Met het debatproject ‘Het grote gelijk‘ wil Knack u uit uw filterbubbel helpen. Maar slagen opiniemakers er zelf in om verder te kijken dan hun eigen gelijk? En hoe beoordelen zij de staat van het publieke debat in Vlaanderen? We vroegen het aan vijf vooraanstaande stemmen.
Pieter Bauwens
Hoofdredacteur van Doorbraak.be
‘Ik word kribbig als ik politici hun tegenstanders wij-zij- denken hoor verwijten. Dat is namelijk waar politiek om gaat: wij denken anders dan zij. De N-VA probeert het anders te doen dan de anderen. Terwijl iedereen klakkeloos meegaat in de hype van de klimaatspijbelaars, neemt zij daar afstand van. Het is ook een jonge partij die haar plaats nog wat moet zoeken. Groen heeft dat ook een beetje, die partij durft ook al eens tegen de mainstream in te gaan. Kristof Calvo is eigenlijk de Theo Francken van die partij.
Francken gaat af en toe wel te ver, dat geeft hij ook zelf toe. Hij is impulsief. Maar met elke tweet die hij stuurt, haalt hij de media. Waarom zou hij het dan niet doen? De samenleving gaat echt niet om zeep door de tweets van Theo Francken. Politiek draait rond polariseren. Francken heeft vorig jaar een heel interessant boek geschreven, waarin hij een inkijk geeft in het beleid en de ideeën waar hij voor staat.
Wij-zij-denken: dat is net waar politiek om gaat.
Ik wil niet de Calimero uithangen, maar zijn boek heeft in de media heel weinig aandacht gekregen (Doorbraak was de uitgever van Franckens boek Continent zonder grens, nvdr). Journalisten hebben het blijkbaar zelf ook liever over tweetjes en scherpe quotes.’
Uitgebreide versies van deze interviews vindt u op Knack.be/Gelijk
Tot en met 10 april kunt u op onze website en op die van onze partners zeven ja-neevragen invullen.
Is de slinger van #MeToo doorgeslagen? Is de islam verenigbaar met de westerse waarden? Zijn we te onverdraagzaam tegenover migranten? Werkt de politiek in België? Moet autorijden fors ontmoedigd worden? Verwaarloost ons onderwijs de slimste leerlingen? En bent u bereid om veel comfort in te boeten om het klimaat te redden?
Wij koppelen u aan uw tegenpool, en u kunt met hem of haar in gesprek gaan. Op 4 mei vieren we samen het meningsverschil. Meer op Knack.be/hetgrotegelijk
Chams Eddine Zaougui
Arabist en auteur van Dictators
‘Op de duur heeft iedereen oogkleppen op. Maar politici hebben net als alle influencers – opiniemakers, schrijvers maar ook bijvoorbeeld zangers – de verantwoordelijkheid om naar hun tegenstanders te blijven luisteren en zorgvuldig hun argumenten te verwoorden. Ze mogen hen zeker niet als vijanden zien, ook al is dat verleidelijk. Af en toe vraag ik me af of politici geloven wat ze zelf zeggen, en het niet bonter, scherper of zelfs ranziger formuleren vanuit de kille calculatie dat ze daarmee hun achterban aan zich binden.
‘De democratie is er deels om de verdeeldheid in de samenleving tot uiting te brengen, maar de democratie is ook een poging om boven de verdeeldheid uit te stijgen.
Geloven politici zelf wel wat ze zeggen?
Ik verwacht niet dat onze politici zich allemaal als Mahatma Gandhi gedragen, maar ze moeten blijven praten en marchanderen met elkaar tot ze een compromis hebben gevonden. Ze moeten op een bepaald moment echt uit de loopgraven komen.’
Pieter Bauwens
Hoofdredacteur van Doorbraak.be
‘Ik word kribbig als ik politici hun tegenstanders wij-zij- denken hoor verwijten. Dat is namelijk waar politiek om gaat: wij denken anders dan zij. De N-VA probeert het anders te doen dan de anderen. Terwijl iedereen klakkeloos meegaat in de hype van de klimaatspijbelaars, neemt zij daar afstand van. Het is ook een jonge partij die haar plaats nog wat moet zoeken. Groen heeft dat ook een beetje, die partij durft ook al eens tegen de mainstream in te gaan. Kristof Calvo is eigenlijk de Theo Francken van die partij.
