100 jaar film besproken.
Amper twee jaar na zijn “Duizend films/Knacks filmencyclopedie” verdubbelt Patrick Duynslaegher de inzet en neemt meer dan 2.000 filmbesprekingen voor z’n rekening in “Blik op Zeven / Flashback op 100 jaar film”. Het recente boek beslaat dan ook de hele geschiedenis van de zevende kunst, het eerste ging alleen over de films die hij sinds 1972 in dienst van dit weekblad recenseerde. Niet alleen kwantitatief was z’n opdracht nu omvattender, het ging er dit keer ook werkelijk om, de hele hiërarchie en balans van honderd jaar film in een kronologische ordening te verwerken. Daarvoor gaf Duynslaegher wat van zijn stekelige, subjektieve bespiegelingen prijs.
Maar z’n persoonlijke kijk geeft hij niet op, al vermomt hij ze soms als een objektieve waarheid : “Het overwicht van Amerikaanse films weerspiegelt gewoon een realiteit die niet te loochenen valt, hoezeer een half dozijn Europese commissies dit ook mogen betreuren”, noteert hij in zijn inleiding. Dat de recensent het dan niet alleen over de suprematie van de Amerikaanse filmindustrie maar ook over kwaliteit heeft, bewijst zijn klassering van de beste films.
Tot de klassiekers (vijf sterren) sinds 1972 rekent hij de Amerikaanse produkties “The Godfather I”, (’72) “The Godfather II”, (’74), “Apocalypse now”(’79), “Raging Bull”(’80), “American Gigolo”(’80), “Once upon a time in America”(’84), “Casualties of War”(’89) en “Schindler’s List”(’93). Van Europese zijde staan daar slechts “O Thiassos”, (’75), “Professione Reporter”(’75), “Berlin Alexanderplatz” (’80) en “Fanny and Alexander”(’83) tegenover. Dat is een verhouding van twee tegen één, maar ook film als professioneel spektakel tegenover persoonlijk kunstwerk.
“Kiss Kiss Bang Bang” is de definitie van film die Duynslaegher van z’n Amerikaanse kollega Pauline Kael overneemt. In de praktijk blijkt ie echter, gelukkig, wel degelijk respekt te hebben voor allesbehalve lapidair werk. Zijn beschouwingen over meesters als Fritz Lang, Jean Renoir, Antonioni, Godard, Kurosawa of Satyajit Ray getuigen van een groot filmisch inzicht, op pertinente en subtiele wijze onder woorden gebracht.
“Blik op Zeven” mag, mede door zijn zorgvuldige, per jaar gerangschikte fact sheets van het medium, als een standaardwerk gelden. Waarom zou het anders nu al geplunderd en geplagieerd worden ?
Jan Braet
Patrick Duynslaegher, “Blik op Zeven/Flashback op 100 jaar film”. Roularta Books/De Fontein, 500 blz., 1.250 fr.
“Blik op Zeven”(uit : “The Long Day Closes”) : geplagieerd.
