijk ook aan interessante voorwaarden.

Statussymbool par excellence

Dat verklaart meteen de grote publieke belangstelling voor de grootste autoshow van het jaar. Als het weer een beetje meezit, verwachten de organisatoren zo’n 375.000 bezoekers. Want ondanks alle fileleed en kritiek op de uitstoot van schadelijke uitlaatgassen blijft koning auto populair in ons land. Hij is bovendien nog altijd het statussymbool par excellence. Een regeringsleider die het aandurft bedrijfswagens op een of andere manier zwaarder te belasten, zet zijn politieke toekomst op het spel. Di Rupo weet daar alles van.

Dat de auto zo populair blijft, heeft vanzelfsprekend ook te maken met de zwakte van zijn concurrenten. Gebruikers van het openbaar vervoer betalen een te hoge prijs voor trein, tram of bus in verhouding tot de geboden service en kwaliteit. De stiptheid en netheid laten te wensen over, om de haverklap vallen treinen uit door technische problemen of wordt er gestaakt. Wie met bus of trein van het Maasland of noorderkempen naar Brussel moet om te gaan werken, is dagelijks gemiddeld vijf à zes uur onderweg. Carpoolen is sneller én goedkoper, telefoneren en surfen is mogelijk maar niet bevorderlijk voor de verkeersveiligheid. Het openbaar vervoer is tot nader bericht geen klantvriendelijk alternatief voor de auto. Ook samenwerken lukt niet. Probeer ’s morgens maar eens een (gratis) parkeerplaats te vinden in de onmiddellijke omgeving van een bus- of treinstation. Noppes en frustratie alom.

30 procent van de omzet in 30 dagen

Terug naar koning auto. Die is zo populair omdat hij aanzien afdwingt bij buren en vrienden, of afgunst opwekt. Beide zijn mogelijk. Wat dit laatste betreft: medelijden krijg je gratis, nijd moet je verdienen.

Over verdienen gesproken. Brussel is zowel een kijk- als koopsalon. Sterker nog, in 30 dagen realiseren de merken zo’n 30 procent van hun jaaromzet. Wie goed verkoopt op het salon, gaat een goed jaar tegemoet. Een merk dat slecht verkoopt, staat een kwakkeljaar te wachten. Wat catastrofale gevolgen kan hebben. Want op uitzondering van de Duitse luxemerken verkeren de meeste autoconstructeurs in financiële moeilijkheden. Aan de ene kant vergen onderzoek en ontwikkeling van nieuwe technologieën en toepassingen enorme investeringen die zelfs de financiële mogelijkheden van grote merken overstijgen en hen tot allianties dwingt – kijk naar Mercedes-Benz en Renault of naar BMW en Toyota. Aan de andere kant vormt Europa het strijdtoneel van een ongenadige concurrentieslag tussen de merken, waardoor de winstmarges een historisch dieptepunt hebben bereikt.

Een aantal merken draait al enkele jaren met verlies en zakt almaar dieper weg, omdat nu ook de autoverkoop in Rusland met ruim een kwart is teruggelopen. De autogroep Fiat overleeft dankzij zij de financiële kunstgrepen van zijn voorzitter Sergio Marchionne, die een betere bankier is dan autobouwer. Niemand die nog geloof hecht aan zijn beloftes, ook zijn medewerkers en dealers niet.

De kleine garagist moet kapot

Aan de vooravond van een autosalon kunnen we niet omheen de ronduit dramatische situatie waarin een groot aantal dealers verkeert. Sprake is van vier op de tien, mogelijk zijn het er meer. Door de tegenvallende verkoop en historisch lage marges kunnen die niet langer de torenhoge personeels- en investeringskosten opbrengen en balanceren zij op de rand van de financiële afgrond. De invoerders helpen soms wel, soms niet. Soms komt het een importeur goed uit dat een kleine dealer de deuren sluit. Schaalvergroting is sowieso hét ordewoord voor de toekomst en welk klein familiebedrijf kan of is bereid om acht of tien miljoen te investeren in een sector in volle transitie die in verhouding weinig winst genereert? De echte waarheid is dat er voor de kleine garagist geen toekomst meer is, tenzij hij resoluut kiest voor specialisatie. Maar dan nog. De automerken brengen zelf sportieve versies van hun succesmodellen op de markt, wat maakt dat het actieterrein van de gespecialiseerde tuningbedrijven almaar kleiner wordt.

