Acht Vlaamse steden engageren zich om tegen 2050 hun volledige grondgebied zonder aardgas of stookolie te verwarmen, maar wel met hernieuwbare warmte via bijvoorbeeld warmtepompen of warmtenetten.
Ze scharen zich daarmee achter een initiatief van Bond Beter Leefmilieu, dat het initiatief woensdag heeft bekendgemaakt. Het gaat om de steden en gemeenten Beersel, Brugge, Gent, Kortrijk, Leuven, Mechelen, Oostende en Turnhout. Tegelijk pleiten de steden voor een ambitieuzer warmtebeleid op Vlaams niveau.
‘Meer dan 90 procent van de Vlaamse woningen wordt vandaag verwarmd met aardgas of stookolie’, zegt Benjamin Clarysse, beleids- en projectcoördinator bij Bond Beter Leefmilieu. ‘Maar om een leefbaar klimaat te houden, mogen we in 2050 geen C02 meer uitstoten. Jaarlijks zullen 100.000 huishoudens moeten overschakelen op hernieuwbare warmte. Een titanenklus.’
Het Vlaams beleid bevat vandaag al verschillende kapstokken om het warmtebeleid te vergroenen, zoals renteloze leningen en een subsidiestelsel voor renovaties, warmtenetten en warmtepompen. Recent kwam daar ook nog het ‘Netwerk Klimaat’ bij, dat gemeenten ondersteunt bij de uitrol van hun warmtenet. ‘Maar bijkomende ondersteuning en gecoördineerde actie op Vlaams niveau zijn noodzakelijk om de klimaatdoelen te halen en alle Vlaamse steden en gemeenten te verwarmen met 100 procent hernieuwbare energie’, zegt Gents klimaatschepen Tine Heyse (Groen).
De acht steden doen nu ook al inspanningen rond duurzame warmte. Zo worden er op het Janseniushof in Leuven 200 appartementen verwarmd via geothermie. Geothermie is een techniek waarbij warmte uit de ondergrond gehaald wordt. Ook op de toekomstige Hertogensite in Leuven zullen 500 woningen en appartementen gebruik maken van geothermie. Projecten rond aquathermie, waarbij warmte uit water getrokken wordt, staan in de steigers.
‘Maar we botsen nog op een aantal problemen bij de uitwerking van die duurzame projecten’, zegt Leuvens schepen van duurzaamheid en klimaat David Dessers (Groen). ‘Elektriciteit wordt bijvoorbeeld in zijn geheel zwaarder belast dan gas. Het is dan niet onlogisch dat een projectontwikkelaar teruggrijpt naar de fossiele brandstof gas. Volgens ons zou die fiscale regeling beter moeten worden afgestemd, zodat duurzame warmtebronnen aantrekkelijker worden. Daarbij is het natuurlijk belangrijk dat de Vlaamse overheid steunmaatregelen voorziet voor wie getroffen wordt door een nieuwe fiscale regeling.’
Daarnaast wil Dessers bijvoorbeeld ook dat er meer geïnvesteerd wordt in de lokale Energy Communities, en dat er een strategie op Vlaams niveau komt voor duurzame warmte. ‘Dat zijn allemaal redenen waarom we ons hebben aangesloten bij het initiatief van Bond Beter Leefmilieu.’
Bond Beter Leefmilieu roept Vlaanderen daarom op om het voorbeeld van de acht steden en gemeenten te volgen, en om een tand bij te steken inzake groene warmte. ‘Vlaanderen moet ook haar slagkracht inzetten om voldoende sociaal-flankerende maatregelen te voorzien. Enkel dan wordt afscheid nemen van stookolie en aardgas haalbaar voor iedereen’, besluit Clarysse.