Wat kost een ziekenhuisopname?

© CORBIS

Ziekenfondsen constateren een steeds grotere kloof tussen individuele en gemeenschappelijke kamers.

Een verblijf in een ziekenhuis is de voorbije paar jaar een stuk duurder geworden voor wie een individuele kamer wil. De overgrote meerderheid die genoegen neemt met een kamer voor twee of meer personen zag haar rekening evenwel wat dalen. De leden van de Socialistische Mutualiteiten betaalden in 2009 gemiddeld 442 euro voor een verblijf in een ziekenhuis. Een verblijf in een individuele kamer kostte gemiddeld 1236 euro, in een tweepersoonskamer 426 euro en in een meerpersoonskamer 241 euro. De Christelijke Mutualiteiten beschouwen twee- en meerpersoonskamers alleen nog samen, omdat het onderscheid tussen beide steeds meer vervaagt. Hun leden betaalden gemiddeld 294 euro voor een verblijf in een twee- of meerpersoonskamer en 1227 euro in een individuele kamer.

Het kamertype vormt duidelijk een doorslaggevend element in de kostprijs. Geen wonder dat slechts een minderheid van de patiënten kiest voor een opname in een individuele kamer (17 % bij de SM, 25 % bij de CM). De kraaminrichting vormt een uitzondering op deze regel: voor een bevalling verkiest 72 % van de moeders (bij de CM) een individuele kamer.

Het is bekend dat bepaalde categorieën patiënten recht hebben op een verhoogde tegemoetkoming van het ziekenfonds. Deze patiënten betalen voor hun ziekenhuisverblijf gemiddeld 230 euro; het gemiddelde voor de ‘gewone rechthebbenden’ is 535 euro.

Een ziekenhuisverblijf in een gemeenschappelijke kamer kost een stuk minder omdat er geen of veel minder supplementen aangerekend worden. Het ziekenhuis mag een supplement aanrekenen voor wie een tweepersoonskamer of een individuele kamer wil. En ook de behandelende artsen mogen supplementen op hun ereloon aanrekenen. Naast de kamer- en de ereloonsupplementen zijn er dan nog de materiaalsupplementen: dat zijn bedragen die het ziekenfonds aanrekent voor dingen als prothesen en implantaten, als die niet door het ziekenfonds betaald worden. Al die supplementen samen maken het grootste deel van de rekening voor de patiënt uit.

Nu is er wel veel beweging in die supplementen.

Ereloonsupplementen zijn afhankelijk van de kamerkeuze maar ook van het statuut van de arts. Geconventioneerde artsen, dat zijn zij die zich ertoe verbinden te werken tegen de tarieven die afgesproken worden tussen ziekenfondsen en de artsenorganisaties, kunnen alleen een supplement aanrekenen aan wie vrijwillig een individuele kamer verkiest. Niet-geconventioneerde artsen kunnen, binnen de marges die het ziekenhuis daarvoor oplegt, ereloonsupplementen aanrekenen aan alle patiënten, ook in tweepersoons- of in gemeenschappelijke kamers. Er bestaat een lijst van gevallen waarin het vragen van een supplement niet toegestaan is. Zoals wanneer een patiënt om medische redenen een bepaald kamertype toegewezen krijgt, of wanneer er gewoon geen ander kamertype beschikbaar is. Opnamen op spoedhulp of op intensieve verpleging zijn ook vrijgesteld.

Sinds enkele jaren hebben de ziekenhuizen de mogelijkheid gekregen om voor extra financiering te kiezen, in ruil voor de belofte geen ereloonsupplementen meer aan te rekenen in tweepersoonskamers. Het grootste deel van de ziekenhuizen is op die uitnodiging ingegaan. Slechts 15 ziekenhuizen rekenen wel nog honorariumsupplementen in tweepersoonskamers aan.

Ook in de kamersupplementen, aangerekend door de ziekenhuizen zelf, is veel veranderd. In 2006 werd het de ziekenhuizen verboden nog kamersupplementen aan te rekenen aan de beschermde patiënten in tweepersoonskamers. Dat verbod is sinds 2010 uitgebreid naar alle patiënten. Met andere woorden: in 2009 (het jaar waarop de CM- en SM-cijfers slaan) waren kamersupplementen in tweepersoonskamers nog mogelijk, maar vandaag niet meer.

Er zijn dure en goedkope ziekenhuizen en het is vooral de ruimte die ze de artsen laten om supplementen aan te rekenen die voor het verschil zorgt. Op de websites van beide ziekenfondsen is de gemiddelde kostprijs voor een bepaalde ingreep of dienst in diverse ziekenhuizen te vinden. Je kunt daarbij bijvoorbeeld specificeren in welke streek je een ziekenhuis zoekt en of je al dan niet aan een individuele kamer denkt. Elders op deze pagina’s presenteren we de goedkoopste en duurste ziekenhuizen voor twee veel voorkomende gevallen: een gewone bevalling (in individuele kamer) en de implantatie van een knieprothese.

De algemene conclusie is dat het in de eerste plaats de supplementen zijn die de prijzen doen stijgen. En binnen de supplementen zijn vooral de ereloonsupplementen de boosdoener. Maar het algemene gemiddelde camoufleert het steeds grotere verschil tussen individuele en andere kamers. In twee- of meerpersoonskamers blijven de kosten van een opname de voorbije jaren min of meer stabiel. De CM constateert van 2008 naar 2009 zelfs een daling van 303 naar 294 euro.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content