Schaalvergroting is nodig om te kunnen overleven, maar leidt tot een verschraling van het garageaanbod en gaat ten koste van de dienstverlening aan de klant, aan u en mij dus. Met je auto op onderhoud gaan of banden wisselen, betekent een vakantiedag inzetten.

Science fiction wordt realiteit

Zien we de toekomst somber in? Ja en neen. Positief is dat zelfs de grote volumemerken nu maatwerk afleveren. Het aantal modelvarianten is niet meer bij te houden, en nog ontdekken merken elke dag nieuwe niches. Of wat te denken van een vierdeurs coupé met vierwielaandrijving? Of van een hybride terreinwagen met een wit lederen bekleding die 300 km/u snel is?

Positief is ook dat een luxueuze uitrusting niet langer exclusief is voorbehouden aan de dure topmodellen. Zo is de nieuwe Opel Corsa leverbaar met een verwarmd stuurwiel. Sowieso is een uitgebreid en up-to-date infotainmentaanbod vandaag een must om jonge mensen te kunnen bekoren. Wie de berichtgeving over de technologiebeurs CES in Las Vegas een beetje heeft gevolgd, kan niet anders dan besluiten dat de auto in snel tempo evolueert naar een autonoom rijdend mobiel kantoor, dat zelf zijn weg én parkeerplaats zoekt. De tijd is niet meer zo veraf dat de mogelijkheden van onze smartphone de keuze van onze auto zullen bepalen. Van rijplezier zal dan nog weinig sprake zijn. In ruil zullen we tijdens het rijden online met de buitenwereld verbonden zijn, zullen innovatieve rijhulpsystemen files en botsingen voorkomen en zal de lucht niet langer verpest worden door schadelijke uitlaatgassen. Wat vandaag science fiction lijkt, is over 15 à 20 jaar dagelijkse kost.

Roestvrij staal zal vervangen zijn door lichtgewicht metalen en kunststof, automobielen zullen compacter en extreem flexibel zijn en zullen tijdens het rijden worden opgeladen via inductie – via een stroomkabel in het wegdek. En automekaniekers zullen vervangen zijn door elektromekaniekers, autoverkopers zullen hun job hebben verloren aan het internet, dat alles sneller en beter kan in de ogen van de believers.

Naar alle waarschijnlijkheid zullen ook enkele automerken de transitie van automobiel naar elektromobiel en van rijplezier naar gereden worden, niet overleven. Sectorvreemde merken zullen hun plaats innemen en Tesla zal een dochterbedrijf zijn geworden van een kapitaalkrachtige internetonderneming.

Koopjes doen

Kijk- én koopsalon. Jawel. Als het waar is dat de automerken de komende 30 dagen 30 procent van hun omzet (moeten) maken, dan mogen kandidaat-kopers zich verwachten aan een ware prijzenslag. Extra kortingen, extra uitrustingspakket en extra lage intresten op autoleningen moeten hen over de streep halen. Sommige merken bieden naast uitzonderlijke saloncondities ook nog eens een autolening met 0 procent intrest aan. De stormloop naar de Heizel kan beginnen.

Of dat ook de doorbraak van de elektrische auto betekent? De harde waarheid is dat elektromobiliteit in ons land geen prioriteit is, niet voor de overheid, niet voor de autoconstructeurs en providers, en ook niet voor u en mij. Waarom een dure E-auto of plug-in hybride kopen zonder dat er een aangepaste laadinfrastructuur voorhanden is en zonder dat de overheid een steun in de rug geeft in de vorm van fiscale voordelen en/of een voorkeursbehandeling in het verkeer in de vorm van (gratis) parkeerplaatsen die voorzien zijn van laadpalen. Waarom E-auto’s geen gebruik laten maken van de busbanen? Buitenlandse voorbeelden bewijzen dat het kan. Het autosalon is een aangewezen moment om ook daar even bij stil te staan.