Weinig merken hebben meer autogeschiedenis geschreven en roepen meer emotie op dan Alfa Romeo. Het Italiaanse automerk stond decennialang symbool voor sportiviteit, moderne technologie en tijdloze elegantie, daar is bitter weinig van overgebleven. Met de Tonale hoopt Alfa-topman Jean-Philippe Imparato op een verrijzenis.
Eindelijk opnieuw licht aan het einde van de tunnel. Nadat de Giulia in 2015 en Stelvio in 2017 al de goede richting uitgingen, behoorde de Alfa Tonale tot de blikvangers op het Autosalon van Genève 2019. Maar zoals vaak het geval bij Alfa ging het veelbelovend studiemodel niet in serieproductie, tenminste niet meteen.
Goede eerste indruk van een veelbelovend project
Met drie jaar vertraging nodigde de nieuwe Alfa-topman Jean-Philippe Imparato vorige maand uit naar Como, geboorteplaats van voluit Alessandro Giuseppe Antonio Anastasio Volta. De Italiaanse graaf en natuurkundige schreef in 1800 geschiedenis met de creatie van de voltaïsche cel, beter bekend als de elektrische batterij.
Op het programma een eerste kennismaking met de Alfa Tonale in het heuvelachtige hinterland van Como – in slechte weeromstandigheden, donder en bliksem inbegrepen. Het idyllische meer lag er een beetje troosteloos bij, geen ideale coulisse dus voor een eerste date met de Tonale die Alfa uit zijn as moet doen verrijzen.
De eerste indruk liet niettemin het beste verhopen. De Tonale is de kleinere broer van de Stelvio, maar nog eleganter en verleidelijker. Een lust voor het oog, perfecte verhoudingen en hoewel compact van buiten biedt de nieuwkomer binnenin behoorlijk veel plaats. Het dasboard bekoort door zijn klassiek design, de startknop zit links onderaan op het stuurwiel. Twee schermen houden de bestuurder bij de les, het grote centrale scherm is onderaan voorzien van een reeks knoppen voor het bedienen van essentiële functies, wat het gebruiksgemak ten goede komt. De gebruikte materialen en afwerking maken een overtuigende indruk, de sportzetels geven een uitstekende ondersteuning aan het lichaam.
Ondankbare omstandigheden
So far, so good. In en om Como autorijden is geen pretje, stapvoets verkeer en smalle, overvolle wegen maken het onmogelijk om de Tonale de sporen te geven en zijn limieten op te zoeken. De rijimpressie blijft derhalve beneden de hoge verwachtingen, wat er wellicht ook mee te maken heeft dat de Tonale op het platform staat van de Jeep Compass. Alfa-ingenieurs hebben weliswaar gesleuteld aan de afstelling en ophanging, maar qua rijdynamiek haalt de Tonale niet het niveau van de Giulia en Stelvio. Maar ik wil de nieuwkomer graag een tweede kans geven, in omstandigheden die hem en mij beter liggen.
De Tonale is voorlopig enkel beschikbaar als hybrid en plug-in hybride, een volledig elektrische versie is niet gepland. De plug-in hybride combineert een 1.5 liter Multi-Air benzinemotor voorin met een elektromotor die de achterwielen aandrijft en beschikt over een elektrisch rijbereik van 60 kilometer en trekt op in 6,2 seconden van 0 tot 100 km/u. De andere versies zijn 48 Volt-hybrides met een 1.6 liter benzinemotor en dubbele koppelingsautomaat met een extra koppeling tussen de benzine- en elektromotor wat een verbruikswinst moet opleveren. Hoe klein of groot die is, hebben ik niet kunnen vaststellen. Alfa vermeldt een gemiddeld verbruik van 5,7 en 6,3 l/100 km, de CO2-uitstoot varieert van 130 tot 144 g/km.