Francken gaat af en toe wel te ver, dat geeft hij ook zelf toe. Hij is impulsief. Maar met elke tweet die hij stuurt, haalt hij de media. Waarom zou hij het dan niet doen? De samenleving gaat echt niet om zeep door de tweets van Theo Francken. Politiek draait rond polariseren. Francken heeft vorig jaar een heel interessant boek geschreven, waarin hij een inkijk geeft in het beleid en de ideeën waar hij voor staat.
Wij-zij-denken: dat is net waar politiek om gaat.
Ik wil niet de Calimero uithangen, maar zijn boek heeft in de media heel weinig aandacht gekregen (Doorbraak was de uitgever van Franckens boek Continent zonder grens, nvdr). Journalisten hebben het blijkbaar zelf ook liever over tweetjes en scherpe quotes.’
Chams Eddine Zaougui
Arabist en auteur van Dictators
Chams Eddine Zaougui
Arabist en auteur van Dictators
Tom Naegels
Auteur en ex-ombudsman van De Standaard
‘Ik begrijp de bezorgdheid over filterbubbels totaal niet. Dat we ons door sociale media vandaag veel meer zouden terugtrekken onder gelijkgezinden en niet meer met andere meningen geconfronteerd zouden worden, is volgens mij aantoonbaar onzin. Het is net omgekeerd.
Vroeger was de kans klein dat je in contact kwam met iemand die echt heel anders dacht dan jij. Je kwam die mensen simpelweg niet tegen. En als je ze tegenkwam, vermeed je om in discussie te gaan – daar kwam toch maar ruzie van. Nu kan iedereen altijd een robbertje gaan vechten met zijn tegenstanders op Twitter en Facebook.
We horen daarom veel vaker dan vroeger mensen met een andere mening, en eigenlijk is dat vooral stresserend en bij momenten zelfs slopend.
We moeten net minder met elkaar in debat gaan.
Het was vroeger veel rustiger. We moeten misschien wel gewoon mínder met elkaar in debat gaan, en elkaar wat meer met rust laten.’
Chams Eddine Zaougui
Arabist en auteur van Dictators
‘Op de duur heeft iedereen oogkleppen op. Maar politici hebben net als alle influencers – opiniemakers, schrijvers maar ook bijvoorbeeld zangers – de verantwoordelijkheid om naar hun tegenstanders te blijven luisteren en zorgvuldig hun argumenten te verwoorden. Ze mogen hen zeker niet als vijanden zien, ook al is dat verleidelijk. Af en toe vraag ik me af of politici geloven wat ze zelf zeggen, en het niet bonter, scherper of zelfs ranziger formuleren vanuit de kille calculatie dat ze daarmee hun achterban aan zich binden.
‘De democratie is er deels om de verdeeldheid in de samenleving tot uiting te brengen, maar de democratie is ook een poging om boven de verdeeldheid uit te stijgen.
Geloven politici zelf wel wat ze zeggen?
Ik verwacht niet dat onze politici zich allemaal als Mahatma Gandhi gedragen, maar ze moeten blijven praten en marchanderen met elkaar tot ze een compromis hebben gevonden. Ze moeten op een bepaald moment echt uit de loopgraven komen.’
Pieter Bauwens
Hoofdredacteur van Doorbraak.be
‘Ik word kribbig als ik politici hun tegenstanders wij-zij- denken hoor verwijten. Dat is namelijk waar politiek om gaat: wij denken anders dan zij. De N-VA probeert het anders te doen dan de anderen. Terwijl iedereen klakkeloos meegaat in de hype van de klimaatspijbelaars, neemt zij daar afstand van. Het is ook een jonge partij die haar plaats nog wat moet zoeken. Groen heeft dat ook een beetje, die partij durft ook al eens tegen de mainstream in te gaan. Kristof Calvo is eigenlijk de Theo Francken van die partij.
Francken gaat af en toe wel te ver, dat geeft hij ook zelf toe. Hij is impulsief. Maar met elke tweet die hij stuurt, haalt hij de media. Waarom zou hij het dan niet doen? De samenleving gaat echt niet om zeep door de tweets van Theo Francken. Politiek draait rond polariseren. Francken heeft vorig jaar een heel interessant boek geschreven, waarin hij een inkijk geeft in het beleid en de ideeën waar hij voor staat.
Wij-zij-denken: dat is net waar politiek om gaat.
Ik wil niet de Calimero uithangen, maar zijn boek heeft in de media heel weinig aandacht gekregen (Doorbraak was de uitgever van Franckens boek Continent zonder grens, nvdr). Journalisten hebben het blijkbaar zelf ook liever over tweetjes en scherpe quotes.’
Tom Naegels
Auteur en ex-ombudsman van De Standaard
Tom Naegels
Auteur en ex-ombudsman van De Standaard
Mark Elchardus
Socioloog en columnist van De Morgen
‘Ik ben een groot voorstander van harde debatten, op voorwaarde dat ze correct verlopen. Ik maak me dus enkel zorgen over polarisering wanneer dat ervoor zorgt dat zoiets niet meer lukt, en wanneer de gemeenschappelijke grond dreigt te verdwijnen. Het gaat er dan om een aantal essentiële debatregels te respecteren, zoals niet op de man spelen en geen karaktermoorden plegen. Maar misschien nog belangrijker zijn gedeelde opvattingen over wat evidentie of, met een iets meer breedsprakig woord, waarheid is. Wat voor argumenten aanvaarden we als bewijs voor een stelling? Als we daarover niet minstens vanuit hetzelfde kader denken, zijn we uitgepraat.
‘Voorbeelden? Mensen die de westerse wetenschappen of zelfs onze beschaving niet meer aanvaarden omdat ze al te blank en al te mannelijk zijn. Dan stopt elk gesprek.
De aanvallen van Trump op media en wetenschap maken een gesprek onmogelijk.
We werden de voorbije decennia ook weer geconfronteerd met een groep gelovigen – fundamentalistische moslims in Europa, fundamentalistische christenen in de Verenigde Staten – die hun maatschappijvisie baseren op door God geopenbaarde waarheden. Als atheïst kan ik daar niet mee praten, dat heeft geen enkele zin.
De aanvallen die Donald Trump als Amerikaans president richt op media, wetenschap en andere instellingen maken een gesprek tussen zijn voor- en tegenstanders ook onmogelijk.’
Tom Naegels
Auteur en ex-ombudsman van De Standaard
‘Ik begrijp de bezorgdheid over filterbubbels totaal niet. Dat we ons door sociale media vandaag veel meer zouden terugtrekken onder gelijkgezinden en niet meer met andere meningen geconfronteerd zouden worden, is volgens mij aantoonbaar onzin. Het is net omgekeerd.
Vroeger was de kans klein dat je in contact kwam met iemand die echt heel anders dacht dan jij. Je kwam die mensen simpelweg niet tegen. En als je ze tegenkwam, vermeed je om in discussie te gaan – daar kwam toch maar ruzie van. Nu kan iedereen altijd een robbertje gaan vechten met zijn tegenstanders op Twitter en Facebook.
We horen daarom veel vaker dan vroeger mensen met een andere mening, en eigenlijk is dat vooral stresserend en bij momenten zelfs slopend.
We moeten net minder met elkaar in debat gaan.
Het was vroeger veel rustiger. We moeten misschien wel gewoon mínder met elkaar in debat gaan, en elkaar wat meer met rust laten.’
Chams Eddine Zaougui
Arabist en auteur van Dictators
‘Op de duur heeft iedereen oogkleppen op. Maar politici hebben net als alle influencers – opiniemakers, schrijvers maar ook bijvoorbeeld zangers – de verantwoordelijkheid om naar hun tegenstanders te blijven luisteren en zorgvuldig hun argumenten te verwoorden. Ze mogen hen zeker niet als vijanden zien, ook al is dat verleidelijk. Af en toe vraag ik me af of politici geloven wat ze zelf zeggen, en het niet bonter, scherper of zelfs ranziger formuleren vanuit de kille calculatie dat ze daarmee hun achterban aan zich binden.
‘De democratie is er deels om de verdeeldheid in de samenleving tot uiting te brengen, maar de democratie is ook een poging om boven de verdeeldheid uit te stijgen.
Geloven politici zelf wel wat ze zeggen?
Ik verwacht niet dat onze politici zich allemaal als Mahatma Gandhi gedragen, maar ze moeten blijven praten en marchanderen met elkaar tot ze een compromis hebben gevonden. Ze moeten op een bepaald moment echt uit de loopgraven komen.’
