Aantal Belgische coronadoden is geen exacte wetenschap

20 procent van de Belgische covid-19-overlijdens is buiten de ziekenhuizen vastgesteld. Bij die overlijdens werd geen labotest gebruikt om de besmetting met het virus vast te stellen, de besmetting wordt alleen ‘vermoed’. Hoe zit dat dan?

‘In tegenstelling tot Nederland, Frankrijk en Italië, rapporteert België inderdaad ook cijfers van vermoedelijke covid-19-sterftes’, zegt viroloog Steven Van Gucht. ‘Dat gaat over sterftegevallen buiten het hospitaal. In Engelse termen noemen we dat de community deaths, mensen die sterven in de gemeenschap.’

Het aantal sterfgevallen dat te wijten is aan covid-19, is dus niet exact bekend?

Van Gucht: ‘Klopt. Bij die overlijdens buiten het hospitaal gaat het meestal om erg fragiele en oude mensen. Vaak willen ze zelfs niet meer naar het ziekenhuis gaan, en ze overlijden doorgaans snel. Het vermoeden dat ze besmet waren met het coronavirus, is gebaseerd op contactgeschiedenis en symptomen.

Meestal zijn er in een woon-zorgcentrum een paar mensen getest. Je weet dan: het virus zit er. Als er sterfgevallen zijn die contact hebben gehad met mensen die positief hebben getest, wordt het vermoeden groter. Die gevallen worden dan meegeteld. Weliswaar onder de categorie vermoedelijk.’

Hoe zeker bent u van dat vermoeden?

Van Gucht: ‘Daar durf ik geen percentage op te plakken, maar we willen zo volledig mogelijk alles in beeld brengen. Achteraf kun je de analyses verfijnen. Zo’n 20 procent van de sterfgevallen is vermoedelijk te wijten aan covid-19. Maar als ik kijk naar de meer recentere gegevens, zou dat kunnen oplopen tot 30 procent.’

Waarom worden die vermoedelijke covid-19-sterftes nu al toegevoegd aan de officiële cijfers?

Van Gucht: ‘Je kunt heel restrictief zijn en alleen sterftegevallen die in de ziekenhuizen meetellen. Maar dat zou niet volledig zijn. Ik denk dat dit correcter is. Je moet een compleet beeld hebben van de impact van zo’n epidemie.’

Worden de mensen die ‘vermoedelijk’ aan corona overleden zijn op een latere datum nog getest?

Van Gucht: ‘Ik denk van niet. In de toekomst zullen er wel meer en meer mensen getest worden. Een deel van de overlijdens die we nu vermoedelijk noemen, zullen dan wellicht wel bevestigde gevallen worden.’