Lees verder onder de foto’s
De nieuwkomer beschikt vanzelfsprekend over de modernste assistentie- en infotainmentsystemen en is volledig connected. De Tonale is bovendien het eerste model ter wereld met een NFT-certificaat (Non-Fungible-Token), gebaseerd op het concept van een ‘blockchain-kaart’. Dat is een vertrouwelijk register van de belangrijkste fasen in het leven van een individueel voertuig.
Met toestemming van de klant registreert NFT de gegevens van het voertuig en levert een certificaat af dat garandeert dat de auto goed is onderhouden, wat een gunstig effect heeft op de restwaarde.
De Tonale is overigens het eerste model van de Stellantis-groep met een 5-jaar garantie. Een initiatief dat voor eens en altijd komaf moet maken met het kwalijke imago van Alfa inzake betrouwbarheid.
Volgens Alfa-topman Imparato moet de Tonale in eerste instantie voor stabiliteit én winst zorgen. Dat kan enkel door een goed figuur te slaan in het segment van de compacte crossovers en SUV-modellen dat nog altijd groeit maar waar een ongenadige concurrentiestrijd woedt. De Tonale focust op een jong en dynamisch publiek waarvan is geweten dat het openstaat voor verandering en vernieuwing en oog heeft voor attractief en emotioneel design. Alvast wat dat laatste betreft, scoort de Tonale zeer goed.
Lees verder onder de foto
Boeiend verhaal over vallen en opstaan
Voor eens en altijd: Alfa Romeo won al autoraces voor er ook maar sprake was van Ferrari. Nog minder bekend is dat het roemrijke automerk in 1910 is ontstaan uit de restanten van het Italiaanse bijhuis van het Franse automerk Darracq.
Alfa is weliswaar de eerste letter van het Romeinse alfabet maar in feite verwijst het letterwoord naar de regio Lombardije, waar de autofabriek was gevestigd. Het tweede letterwoord refereert aan Nicola Romeo, een Italiaanse industrieel die legervliegtuigmotoren en spoorwegmateriaal bouwde. Na de Eerste Wereldoorlog veranderde hij het geweer van schouder en zich ging toeleggen op de productie van exclusieve sportwagens. Voor naambekendheid zorgden de sportieve successen van het eigen raceteam onder aanvoering van de jonge autopiloot Enzo Ferrari. Uit die pionierstijd dateren de legendarische Alfa-modellen P2 en Tipo B die nu een fortuin waard zijn.
Alfa wordt genationaliseerd
In de nasleep van de beurscrash van 1929 raakte Alfa Romeo in zware financiële moeilijkheden. Om een sociaal bloedbad te voorkomen, werd het automerk in 1933 overgenomen door de staatsholding IRI die belast was met de industriële heropbouw van Italië.
1950 vormt een kantelmoment in de geschiedenis van het merk. De directie verlegt de focus van de racerij naar de serieproductie van sportieve en goedkopere sedans en coupés. Nog datzelfde jaar rolt de Alfa 1900 van de band, in 1954 krijgt die het gezelschap van de Giulietta. Vanaf midden de jaren 50 gaat Alfa samenwerken met bekende Italiaanse designers à la Bertone, Pininfarina en Zagato. In 1960 opent Alfa in Arese een nieuwe fabriek waar in de daaropvolgende decennia iconische modellen zoals de nieuwe Giulia, Spider Duetto, 33 Stradale, Montreal, Alfasud, Alfa 6 en Alfa 75 van de band rollen.
Fiat misbruikt de renommee van Alfa
Vanaf de jaren 80 begint de Alfa-motor te sputteren, nieuwe modellen blijven uit of slaan niet aan, de schulden stapelen zich op. In 1986 vindt de regering in Rome dat het welletjes is geweest en zet Alfa Romeo in de vitrine. Ford is bereid veel geld op tafel te leggen maar de deal gaat niet door, onder zware druk van de schatrijke ondernemersfamilie Agnelli. Die is eigenaar van Fiat en van tientallen andere grote en kleine Italiaanse bedrijven in diverse sectoren en wil wat graag Alfa inlijven.