Pieter Bauwens
Hoofdredacteur van Doorbraak.be
‘Ik word kribbig als ik politici hun tegenstanders wij-zij- denken hoor verwijten. Dat is namelijk waar politiek om gaat: wij denken anders dan zij. De N-VA probeert het anders te doen dan de anderen. Terwijl iedereen klakkeloos meegaat in de hype van de klimaatspijbelaars, neemt zij daar afstand van. Het is ook een jonge partij die haar plaats nog wat moet zoeken. Groen heeft dat ook een beetje, die partij durft ook al eens tegen de mainstream in te gaan. Kristof Calvo is eigenlijk de Theo Francken van die partij.
Francken gaat af en toe wel te ver, dat geeft hij ook zelf toe. Hij is impulsief. Maar met elke tweet die hij stuurt, haalt hij de media. Waarom zou hij het dan niet doen? De samenleving gaat echt niet om zeep door de tweets van Theo Francken. Politiek draait rond polariseren. Francken heeft vorig jaar een heel interessant boek geschreven, waarin hij een inkijk geeft in het beleid en de ideeën waar hij voor staat.
Wij-zij-denken: dat is net waar politiek om gaat.
Ik wil niet de Calimero uithangen, maar zijn boek heeft in de media heel weinig aandacht gekregen (Doorbraak was de uitgever van Franckens boek Continent zonder grens, nvdr). Journalisten hebben het blijkbaar zelf ook liever over tweetjes en scherpe quotes.’
Mark Elchardus
Socioloog en columnist van De Morgen
Mark Elchardus
Socioloog en columnist van De Morgen
Mia Doornaert
Columnist van De Standaard
‘Rond elk debat hangt vandaag de giftige stofwolk van de sociale media. Mensen die op hun smartphone of tablet tokkelen, beseffen blijkbaar niet dat ze het altijd over en tegen andere mensen hebben. Daar gebeuren echte lynchpartijen. Eén verkeerd begrepen citaat dat iemand uit de context heeft gerukt volstaat om een blaffende meute achter iemand aan te zien gaan. En te vaak gaan werkgevers, collega’s of programmamakers daarvoor door de knieën, met alle gevolgen van dien voor de geviseerde persoon.
‘Ik ben een tijdje geleden naar Girl gaan kijken, een prachtige film die het verhaal van een transgender vertelt. Maar meteen protesteerden transgenders daartegen op sociale media. Een van de klachten was dat die rol niet door een transgender gespeeld was. Dat is al idioot, of mogen rollen van verkrachte vrouwen alleen nog maar gespeeld worden door actrices die zelf verkracht zijn?
Op sociale media gebeuren echte lynchpartijen.
Daarnaast klaagden activisten ook dat Girl niet het verhaal van dé transgender vertelt. Nee, natuurlijk niet, het is het verhaal van één persoon. Films over homoseksualiteit gaan ook niet over alle gays, en niet alle hetero’s herkennen zich uiteraard in alle heteroseksuele verhalen. In de Angelsaksische pers worden die klachten sindsdien wel telkens vermeld als het over Girl gaat. Men maakt zulke activisten veel belangrijker dan ze in werkelijkheid zijn.’
Mark Elchardus
Socioloog en columnist van De Morgen
‘Ik ben een groot voorstander van harde debatten, op voorwaarde dat ze correct verlopen. Ik maak me dus enkel zorgen over polarisering wanneer dat ervoor zorgt dat zoiets niet meer lukt, en wanneer de gemeenschappelijke grond dreigt te verdwijnen. Het gaat er dan om een aantal essentiële debatregels te respecteren, zoals niet op de man spelen en geen karaktermoorden plegen. Maar misschien nog belangrijker zijn gedeelde opvattingen over wat evidentie of, met een iets meer breedsprakig woord, waarheid is. Wat voor argumenten aanvaarden we als bewijs voor een stelling? Als we daarover niet minstens vanuit hetzelfde kader denken, zijn we uitgepraat.
‘Voorbeelden? Mensen die de westerse wetenschappen of zelfs onze beschaving niet meer aanvaarden omdat ze al te blank en al te mannelijk zijn. Dan stopt elk gesprek.
De aanvallen van Trump op media en wetenschap maken een gesprek onmogelijk.
We werden de voorbije decennia ook weer geconfronteerd met een groep gelovigen – fundamentalistische moslims in Europa, fundamentalistische christenen in de Verenigde Staten – die hun maatschappijvisie baseren op door God geopenbaarde waarheden. Als atheïst kan ik daar niet mee praten, dat heeft geen enkele zin.
De aanvallen die Donald Trump als Amerikaans president richt op media, wetenschap en andere instellingen maken een gesprek tussen zijn voor- en tegenstanders ook onmogelijk.’
Tom Naegels
Auteur en ex-ombudsman van De Standaard
‘Ik begrijp de bezorgdheid over filterbubbels totaal niet. Dat we ons door sociale media vandaag veel meer zouden terugtrekken onder gelijkgezinden en niet meer met andere meningen geconfronteerd zouden worden, is volgens mij aantoonbaar onzin. Het is net omgekeerd.
Vroeger was de kans klein dat je in contact kwam met iemand die echt heel anders dacht dan jij. Je kwam die mensen simpelweg niet tegen. En als je ze tegenkwam, vermeed je om in discussie te gaan – daar kwam toch maar ruzie van. Nu kan iedereen altijd een robbertje gaan vechten met zijn tegenstanders op Twitter en Facebook.
We horen daarom veel vaker dan vroeger mensen met een andere mening, en eigenlijk is dat vooral stresserend en bij momenten zelfs slopend.
We moeten net minder met elkaar in debat gaan.
Het was vroeger veel rustiger. We moeten misschien wel gewoon mínder met elkaar in debat gaan, en elkaar wat meer met rust laten.’
Chams Eddine Zaougui
Arabist en auteur van Dictators
‘Op de duur heeft iedereen oogkleppen op. Maar politici hebben net als alle influencers – opiniemakers, schrijvers maar ook bijvoorbeeld zangers – de verantwoordelijkheid om naar hun tegenstanders te blijven luisteren en zorgvuldig hun argumenten te verwoorden. Ze mogen hen zeker niet als vijanden zien, ook al is dat verleidelijk. Af en toe vraag ik me af of politici geloven wat ze zelf zeggen, en het niet bonter, scherper of zelfs ranziger formuleren vanuit de kille calculatie dat ze daarmee hun achterban aan zich binden.
‘De democratie is er deels om de verdeeldheid in de samenleving tot uiting te brengen, maar de democratie is ook een poging om boven de verdeeldheid uit te stijgen.
Geloven politici zelf wel wat ze zeggen?
Ik verwacht niet dat onze politici zich allemaal als Mahatma Gandhi gedragen, maar ze moeten blijven praten en marchanderen met elkaar tot ze een compromis hebben gevonden. Ze moeten op een bepaald moment echt uit de loopgraven komen.’
Pieter Bauwens
Hoofdredacteur van Doorbraak.be
‘Ik word kribbig als ik politici hun tegenstanders wij-zij- denken hoor verwijten. Dat is namelijk waar politiek om gaat: wij denken anders dan zij. De N-VA probeert het anders te doen dan de anderen. Terwijl iedereen klakkeloos meegaat in de hype van de klimaatspijbelaars, neemt zij daar afstand van. Het is ook een jonge partij die haar plaats nog wat moet zoeken. Groen heeft dat ook een beetje, die partij durft ook al eens tegen de mainstream in te gaan. Kristof Calvo is eigenlijk de Theo Francken van die partij.
Francken gaat af en toe wel te ver, dat geeft hij ook zelf toe. Hij is impulsief. Maar met elke tweet die hij stuurt, haalt hij de media. Waarom zou hij het dan niet doen? De samenleving gaat echt niet om zeep door de tweets van Theo Francken. Politiek draait rond polariseren. Francken heeft vorig jaar een heel interessant boek geschreven, waarin hij een inkijk geeft in het beleid en de ideeën waar hij voor staat.
Wij-zij-denken: dat is net waar politiek om gaat.
Ik wil niet de Calimero uithangen, maar zijn boek heeft in de media heel weinig aandacht gekregen (Doorbraak was de uitgever van Franckens boek Continent zonder grens, nvdr). Journalisten hebben het blijkbaar zelf ook liever over tweetjes en scherpe quotes.’
Mia Doornaert
Columnist van De Standaard
Mia Doornaert
Columnist van De Standaard
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
