RUDI DE JONGHE

De 160 leerlingen van het katoliek en gemeentelijk lager onderwijs van Wakken (Dentergem, West-Vlaanderen) krijgen gratis een valhelm om met de fiets naar school te komen. Direkteur Rudi De Jonghe van de gemeenteschool nam het initiatief.

“Zelf ben ik een fervent fietser, niet om naar mijn werk te komen, maar in mijn vrije tijd. Ik draag altijd een valhelm. In de school waren er al twee leerlingen die dagelijks met de helm op het hoofd naar school fietsten. Andere ouders zagen niet in waarom ze daar duizend frank zouden voor neertellen. We zijn dan aan tafel gaan zitten : waarom zouden we niet alle leerlingen aan een valhelm helpen, met sponsoring en eventueel tegen een kleine betaling. We kunnen ze uiteindelijk gratis uitdelen.

Onze school bevindt zich aan de zeer drukke gewestweg Tielt-Waregem, met onder meer de verbinding naar de industriezone van Wielsbeke. Dagelijks passeren hier vier- à vijfduizend voertuigen. In de vakantie is deze weg hertekend. Met onder meer asverschuivingen probeert men de snelheid af te remmen. Er is een optische versmalling van de weg : aan weerszijden van de zwarte rijvakken is een rode strook gemaakt. Dat is geen fietspad, maar de fietsers maken er wel gebruik van. De fietsers moeten dus het autoverkeer afremmen, zij vormen een soort levend schild.

Met het verdelen van de valhelmen hopen wij ook het gedrag van de automobilisten te beïnvloeden. Als de school uit is en er komen vijftig kinderen met een helm naar buiten gereden, dan heeft dat zeker zijn effekt.

Helaas zijn wij verplicht om onze kinderen te beschermen omdat de burgerzin van de autobestuurders in België onbestaande is. 80 à 85 procent van de wagens rijdt hier 60 km/uur en meer, terwijl ze maar 50 mogen rijden. Vanzelfsprekend kunnen wij het dragen van de helm niet verplichtend maken. Wij sporen de kinderen aan om het wel te doen, maar de vraag is of het niet opgelegd moet worden, zoals in sommige staten van de Verenigde Staten en in Australië. “

JAN VERSCHOOREN

De aktie in Wakken past perfekt in een strategie om straks de helmen verplichtend te maken. Als dat gebeurt, dan kiezen veel fietsers voor de auto, zegt Jan Verschooren, mede-oprichter van de Fietsersbond VZW.

“Wij twijfelen niet aan de goede bedoelingen van de direkteur van de school in Wakken. Hij maakt zich terecht zorgen over de veiligheid van de fietsers. Wij hebben ook geen bezwaar tegen het dragen van een helm. Maar wij zijn er van overtuigd dat in de redenering van de Wakkense scholen enkele denkfouten schuilen. Het gaat om symptoombestrijding, niet om een aanpak ten gronde.

Er zijn evenveel argumenten te bedenken om ook automobilisten en voetgangers te verplichten om een helm te dragen. Uit de ongevallenstatistiek kan je namelijk met evenveel gemak afleiden dat het aantal doden en gewonden onder de automobilisten en voetgangers eveneens fors zou dalen. De vraag is dus : waarom fietsers wel, en de andere weggebruikers niet ? In een volgende faze wordt de fietser misschien nog verplicht om in een volledig harnas rond te rijden. Omdat wij ervan overtuigd zijn dat de fiets het transportmiddel van de toekomst is, en niet van het verleden, horen dat soort middeleeuwse harnassen niet.

Het is fout de indruk te wekken dat het gevaar van de fiets en niet van de auto komt. De akties om fietsers aan te moedigen een helm te dragen, passen volledig in het kraam van de autolobby en de helmproducenten. Dat moet ertoe leiden dat straks de helm verplicht wordt en dat de auto ongehinderd zijn gang kan gaan. Als de helm verplicht wordt, dan haken binnen de kortste keren nog meer fietsers af. Zij kiezen dan voor de auto waarmee ze dan allemaal stil staan. Iemand die voor enkele boodschappen een helm moet dragen, stapt wel in de wagen. Denk maar aan de vrouwen met opgetooid haar, of aan het zweten onder een helm, in de zomer.

Dit is gewoon een spelletje fietsers pesten en het zal dan ook een averechts effekt hebben. Wij willen maatregelen tegen de auto, niet tegen de fiets.