De overname door Fiat behoedt het roemrijke merk voor een nakend faillissement, maar meer ook niet. Fiat misbruikt de renommee van Alfa om zijn eigen blazoen op te poetsen. De nieuwe Alfa-modellen maken (verplicht) gebruik van een Fiat-chassis en veranderen in een voorwielaangedreven auto en raken daardoor hun karakter en sportieve rijeigenschappen kwijt.
In 1997 laait de hoop voor even op als de Alfa 156 wordt verkozen tot Auto van het Jaar. De sierlijke vierdeurs ziet eruit als een coupé en draagt de signatuur van Alfa-designer Walter de Silva. Die verkast korte tijd nadien naar Volkswagen, het begin van een exodus van Italiaanse managers en ingenieurs richting Duitsland. Zij kunnen zich niet terugvinden in de strategische keuzes van de nieuwe Fiat-topman Sergio Marchionne, een Canadese bankier met Italiaanse roots. Die heeft carte blanche van de Agnelli’s om de verlieslatende autodivisie te saneren, een opdracht die hem op het lijf is geschreven.
Als eerste daad sluit hij een aantal fabrieken en decimeert het budget voor de ontwikkeling van nieuwe modellen en innovatieve technologie. Dat zal de Italiaanse autogroep – in 2009 gefusioneerd met het Amerikaanse Chrysler – zuur opbreken. Omdat FCA (FiatChryslerAutomobiles) weinig nieuwe modellen uitbrengt, kan het niet profiteren van de SUV-boom én mist het ook de elektrische trein waardoor het niet langer kan concurreren met de Franse, Duitse en Aziatische volumemerken.
Lees verder onder de foto
PSA en FCA bundelen de krachten
De Italiaans/Amerikaanse autogroep verwordt tot een reus op lemen voeten. Om te kunnen overleven, is FCA al enkele jaren op zoek naar een partner, eerst onder aanvoering van Marchionne en na diens plotse overlijden in 2018 onder leiding van FCA-voorzitter John Elkann (44). De kleinzoon van pater familias Gianni Agnelli vertegenwoordigt sinds diens het overlijden in 2003 de belangen van de familie binnen FCA. Het is ook Elkann die de alliantie met het Franse PSA (Citroën-DS-Peugeot-Opel) in goede banen heeft geleid en ermee instemt dat de operationele leiding van Stellantis in handen komt van Carlos Tavares. Die heeft de Franse autogroep PSA in geen tijd heeft gerevitaliseerd en en passant ook Opel van de ondergang gered.
Van Tavares wordt verwacht dat hij uiteenlopende bedrijfsculturen uit twee werelddelen met elkaar verzoent en alle neuzen in dezelfde richting krijgt. Een fusie heeft maar kans op slagen als verregaande synergiën ertoe leiden dat de kosten drastisch zinken. Concreet houdt dat in dat alle merken maximaal gebruikmaken van dezelfde technologieën, dezelfde platformen en dezelfde onderdelen, ten koste van hun eigenheid.
Stand vandaag lijkt Tavares goed op weg om ook van Stellantis een succesverhaal te maken. Alvast de bedrijfsresultaten zijn uitstekend en voorlopig blijft iedereen braaf in de pas lopen. Dat heeft ermee te maken dat hij duidelijke en ambitieuze targets vooropstelt en bereid is daar mensen en middelen voor vrij te maken. In het geval van Alfa Romeo heeft hij één van zijn beste managers naar Turijn gestuurd. Jean-Philippe Imparato (54) is een oudgediende van PSA die onder andere Peugeot terug op de rails heeft gezet. De Fransman kent de internationale autowereld als zijn broekzak, bezit een groot retorisch talent en kan als geen ander mensen begeesteren en motiveren. Hij maakt er geen geheim van dat de financiering van vijf nieuwe modellen voor de komende vijf jaar rond is. Als iemand Alfa kan revitaliseren dan Imparato.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier