Een lijn is een vlaktemaat in de polders, ‘De 11 lijnen’ een kunststichting.
Teken een huis’, zegt ze tegen een kind dat wellicht een behandeling behoeft. ‘Als het kind een huis zonder een enkele opening tekent, dan weet ik dat ik er niet binnen kan raken.’ Ze weet: een huis is een tweede lichaam. Griet Dupont heeft haar activiteiten als kinderpsychiater op een laag pitje gezet, maar niet haar werk voor de kunst. Dat doet ze in de Oudenburgse polders, in een vierkantshoeve uit 1690 waar nog altijd wordt geboerd. Ze liet de hoeve, met respect voor de basisstructuur, aanpassen om er te wonen en hedendaagse kunst te tonen. Architect Alvaro Siza had nog nooit een opdracht voor een tweede lichaam gekregen, één waarin de bewoners zich volkomen vrij wilden voelen. Zonder de bestaande openingen te veranderen, maakte hij iets dat binnen het gevoel geeft, buiten te leven.
De 11 lijnen, zo noemde Dupont haar stichting. Niet alleen omdat een stuk land van 11 lijnen groot bij de hoeve hoort. De lijn is gewoon de basisfilosofie. De plek, een plek van reflectie, vooral ook voor kunstenaars, die er een tijd kunnen resideren. De warrige, therapeutische lijn die zo vaak doorgaat voor artistiek is hier uit den boze. Het gaat om de enkelvoudige, zuivere lijn, die de universele boodschap van de kunst uitdraagt, zo verdedigt Dupont met vuur. Geen vurig geloof zonder bijbel. De hare is de verhandeling van de Belgische sinoloog Pierre Ryckmans (Simon Leys) over de schilderkunst van de 17e-eeuwse Chinese schilder, kalligraaf, dichter, architect en tuinman Shitao. Uit de unieke penseeltrek spruit de hele schilderkunst voort, hield deze voor. Voorts heet het dat Shitao moeilijke dingen, zoals de uitgestrektheid van de wereld en de schoonheid van het leven, simpel uit de doeken deed. Een product van het taoïsme, dunkt ons.
Een scheut taoïsme zat ook vaker wel dan niet in de minimal art en aanverwante stromingen die in het Westen aan het licht traden. Ad Reinhardt, Barnett Newman, Ellsworth Kelly, Agnes Martin of Brice Marden zijn echt grote kunstenaars die er een band mee hadden. Griet Dupont heeft voor de jongste expo in De 11 lijnen zeldzame dingen van hen samengebracht rond werken op papier van Dan Van Severen (1927-2009), een der zuiverste ‘minimalisten’ die dit land ooit heeft gekend. Het ascetisme in zijn eindeloze variaties op eenvoudige geometrische figuren en lijnen maakte hem nooit overdreven geliefd, en zeker moeilijk om te tonen. Bij Dupont, voor de gelegenheid bijgestaan door kunstenares Lili Dujourie, komt hij tot zijn recht. Dit, dankzij een uitgepuurde opstelling, de harmonie met zijn peers en de revelatie dat hij zijn lijn niet altijd even strak hield, ook deed buigen om bloemen te kunnen tekenen.
TOT 9 JUNI, ELKE VRIJDAG EN ZATERDAG VAN 14 TOT 18 UUR. GROENEDIJKSTRAAT 1, 8460 OUDENBURG.
Jan Braet
