Hoofdcommissaris Freddy Carlier over de slordige voorbereiding van het ministerie van Binnenlandse Zaken in verband met de uitwijzing van uitgeprocedeerde Slovaken in Gent.
De Gentse politie kreeg op 22 september een vergiftigd geschenk. De Dienst Vreemdelingenzaken van het ministerie van Binnenlandse Zaken koos Gent als proefterrein voor de verwijdering van uitgeprocedeerde asielzoekers. Hoofdcommissaris Carlier legt uit hoe het precies in z’n werk is gegaan.
Freddy Carlier: Het voorbije jaar kwamen wekelijks vijftig tot honderd Slovaken naar Gent afgezakt. Achteraf bleken het vooral Rom-zigeuners te zijn. Sommigen worden voor ongeveer 90.000 Belgische frank (4500 Mark) hierheen gebracht door mensenhandelaars die reclame maken voor de faciliteiten die ons land biedt. Er loopt daarover trouwens een gerechtelijk onderzoek. Maar het is heel moeilijk dit soort mensenhandelaars te strikken. Zodra zij zich in de Europese Schengen-ruimte bevinden, genieten ook zij van het vrije verkeer binnen de tien operationeel aangesloten landen. Zo’n handelaar verdient wekelijks al vlug een half miljoen frank of meer. Er zijn dus kandidaten genoeg. Het zijn meestal Tsjechen die Slovaken hierheen brengen.
Anderen zijn na de Gentse Feesten van vorig jaar in de voetsporen van (overigens goede) zigeunerorkesten gekomen. Zij nestelden zich met tientallen in huisjes waarin je hoogstens met z’n tweetjes kunt leven. Er werd zelfs om beurten geslapen en sommigen trokken ’s nachts de straat op. Met alle overlast vandien. Omdat de huisjesmelkers al vlug 12.000 frank per maand vragen – soms voor één kamertje -, raakten vele migranten ondanks de steun van het OCMW in geldnood en begonnen zij kleine misdrijven te plegen. Tot een deel van de Turkse gemeenschap in de wijk Sluizeke-Muide een petitie opstelde en dreigde het recht in eigen handen te nemen. Daarop heeft burgemeester Beke op 16 september de noodklok geluid in een brief aan premier Verhofstadt. Zo is alles begonnen.
Heeft Gent die zigeuners dan opgepakt in opdracht van de Dienst Vreemdelingenzaken en dus van Binnenlandse Zaken?
Carlier: Ja. De planning van de Dienst Vreemdelingenzaken was echter minimaal en nogal slordig. Binnenlandse Zaken verweet ons achteraf dat wij overhaast te werk waren gegaan, maar het wist duidelijk niet hoe de vork aan de steel zat.
De Slovaakse zigeuners die op donderdag 30 september niet overtuigd konden worden om vrijwillig naar hun land terug te keren, lieten wij vrijuit gaan. Onder hen was er zelfs een definitief uitgeprocedeerde Slovaak die hier samenwoont met een Slovaakse. Maar zij is nog niet uitgeprocedeerd en heeft een driejarig dochtertje van die man. Moesten wij hem dan oppakken, zoals de Dienst Vreemdelingenzaken wou, en dat gezin uiteenrukken? Wij hebben dat geweigerd. Zoals wij ook weigerden een Slovaak die onwel geworden was naar het gesloten asielcentrum in Steenokkerzeel te brengen zonder eerst zijn vrouw en kinderen te kunnen ophalen.
De overheid en zeker de politiediensten moeten goed beseffen waaraan zij beginnen. Wij mogen dit gerust in een historisch perspectief plaatsen, want uiteindelijk is het nog niet zo lang geleden dat ook bij ons etnische minderheden gedeporteerd werden. Daar willen wij niet aan meewerken, op gevaar af wederrechtelijk te handelen. Mensen die je in vertrouwen ontbiedt, kun je achteraf niet van hun vrijheid beroven. Zo zijn er op 30 september 19 van de 71 aangesproken Slovaken in Gent gebleven. Intussen moesten al die mensen wel de hele dag in een geïmproviseerde zaal zitten omdat de Dienst Vreemdelingenzaken in Brussel niet kon volgen. De politie heeft hen, samen met medewerkers van de stedelijke Dienst Maatschappelijke Integratie en met tolken van het stadsbestuur, zo goed mogelijk opgevangen. Wie handelt bovendien overhaast, als de Dienst Vreemdelingenzaken ons daags voordien de opdracht gaf die actie minstens vier dagen vroeger dan gepland uit te voeren?
Toch bleef minister van Binnenlandse Zaken Duquesne het Gentse politiekorps overhaast en list verwijten.
Carlier: Ik heb al die tijd op mijn tanden gebeten om niet te reageren. Wie de feiten op een rijtje zet, ziet dat die kritiek onjuist en unfair is. De medewerkers van de minister wilden de ware toedracht van de feiten niet eens horen. Nochtans hebben wij zo goed mogelijk uitgevoerd wat zijn Dienst Vreemdelingenzaken ons vroeg.
Vorige week donderdag is in aller ijl een Koninklijk Besluit uitgevaardigd met de bedoeling het statuut van een aantal illegalen te regulariseren. Dat KB wordt nu wel in een wetsontwerp herschreven, maar hoe ziet u dat praktisch?
Carlier: Als het om vrijwillige repatriëringen gaat, is het niet de taak van een politiedienst om die te begeleiden. Hoe vriendelijk en discreet wij dat ook doen. Voorlopig stel ik vast dat het KB van 6 oktober, ongeacht de discussie over de wettelijkheid ervan, in een administratieve procedure voorziet waarvan verwacht kan worden dat de illegale vreemdelingen, die hier verblijven, spontaan zullen vertrekken. Bij de bekendmaking van haar nieuw asielbeleid, deelde de regering op 24 september echter mee dat bij gebrek aan vrijwillige terugkeer zal worden overgegaan tot gedwongen verwijdering.
Was het, gezien het KB van 6 oktober, wel nodig die Slovaakse zigeuners in Gent op te pakken en op 5 oktober op een vliegtuig te zetten?
Carlier: Ook ik stel vast dat er blijkbaar een contradictie is tussen de opdracht die wij kregen en de beslissingen die de regering nadien heeft genomen. Een politiedienst voert alleen maar uit.
Frank De Moor
