De houdbaarheidsdatum van Yves Leterme zou wel eens overschreden kunnen zijn nog voor hij in de etalage ligt.
De opgang van het kartel CD&V/ N-VA sinds 2004 is een opmerkelijk verschijnsel. Zonder noemenswaardige inhoudelijk vernieuwende voorstellen is de partij van boegbeeld Yves Leterme erin geslaagd om de paarse toppolitici van hun voetstuk te stoten. Het Vlaamse kartel is in de peilingen nu al een hele tijd de grootste partij van Vlaanderen en Leterme is veruit de populairste politicus. Leterme verkeert in een état de grâce, zo luidt het. Hem wordt zowat alles vergeven waarvoor andere politici zouden worden weggehoond. Bij Debby & Nancy de idioot uithangen bijvoorbeeld. Of precies datgene doen wat hij de paarse Vlaamse ministers verweet in 2003: zich kandidaat stellen voor de federale verkiezingen.
Neem nu de oppositie in het federale parlement. Pieter De Crem schiet meer met spek dan met scherp en Servais Verherstraeten slaagt er niet in om – zelfs gewapend met spijkerharde dossiers van het Rekenhof – een deukje in de arrogantie van de paarse bewindvoerders te slaan.
De kloof tussen de linker- en de rechtervleugel van het kartel is zo groot dat van een politieke eenheid nog nauwelijks sprake is. Op het vlak van armoede, asielbeleid en regularisatie, werkgelegenheid en milieu staat het ACW zowat lijnrecht tegenover de rest van de partij(en).
En dan de Vlaamse regering. Die wordt geleid door Yves Leterme en lijkt wel ingeslapen. Minister Vervotte kijkt nog altijd tegen even lange wachtlijsten in de zorg aan als toen ze daar zelf tegen fulmineerde tijdens de campagne van 2004. Kris Peeters heeft nog steeds geen goedgekeurd mestplan; een plan dat nota bene dubbel zo streng zal zijn als dat van de ‘groene hoer’ Vera Dua waartegen CD&V in 2004 actie voerde. En Geert Bourgeois heeft na het VRT-debacle alle geloofwaardigheid verloren.
En Leterme zelf? Die zweert bij het ‘goed bestuur’, maar schiet schromelijk tekort als coach van zijn ’team’. De verstoorde relatie tussen Open VLD en CD&V maakt dat Leterme I eigenlijk al een jaar een regering van lopende zaken is. Alles zit muurvast. Rien ne va plus. De verschillende partijen begluren elkaar en gunnen elkaar geen enkel succesje. Het pijnlijkste voorbeeld was toen Leterme in Nederland het wegenvignet van Kathleen Van Brempt ging afschieten. Zonder overleg met zijn coalitiepartners.
Leterme blijft talmen en twijfelen over zijn toekomst. Of doet hij alsof en past dit allemaal in een uitgekiende strategie? Een beetje zoals Leo Tindemans die indertijd ‘gevraagd’ werd om de CVP te redden. De vraag is hoe vaak en door wie Leterme nog moet ‘gevraagd’ worden vooraleer hij met open vizier in de arena stapt. Als zelfs oude krokodil Etienne Schouppe als smekeling moet fungeren, wordt het helemaal potsierlijk.
Leterme is niet langer de meester van zijn eigen lot. Dat wordt bepaald door de ijzeren logica van ons systeem: wie wil besturen, moet de meeste stemmen halen. Aangezien hij het goudhaantje van CD&V is, heeft hij geen keuze dan ‘ervoor te gaan’. Dat wéét de partijleiding, en dat wéét Leterme. Toch blijft hij hard to get spelen. Tijdens het inhoudsloze debat op VTM en RTL-TVI en in Le Soir en De Standaard maakte hij de verwarring alleen maar groter: áls hij kandidaat is op 10 juni, dan is hij zeker geen kandidaat-premier. Wie dan wel? Bart De Wever? Herman Van Rompuy? Jo Vandeurzen? Pieter De Crem? Servais Verherstraeten? En wordt hij dan staatssecretaris voor Oudstrijders?
Yves – Hamlet – Leterme speelt met vuur. Zijn houdbaarheidsdatum zou al wel eens overschreden kunnen zijn nog voor hij goed en wel in de etalage ligt.
Karl Van den Broeck
