Australië heeft federale parlementsverkiezingen gehouden. De centrumlinkse Anthony Albanese van Labor neemt het roer over van de centrumrechtse Scott Morrison na een historisch zwakke score van beide mainstreampartijen. Onafhankelijke kandidaten en de groenen bepaalden het eindresultaat.
De 59-jarige Anthony Albanese heeft maandag in sneltempo de eed als nieuwe Australische premier afgelegd. Hij moet namelijk naar een top van de Quad in Tokio waar hij Joe Biden, Fumio Kishida en Narendra Modi zal ontmoeten – de Quad staat voor een defensiesamenwerking tussen Japan, de Verenigde Staten, India en Australië.
De sociaaldemocraten van Labor Party nemen voor het eerst sinds 2013 het roer opnieuw in handen. Klimaatverandering, vrouwenrechten en integriteit zullen sterk in het regeringsprogramma moeten doorwegen.
Carrièrepolitieker Anthony Albanese verwijst graag naar zijn simpele komaf als lid van de werkende klasse. Hij neemt een economie over met de hoogste prijsstijgingen sinds juni 2001, maar met een erg lage werkloosheid. Hij heeft beloofd om de lonen te verhogen en de sociale zekerheid te verbeteren.
Daarnaast heeft hij ook aangekondigd meer actie te ondernemen tegen klimaatverandering. Australië is de grootste exporteur van fossiele brandstoffen wereldwijd na Soedi-Arabië en Rusland. Gemeten aan het aandeel van steenkool in het Australisch portfolio is zijn footprint misschien zelfs zwaarder dan die van de Golfstaat, schrijft columnist David Fickling van Bloomberg. ‘Samen kunnen we de klimaatoorlogen beëindigen. Samen kunnen we van deze gelegenheid gebruikmaken om een supermacht van hernieuwbare energie te worden’, zei Albanese tijdens zijn overwinningspeech.
Australië kan een supermacht van hernieuwbare energie worden.
De sociaaldemocraten halen 72 zetels binnen. Dat is wel niet genoeg voor een absolute meerderheid in het parlement met 151 zetels, maar alle resultaten zijn nog niet binnen. Labor heeft ook maar 32,8 procent van de directe lijststemmen, een historisch zwak resultaat. De conservatieven van uittredend premier Scott Morrison deden het echter nog slechter en konden slechts 54 zetels binnenhalen. Naast gender issues en klimaatverandering deden het onpopulaire covidbeleid (en de stunt met tennisster Novak Djokovic) en historisch hoge inflatie de rest.
Een historisch sterk resultaat van onafhankelijke, meestal vrouwelijke kandidaten in de grootste steden Sydney, Melbourne en Perth maakten het grootste verschil. 10,5 procent van de stemmen ging naar een losse bundeling van vooral vrouwelijke kandidaten. Dat zijn de blauwgroene teal-onafhankelijken; geen partij, maar een groepering die gefinancierd wordt via het activistenplatform Climate 200 en campagne voerden tegen klimaatverandering, corruptie en een sterke klemtoon op vrouwenrechten leggen. Teal betekent letterlijk blauwgroen in het Engels, maar is dus geen naam van een politieke partij. Ze wonnen vooral zetels in voormalige conservatieve kiesbastions. Ook de groenen van The Greens deden het met een historische 11,8 procent erg goed.
De Australische politiek is in de afgelopen jaren geplaagd geweest door een aantal gevallen van grensoverschrijdend gedrag en zelfs verkrachting. De regering van Scott Morrison reageerde erg laat en met weinig daadkracht.
In 2018 trad Julia Banks uit de Liberal Party, de conservatieve partij van Morrison, omwille van ‘culturele en gendervooroordelen, pesterij en intimidatie’ van haar partij en de oppositie. In 2019 zeiden enkele prominente leden van de partij niet opnieuw op te komen omwille van seksisme en vrouwenhaat. In februari van dat jaar excuseerde Morrison zich in naam van de regering bij een parlementair medewerker voor een verkrachting in het parlementsgebouw.
Australië is de grootste exporteur van fossiele brandstoffen wereldwijd na Soedi-Arabië en Rusland.
De Australische Commissie voor de Mensenrechten vond dat één op de drie werknemers van het Australische parlement seksueel lastig waren gevallen. Minstens vijftig procent van de medewerkers getuigden dat we op zijn minst één incident van pesterij, seksuele intimidatie of beiden of zelfs een poging tot aanranding hadden meegemaakt, bericht persagentschap Nikkei Asia.
Seksuele intimidatie is slechts een van de problemen. Australië staat pas op de vijftigste plaats op de Global Gender Gap Index van het Wereld Economisch Forum. In 2013 stond Australië nog op plaats 24, dus op het einde van vorige Laborregering.
Australië staat pas op de vijftigste plaats op de Global Gender Gap Index van het Wereld Economisch Forum.
Een ander heet hangijzer tijdens de campagne was de relatie met China. Volgens analisten gaat Australië onder Albanese niet veel aan zijn koers tegenover China veranderen. Het Chinese veiligheidspact met de Salomonseilanden werd tijdens de campagne vooral als een mislukking van de Morrisonregering gezien. De erg assertieve rethoriek van Morrison zorgde voor de nodige deining, maar daar komt dus waarschijnlijk relatief weinig verandering in. Niet toevallig is Albanese met de nieuwe minister van Buitenlandse Zaken Michelle Wong onderweg naar Tokio.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
