Maatschappelijk verantwoord feesten, dat kan op het kunst-, architectuur- en muziekfestival Horst. Goed voor de Ultima voor Architectuur en toegepaste kunsten.
2019, Pukkelpop. Terwijl hopen tieners moe, tevreden en een tikje verbrand naar huis trekken, toont de televisie beelden van de ravage die ze in Kiewit achterlaten: vertrappelde bierblikjes, in elkaar gezakte campingstoeltjes en hier en daar een integrale tent. Een festival heeft altijd een grote impact op zijn omgeving. Maar wat als het méér dan alleen afval achterlaat?
Kunst-, architectuur- en muziekfestival Horst vond voor het eerst plaats in 2014 aan het kasteel van Horst in Holsbeek, benoorden Leuven. Je kunt er dansen op een vooruitstrevende en diverse selectie elektronische muziek, een expo bezoeken en er is opvallend veel aandacht voor stage design: het festival nodigt elk jaar jonge architecten uit om de podia te ontwerpen. Want Horst ambieert meer dan een weide met wat tenten erop, zegt medeoprichter Jochem Daelman. ‘We willen van de stage een geborgen plek maken waar bezoekers zich verbonden voelen en vrijuit durven te dansen.’
Na vijf edities in Holsbeek vond het festival in 2019 een nieuwe thuis in Asiat, een verlaten militaire site in Vilvoorde. De stad wilde het terrein nieuw leven inblazen, en zag daarvoor een geschikte partner in Horst. Samen met de verhuizing kreeg Horst een nieuwe missie: het stadsdeel mee helpen ontwikkelen. ‘Een festival kan een plek tijdelijk uit haar voegen doen barsten, maar die energie kan ook veel in beweging brengen’, zegt medeoprichter Mattias Staelens. Dat kan heel tastbaar zijn – in 2023 komt er bijvoorbeeld een speeltuin die ook na afloop van het festival toegankelijk blijft – of gebeuren aan de hand van onderzoek.
Samen met KU Leuven riep Horst de zogenaamde labs in het leven , intussen geëvolueerd tot Horst Atelier. In de weken voor het festival kunnen artiesten elkaar ontmoeten, het festival helpen opbouwen en samen onderzoeken wat een festival kan zijn. ‘We wilden de aanloop naar een festival als een leerrijke ervaring zien waar gelijkgestemden elkaar kunnen vinden, kunnen leren van professionals en die kennis kunnen meenemen naar hun eigen projecten’, aldus Daelman.
Zo waren er in het verleden al debatten over hoe Horst een maatschappelijke impact kan hebben op Vilvoorde en werd er voor de editie van dit jaar een nieuw podium uitgedacht, een listening stage. Daelman: ‘In samenwerking met JAM, een jong architectenbureau uit Londen, maakten we een plek waar mensen kunnen zitten, liggen of staan terwijl ze naar ambient of experimentele sets luisteren.’
Dit jaar onderzoekt Horst in samenwerking met experts uit Berlijn en New York ook hoe het festival een veiligere omgeving kan worden. Na gevallen van spiking en misbruik in bars en clubs móét het uitgaansleven veiliger. Daar wil Horst aan tegemoetkomen. Want een festival kan een impact hebben die veel verder reikt dan drie dagen muziek, verder dan een achtergelaten tent.
