‘Natuurlijk moeten vrouwen gewijd kunnen worden, zelfs tot priester,’ vindt zuster Carine Devogelaere, ‘maar dan hoop ik wel dat die vrouwen het ambt anders invullen dan sommige priesters nu.’
Ze riep naar eigen zeggen niet meteen ‘hoera’ bij het nieuws dat paus Franciscus de deur op een kier zet om vrouwen in de toekomst tot diaken te laten wijden. ‘Ik ben niet bijzonder hoopvol dat er iets zal veranderen.’
Toch is die verandering in de kerk volgens Carine Devogelaere dringend nodig. Ze geeft toe dat paus Franciscus de klassieke man-vrouwverhouding een beetje heeft bijgesteld. ‘Het was moedig van hem om vanuit de Argentijnse machocultuur meer respect te vragen voor de vrouw. Maar ook hij heeft nog altijd niet toegegeven dat er geen enkel theologisch argument bestaat om vrouwen niet te wijden.’
Kort nadat ze was afgestudeerd als dokter in de geneeskunde legde ze haar gelofte van eeuwige trouw af in de orde van de Annunciaten. ‘Tijdens een gelofteviering van een andere zuster voelde ik de vraag opborrelen of dat ook iets voor mij zou zijn.’
Na een lange carrière als schoolarts is ze nu als coördinator van het Interdiocesaan Pastoraal Beraad (IPB) verantwoordelijk voor het lekenoverleg in de katholieke kerk. Als theologe is ze lid van de werkgroep ToBiAS (Toekomst voor Bijbelverhalen in de actuele Samenleving) van de KU Leuven en doet ze onderzoek naar een nieuwe manier van Bijbelexegese.
‘De Bijbel wordt meestal gelezen als een historisch verhaal van 2000 jaar geleden. Vaak worden de teksten verengd tot een ethisch receptenboek waarin staat wat wel en niet mag. Ik vind dat niet de juiste manier van lezen. De wereld is veranderd. Het is niet omdat Jezus 2000 jaar geleden twaalf mannen als apostel koos, dat de vrouwen nu geen kans verdienen. Jezus koos mannen omdat dat toen, in die context en cultuur, niet anders kon. Je moet de Bijbel lezen als een toekomstvisioen. De teksten kunnen ons leren hoe de wereld of het Rijk Gods zou moeten worden: een inclusieve wereld waar iedereen tot zijn recht komt, ook vrouwen.’
In de plaats van Jezus
Zuster Carine heeft bedenkingen bij de manier waarop de ambten worden ingevuld in de kerk. ‘Vrouwen mogen niet gewijd worden omdat ze ook geen sacramenten mogen uitdelen, want dan treden ze in de plaats van Jezus. Wie dat denkt, vertrekt volgens mij vanuit een verkeerde genderideologie. Men moet de kerk niet opdelen in mannen en vrouwen. Wij zijn meer dan ons lichaam. De kerk moet kijken naar de mens en pas als je als mens over de juiste kwaliteiten beschikt, kan worden beslist of een wijding mogelijk is. Nu lijkt de vraag naar wijdingen van vrouwen te veel op een gevecht om gelijke rechten. Voor mij gaat het dieper.’
Ze aarzelt geen ogenblik bij de vraag of vrouwen ook priester mogen worden. ‘Uiteraard. Maar de functie van priester mag niet worden herleid tot een bedienaar van sacramenten, die van de ene kerk naar de andere holt om een kind te dopen of een paar te trouwen. Een priester is een verbindingspersoon tussen hemel en aarde. Hij moet, zoals vroeger de dorpspastoor, tussen de mensen staan. Dat betekent meer luisteren, meer verdieping, meer zingeving. En laat het duidelijk zijn: vrouwen zijn daar goed in.’
Vrouwen zijn bovendien in de meerderheid in de kerk, zowel bij de kerkgangers als bij de vrijwilligers. ‘We zijn gewoon met meer en we worden gemiddeld ouder dan mannen, maar ik denk dat vrouwen ook meer openstaan voor zingeving dan mannen. Ik heb me nooit achtergesteld gevoeld als vrouw in de kerk, maar ik kan me voorstellen dat veel vrouwen dat wel zo ervaren. Wij zijn nog steeds erg ondervertegenwoordigd in de organen waar beslissingen worden genomen, zoals de bisschoppenraad. Ik vraag me vaak af wat die mannen in de kerk van ons, vrouwen, denken als ze zo defensief reageren. Zijn ze bang voor ons, voelen ze zich in het nauw gedreven? Hopelijk mogen ze als celibatairen het geluk hebben om door echte ontmoetingen hun beeld over vrouwen bij te stellen.’
‘Men moet de kerk niet opdelen in mannen en vrouwen. Wij zijn meer dan ons lichaam.’
Favoriet Bijbelvers: ‘Ze waren verbaasd dat Jezus in gesprek was met een vrouw.’ (Johannes 4,27)
