Steeds meer hooikoortspatiënten krijgen gevaarlijke voedselallergieën.
Vroeger was hooikoorts een zeldzaam fenomeen. In het hooi liggen was voor onze voorouders de belangrijkste uitlokkende factor. Maar wie doet dat tegenwoordig nog? En toch is hooikoorts vandaag veel algemener. Meer en meer mensen krijgen rode ogen en een geïrriteerde snotneus als ze aan huismijten, graspollen, berken of onkruid worden blootgesteld. Gevaarlijk is de combinatie van deze vrij onschuldige kwaal met voedselallergieën en astma.
Allergieën ontstaan meestal op jonge leeftijd. ‘Maar de jongste jaren zien we dat steeds meer volwassenen allergisch op bijvoorbeeld berken en onkruidpollen reageren’, zegt Anne-Marie Kochuyt, allergologe aan het Universitair Ziekenhuis Gasthuisberg in Leuven. ‘Mensen kunnen op zowat alles allergisch reageren. Er zijn zelfs typische beroepsziekten, zoals verpleegkundigen die plots geen latex handschoenen meer verdragen.’
Huismijtallergie staat in ons land op de eerste plaats. De kwaal komt vaker in de winterperiode voor, als mensen minder buitenkomen. Op de tweede plaats staat graspollenallergie. Maar die wordt snel door allergie tegen berkenpollen bijgebeend. ‘Een allergische reactie hangt in de eerste plaats van de mate van blootstelling af’, zegt Kochuyt. ‘Dit jaar kregen we bijvoorbeeld heel veel patiënten met berkenpollenallergie over de vloer. Sommige mensen krijgen last als het zonnig weer is, anderen als het lichtjes regent. Als het hard regent slaan de pollen neer, maar bij miezelregen komen ze als kleine deeltjes in de lucht. Dan ademen gevoelige mensen ze als een aerosol in, veel dieper dan gewoonlijk.’
Een lichte pollenallergie kan vrij banaal zijn. Maar sommige patiënten kunnen in het pollenseizoen niet eens de deur uit. Bovendien kunnen de geïrriteerde slijmvliezen aanleiding tot luchtweginfecties geven.
Verontrustend is het toenemende aantal patiënten dat tegelijkertijd een pollenallergie en voedselallergieën heeft. Mensen met een berkenpollenallergie krijgen bijvoorbeeld plots last als ze in een appel bijten. ‘In de appel zitten ongeveer dezelfde eiwitten als in de berkenpollen’, aldus Kochuyt. ‘Die lokken dezelfde reacties uit. Bij fruitallergieën blijft het gelukkig vaak tot gezwollen lippen beperkt.’
Patiënten met onkruidpollenallergie reageren steeds vaker op groenten en kruiden. Bij hen kunnen de reacties veel ernstiger zijn, zoals veralgemeende netelroos, zwelling van neus en lippen en soms ook daling van de bloeddruk.
GEVAARLIJKE HUISDIEREN
Allergieën kunnen alleen vermeden worden door blootstelling tegen te gaan. ‘Maar dat is niet altijd mogelijk’, geeft Kochuyt toe. ‘Huismijtallergie kunnen we indijken door het huis stofvrij te houden. Bij hogerisicobaby’s van allergische koppels kan dat zelfs preventief, door de babykamer stofvrij te houden, door geen huisdieren in huis te halen en door zo lang mogelijk borstvoeding te geven.’
Nogal wat mensen reageren allergisch op dieren, vooral op katten. Zulke patiënten doen er goed aan om geen huisdieren te hebben, want allergische reacties op dieren kunnen heel hevig zijn. ‘Maar daarvoor hoef je zelfs geen kat in huis te halen’, zegt Kochuyt. ‘Kattenepitheel is zeer verspreid. Het zit in het stof van scholen en publieke plaatsen.’
Allergische reacties kunnen met antihistaminica worden bestreden. Als die behandeling niet volstaat, schrijven steeds meer allergologen weer immunotherapie voor. Zo’n desensibilisatiekuur, die de gevoeligheid doet verminderen, was een tijdlang minder populair, maar is wereldwijd weer in opgang. De behandeling duurt vaak lang: drie tot vijf jaar regelmatige inspuitingen met extracten van de allergenen waarop de patiënt reageert. Hoe ernstiger de allergie, hoe langer de behandeling duurt.
Marleen Teugels
