Op 2 november 2000 werd het internationaal ruimtestation ISS voor het eerst in gebruik genomen. Ondertussen zijn er al plannen voor een tweede ruimtestation, deze keer in een baan rond de maan. Wat hebben de voorbije 20 jaar aan boord van ISS ons geleerd?
Wanneer je spreekt over ‘alle mensen op aarde’, dan dekt die lading vreemd genoeg niet iedereen. De voorbije twintig jaar waren er namelijk altijd astronauten aan boord van het ISS, een internationaal ruimtestation dat baantjes trekt rond de aarde op een hoogte van 400 kilometer. Tussen zonsopgang en zonsondergang draait het ISS vijftien keer volledig rond onze planeet, oftewel elke negentig minuten.
Het ISS is een unieke speeltuin voor zowat alle takken van de wetenschap. Aan boord werden er al meer dan drieduizend onderzoeken gevoerd door meer dan 108 landen.
Wetenschappelijke doorbraken dankzij het ISS
In het internationale ruimtestation kunnen wetenschappers langdurige proeven uitvoeren die op aarde niet mogelijk zijn: in gewichtloze toestand of onder extreme omstandigheden. Dat levert nieuwe wetenschappelijk inzichten op die op aarde goed van pas komen. Zo is er ontdekt dat onze spieren, botten, eiwitten maar ook tumorcellen zich anders gedragen in een gewichtloze omgeving. Dit heeft geleid tot doorbraken in de bestrijding van kanker, de ziekte van Alzheimer, Parkinson, astma en hartziektes.
Ook vuur gedraagt zich anders in de ruimte. Dat inzicht in het verbrandingsproces kan ons helpen om voertuigen minder vervuilend te maken. De waterzuiveringstechnieken die astronauten van water voorzien, zijn ook op aarde erg nuttig. Ook 3D-printen en het kweken van voedsel werden succesvol uitgevoerd in een gewichtloze omgeving.
De puzzel is nog niet af
Het ISS weegt 420 ton en is ongeveer zo groot als een voetbalveld. Het werd niet in één keer gelanceerd, maar module per module, als een soort puzzel.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
De eerste module vertrok vanuit Kazachstan in 1998. Er waren meer dan 40 assemblagevluchten nodig om de 420 ton in een baan om de aarde te krijgen.
Momenteel bestaat het gevaarte uit verschillende modules: Amerikaanse, Russische, Japanse, Europese en Canadese. Maar het project is verre van af. Rusland heeft plannen om in 2021 nog twee extra modules aan het ISS te koppelen: Nauka, een laboratoriummodule met extra slaapruimte en een extra toilet, en Prichal, een dockingmodule met zes poorten om nieuwe modules aan te koppelen of ruimtevaartuigen te ontvangen.
Het leven zoals het is, aan boord van het ISS
De bewoonbare oppervlakte van het ISS is vergelijkbaar met die van een groot passagiersvliegtuig. Momenteel is het voorzien om zes personen gedurende zes maanden tot een jaar aan boord te hebben, maar het kunnen er tijdelijk ook meer zijn.
De astronauten vullen hun dagen met wetenschappelijk onderzoek, onderhoud van het ruimtestation en lichaamsbeweging.
Klaar voor Tom Cruise, toeristen en bedrijven
In de toekomst zal het ISS ook voor commerciële doeleinden worden ingezet. Want de ruimtevaart is al lang niet meer in de handen van de overheid alleen. Privébedrijven als SpaceX, Blue Origin en Virgin Galactic werken er al een tijdje aan om ruimtereizen beschikbaar te maken voor het grote publiek.
En niet alleen ruimtetoeristen krijgen hun kans om het heelal te verkennen, ook wetenschappers in opdracht van private ondernemingen. Axiom Space sloot als eerste bedrijf een overeenkomst met NASA om commerciële modules toe te voegen aan het ISS, als voorloper van Axioms eigen commerciële ruimtestation. Vooraleer het zover is, plant Axiom nog een aantal private ruimtemissies – onder andere met Tom Cruise, die een film wil opnemen aan boord van het ISS in 2021.
Een nieuw ruimtestation als springplank naar de maan
Met het Artemis ruimtevaartprogramma hoopt NASA tegen 2024 de eerste vrouw op de maan te laten landen. De volgende stap richting deze bemande maanverkenning is de lancering van een nieuw ruimtestation, deze keer in een baan om de maan.
ESA heeft verklaard mee te werken aan dit ruimtestation, dat de naam Gateway zal dragen. Het Europese ruimteagentschap zal het station voorzien van een woonmodule en een tankmodule en ook bijdragen tot het transport.
Gateway, qua omvang ongeveer een zesde van het ISS, moet fungeren als tussenstop onderweg naar de maan voor zowel bemande als onbemande missies. En voor die bemande missies zouden wel eens Europese astronauten in aanmerking kunnen komen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier